Bedenin gizli kahramanı: B12 vitamini
İç Hastalıkları, Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, 'B12'nin, diğer adıyla ‘Kobalamin’ olarak bilinen, vücudun kırmızı kan hücreleri üretmesinde büyük önem taşıyan bir vitamin olduğunu bildirdi.
B 12 vitaminin, vücudun bütün olarak sağlığının korunmasında oldukça önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, "Ancak B12 vitamini yalnızca dışarıdan besinler yoluyla alınabilmektedir. Vücudun kendisinin üretebildiği bir vitamin değildir. Bu yüzden bireylerin beslenmelerine çok dikkat etmeleri, sağlıklı dengeli ve düzenli beslenmeye özen göstermeleri gerekmektedir" dedi. B12 vitamininin sinir hücrelerini koruduğunu, ileri yaşlarda ortaya çıkan "yaşlılık hastalıklarının" önüne geçtiğini kaydeden Prof. Dr. Gümürdülü, eksikliğinin de bir o kadar tehlikeli sonuçlar doğurabileceğinin altını çizdi. B12 eksikliğinin, çoğu zaman gözden kaçan ve araştırılmayan bir durum olduğunu dile getiren Gümürdülü, şunları kaydetti:
"Unutkanlık başlıca B12 eksikliği belirtilerindendir. İkinci olarak saç dökülmesi durumunda bireylerin aklına ilk olarak B12 eksikliği gelmektedir. Diğer belirtiler ise;yorgunluk, halsizlik, güçsüzlük, ruh halindeki bozukluklar özellikle depresyon ve aşırı sinirlilik hali, dikkat eksikliği, odaklanmada güçlük, üşüme, kalp çarpıntısı, uzuvlarda uyuşmalar, dil üzerindeki noktacıkların yok olmaya başlaması, ağız yaraları (aftlar), cilt kuruluğu, cansız bir cilt ve kilo kayıplarıdır."
'B12 eksikliği neden olur'
B12 vitamininin, suda ve alkolde çözünen, yüksek ısıda ısıtıldığında da kayba uğrayan bir vitamin olduğunu söyleyen Gümürdülü, "B12 vitamini kaybı, bitkisel kaynaklı besin tüketen kişilerde daha çok görülür. Besinlerin yanlış saklanması ve pişirilmesi durumlarında da B12 eksikliği görülebilir" şeklinde konuştu.
Gümürdülü B12 eksikliğine neden olan faktörleri şöyle sıraladı:
"Bilinçsizce vegan veya vejeteryan diyet uygulanması, B12 vitamini yönünden zengin besinlerin tüketilmemesi, yeme bozuklukları (anoreksiya nevroza, blumia nevroza), yanlış diyetlerin sürekli uygulanması, kullanılan bazı ilaçlar, ilerleyen yaş, mide küçültme ameliyatları, besin alerjilerinden dolayı B12 açısından zengin besinlerin tüketilememesi, mide ve bağırsak problemleri, hastalıkları ve hamilelik."
'Günlük B12 vitamini ihtiyacı nedir'
Gümürdülü, en fazla karaciğer, kalp ve böbrek dokularında bulunan B12 vitamininin, bağışıklık sisteminde, protein metabolizmasında, sinir sisteminde ve kemik iliğinde kan hücrelerinin yapımında görevli olduğunun altını çizdi.
B12’nin depresyon ve alzheimer riskini düşürdüğünün altını çizen Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, "B12, folik asitle beraber alındığında hamilelikteki riskli durumları önler. B6 ve folik asitle birlikte alındığında ise damar tıkanıklığı ve kalp hastalıklarını önleyici etkisi vardır. B12 vitamini bunun yanı sıra doğurganlığı artırabilir, hücre oluşumuna katkı sağlar, sinir uçlarının gelişimini kolaylaştırır, hafızanın güçlenmesine ve öğrenmeye yardımcı olur" dedi.
B12 vitamini ihtiyacının hayvansal dokulardan sağlanabildiğini belirten İç Hastalıkları,Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, normal şartlarda günlük B12 vitamini ihtiyacının 2 mcg, gebelik ve hamilelik döneminde ise 2.6 mcg olduğunu dile getirdi.
Gümürdülü, B12 vitamini içeren gıdaları şöyle sıraladı:
“Yumurta: Tavuk, kaz ve ördek yumurtaları.
Ciğer : Dana, kuzu, koyun ancak özellikle kuzu ciğeri B12 vitamini açısından zengindir.
İstiridye: B12 ile birlikte çinko, bakır, fosfor ve demir kaynağıdır.
Tahıllar: Kepekli tahıllar tercih edin ve ilave şeker kapsayanları tercih etmeyin.
Peynir: Yüksek kolesterollü içermesi nedeniyle yağsız peynir tercih edilebilir.
Kırmızı et: Kuzu eti ve tavuk eti iyi bir B12 vitamini kaynağıdır.
Somon: Yarım fileto somonda 9 gram B12 vitamini vardır.
Süt ve süt mahsulleri: Süt ve süt ürünleri, vejetaryenler için ideal B12 vitamin kaynağıdır.
Yengeç ve ıstakoz: Yengeçler ve ıstakozlar çoğunlukla pişmiş servis edilir. Her iki gıdada B12 vitamini açısından oldukça zengindir.”
'B12 eksikliği nasıl tedavi edilir'
Kansızlığın en önemli nedenlerinden biri olan B12 eksikliği tanısının kan testiyle konulmasının mümkün olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, şunları dile getirdi:
"B12 eksikliği belirtilerinin nedenleri araştırılmalı ve bu doğrultuda bir tedavi uygulanmalıdır. B12 vitamini içeren besinlerin tüketimiyle B12 eksikliği giderilemiyorsa vitamin ilaçları ya da vitamin iğneleri uzman tarafından önerilmektedir. Belirlenen dozda alındığında B12 vitamini normal değerlerine gelebilmektedir. Ve bu sayede B12 eksikliği belirtileri tedavi edilmiş olur."