Bel Fıtığı neden olur? Nasıl tedavi edilir?

Her insan yaşamının bir döneminde mutlaka bel ağrısı ile karşılaşmıştır. Bazı bel ağrıları doktora bile gitmeden kendiliğinden iyileşebilmektedir. İnternet ortamında konuya ilişkin bilgi kirliliği söz konusudur. Bel fıtığıyla ilgili doğru bilinen yanlışlar neler? Bel fıtığı nasıl tedavi edilir? Konuyla ilgili Algoloji ve Ağrı Uzmanı Prof. Dr. Nurrettin Lüleci bilgilendirici açıklamalarda bulundu…

BEL FITIĞI İLE İLGİLİ DOĞRU OLMAYAN SÖYLEMLER

İnternet ortamında konuya ilişkin bilgi kirliliği söz konusudur. Sülük ile bel fıtığı tedavisi yapabileceğini iddia edenler, çekiçle bele vurarak bel fıtığının tedavi edildiğini söyleyenler, eliyle fıtığı yerine yerleştirenler ya da darağacı gibi sistem kurup hastayı ayaklarından asarak sallayanlar, beline sıcak asfalt bağlayanlarla ilgili internette birçok bilgi kirliliği mevcuttur. Acı olan bu hikayeler şehir efsanesi gibi kulaktan kulağa yayılmakta ve alıcı bulmaktadır. Bu bilgi kirliliğine ve söylenenlere inanıp sakatlanan birçok insan doktor doktor gezip çare aramaktadır.

Bazen insanın aklına bel fıtığı olan birçok insan neden doktora gitmekten kaçınmaktadır, sorusu gelmektedir. Ameliyat olmuş fakat ağrıları geçmemiş yeniden ameliyat olmak zorunda kalanlar, kesin çözüm diye beline vida takılan hastalar, yeniden oluşan fıtıklar nedeni ile bir türlü şikayetleri geçmeyen hastaların anlattıkları toplumda bel fıtığı ameliyatlarına karşı bir direnç oluşturmuştur. Bu durum insanımızı alternatif uygulamalara yöneltmiştir. Bu bakımdan insanları yadırgamamamız gerekmekte onlara doğruları anlatmamız gerekmektedir.

BEL FITIĞI OLANLAR NASIL TEDAVİ OLMAK İSTER?

Tecrübelerimiz göstermiştir ki, hastalar kendileri için çözüm olacak en güvenli yöntemi araştırmaktadırlar. Kesme biçme olmadan, narkoz korkusu yaşamadan kısa sürede etkin ve güvenli yöntemlere rağbet etmektedirler. Günümüzde eğitim seviyesinin artması, çok fazla gereksiz ameliyat yapılmış olması, ameliyat olanların bir kısmında ağrıların geçmemesi hatta daha kötü gelmeleri, ameliyat olunsa bile bir süre sonra aynı şikayetlerin devam etmesi ve iletişim olanaklarının gelişmesi hastaların kararlarını etkilemektedir. Eskisi gibi her ameliyat önerisinde bulunan doktora sıcak bakmamaktadırlar. Tıp teknolojileri ve tıbbi bilgilerin gelişmesi hastaların beklentilerini karşılayacak durumda olup ameliyatsız birçok çözüm geliştirilmiştir.

HER BEL AĞRISI BEL FITIĞI DEĞİLDİR!

Yaygın bir kanı olarak beli ağrıyan herkes bel fıtığı olduğunu sanmaktadır. Oysa büyük oranda vücudumuzun yükünü çeken belimizdir. Belimizde kemikler (omurgalar), omurlar arasında diskler, kaslar, sinirler, bağlar ve kan damarları gibi birçok anatomik oluşum bulunmakta olup bunların her birinde oluşan problemler bel ağrısı olarak karşımıza çıkmaktadır.

BEL FITIĞI TEDAVİSİ

Belimizde 5 adet taşıyıcı omurga bulunmaktadır ve bütün vücut ağırlığımız bu omurgalara yüklenmektedir. Omurlarımızın arasında yastıkçık görevi gören ve yükü bele eşit dağıtan disk dediğimiz amortisörler vardır. Bunların önünden omurilik ve ayaklara giden sinirler geçmektedir. Bu diskler herhangi bir nedenden dolayı dejenere olabilir, diskler omurgaların arasından omuriliğe doğru çıkıp sinirlere baskı yapabilir. Bu durum bel fıtığı olarak tanımlanır. Bel fıtığı kendisini belden bacaklara yayılan ağrı ve uyuşmalar ile belli eder, hareket kısıtlılığına neden olabilir. Bazen de kalçalarda kramplar şeklinde ortaya çıkabilir. Ağrı, elektriklenme ve krampların görülmesi sinirin sıkıştığı anlamına gelmektedir.

BEL FITIĞINI HAZIRLAYAN FAKTÖRLER NELER?

Ağır kaldırma.

Yerden bir şey alırken uygunsuz davranma.

Hareketsiz yaşam. Çok oturmak, çok ayakta kalmak.

Uygunsuz duruş, oturuş gibi günlük pozisyonlar.

Stres.

Sigara içilmesi (kemik, eklem ve disklerin beslenmesini bozar)

Aşırı kilolar.

Genetik yatkınlık.

BEL FITIĞI TANISI NASIL KONUR?

Muayene ve hasta hikayesinin büyük önemi vardır. Deneyimli bir doktor bel fıtığını kolayca tespit edebilir. Tanıyı netleştirmek ve tedavide yol gösterici olması bakımından MR Manyetik Rezonans Görüntüleme çekilmesi önerilir. Bel fıtığının en önemli tanı aracı MR dır. Burada şuna dikkat etmeliyiz. MR da gördüğümüz her fıtık müdahale gerektirmez, diğer bir değişle MR filminde fıtık çıktı diye filme bakılarak tedavi planlaması yapmak son derece yanlıştır. Hastanın şikayetleri ve muayenesi önem taşır. Yoksa siz filmleri ameliyat etmiş olursunuz ama hastalar ağrı ve şikayetlerinden kurtulamaz, tedaviye karşı güven sorunu oluşur.

Hasta da diyabet gibi yandaş bir hastalık varsa ve hekim uygun görüyorsa EMG dediğimiz sinir testi isteyebilir. EMG bize hangi sinirin hangi düzeyden baskı altında olduğunu sinir baskısının fıtıktan mı yoksa başka bir nedenden mi olduğunu ayırt etmemize yardımcı olur. Nöropatik ağrı ya da başka bir bölgede bir sinir sıkışması fıtık kaynaklı sinir basısından daha farklı belirtiler oluşturmaktadır. Bu tetkikler tedavide yol göstericidir.

BEL FITIĞINDA TEDAVİ YAKLAŞIMI

Bel fıtıklarının %95’inin ameliyatsız olarak tedavi edilebileceği bilinmelidir. Bel fıtığının başlangıcından itibaren tedavi basamakları da fıtığın yeri, büyüklüğü, sinire uyguladığı baskıya göre değişir. Genel bir yaklaşımdan bahsedecek olursak öncelikle ağrı kesici, kas gevşetici ilaçların kullanılması, fizik tedavi yöntemlerinin uygulanması, kayropraktik tedaviler bel adelelerini güçlendirici egzersizlere devam edilmesi, tetik nokta enjeksiyonları gibi yöntemler ile problemin üstesinden gelmeye çalışmak doğru bir yöntemdir.

BEL FITIĞINDA AMELİYAT NE ZAMAN GEREKLİ?

Ciddi kuvvet kaybı olanlarda

İdrar ve büyük abdest tutamama

Yürüme zorlukları

Tüm tedavilere rağmen dinmeyen ağrılar söz konusu ise ameliyat önerilir.

BEL FITIĞINDA AMELİYATSIZ TEDAVİ YÖNTEMLERİ

İlaçlardan ya da fizik tedavi yöntemlerinden yarar görmeyen bel fıtığı hastaları için birçok ameliyatsız yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler oldukça etkili olup hastaların %85’inde bel fıtığı problemini çözmektedirler. Mutlaka deneyimli hekimler tarafından uygulanmalıdır, biz burada en etkin ameliyatsız bel fıtığı tedavi yöntemlerinden bahsedeceğiz.

Enjeksiyon Tedavisi: Görüntüleme eşliğinde fıtığın bulunduğu omurilik kanalına sinirlerin geçtiği bölgeye içinde kortizon + ozonun bulunduğu bir kokteylin verilmesidir. Çok yeni, ağrının ön plana çıktığı fıtıklarda etkilidir. Mekanizma olarak baskı altındaki şişmiş sinirleri normal haline döndürür ve fıtıktan ağrı maddelerinin salınımını engeller. Uygulandıktan 1 hafta sonra hasta rahatlar.

Ozon ile Bel Fıtığı Tedavisi: Görüntüleme cihazları eşliğinde fıtığın bizzat içerisine ince bir iğne ile girilerek ozon (aktif oksijen) gazının enjekte edilmesidir. Tüm fıtık çeşitlerinde hatta patlamış yeni fıtıklarda bile uygulanabilir etki mekanizması olarak fıtıkları küçülterek sinirleri baskıdan kurtarır. Bölgeye kan akımı artar, ağrı kesici özelliği vardır. Hasta hem fıtıktan hem ağrılarından kurtulur.

Lazer ile Bel Fıtığı Tedavisi: görüntüleme cihazları eşliğinde fıtığa neden olan diskin içerisine girilir ve lazer ışınları ile disk (fıtık) kurutulur, ortadan kaldırılır ya da küçültülür. Patlamış fıtıklarda önerilmez. Tüm fıtık çeşitlerinde uygulanabilir. Etkin bir yöntemdir. Hasta anında rahatlayabilir.