Ağrı, Beyin, Sinir Hastalıkları ve Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Kemal Erdemoğlu, baş ağrısı tiplerini ve tedavi tekniklerini sizler için anlattı.
Herkes zaman zaman baş ağrısı sorunu yaşar. Baş ağrısının günlük hayattaki streslerden soğuk algınlığına, kansızlıktan yüksek tansiyona varıncaya kadar pek çok nedeni olabilir. Ancak bazı kişilerde baş ağrısı sorunu sık tekrarlanır ve tedavi edilmesi gerekebilir. Migren ve gerilim tipi baş ağrıları en yaygın görülen baş ağrısı türleridir.
Baş ağrılarını 14 ana grup ve yüzlerce alt grup olarak sınıflandırmıştır. Doğrudan doğruya baş ağrısı tablosuyla ortaya çıkan, başka bir hastalıkla ilişkisi olmayan baş ağrıları primer baş ağrılarıdır. Bunlar migren, gerilim tipi ve küme baş ağrılarıdır. Sekonder baş ağrıları ise yüzde 10 oranında görülen, nedeni belli bir hastalığa bağlı olarak, beyin damar hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, beyin tümörleri, göz hastalıkları, sinüzit, menenjit gibi hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkan baş ağrılarıdır.
Baş ağrısı tedavisi nasıl yapılır?
Tedavideki hedef, tetik çekici faktörleri azaltmak, sinir sistemindeki hassasiyeti ve ağrı sırasında ortaya çıkan damar ve damar çevresindeki olayları baskılamaktır. Temel tedavi, koruyucu ve atak tedavisi olmak üzere ikiye ayrılır. Eğer hastanın ağrıları ayda bir iki kez görülüyorsa sadece atak sırasında tedavi önerilir.
Ağrı tedavisinde basit ağrı kesiciler, steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar, ergotaminli ilaçlar ve triptanlar kullanılır. Ağrı kesici ve Ergotaminli ilaçlar sık kullanıldığı takdirde ağrıyı sürekli yapar ve bazen daha ciddi yan etkilere yol açabilirler. Atak sırasındaki bulantı ve kusma için de antiemetik grubu ilaçlar verilir. Ağrı kesiciler atağın başında alınmalıdır. Emilimi hızlandırmak için de bulantıyı önleyici ilacın ağrı kesiciden önce alınması gerekir.
Bir ay içinde atak sayısı üçü, dördü geçiyorsa o zaman sadece atak sırasında değil, migren atağını önlemeye yönelik ilaçları da kullanmak gerekir. Kişi ayda, ya da 6 ayda bir kez migren krizi geçiriyorsa uygulanmaz. Koruyucu tedavide ilaçlar her gün alınır. Bu amaçla kalp ilaçları, depresyon ilaçları, epilepsi ilaçları kullanılmaktadır. Ağrı kesicilerin her gün alınması sakıncalıdır.
İlaç dışında tedavi alternatifleri var mı?
Gerilim tipi baş ağrısında biofeedback (geri iletim-gevşeme eğitimi), kronik ağrılarda doku masajı, riboflavin, magnezyum, ‘fever few’ bitkisi içeren ilaçlar alternatif tedaviler olarak kullanılmakta ve bazı hastalarda yararlı olmaktadır.
Ayrıca ilaç kullanımını aksatan, ilaç kullanmak istemeyen, çocuklarda ve hamilelerde, karaciğer-böbrek yetmezliği olup çoklu ilaç tedavisinden kaçınılması gerekilen hastalarda sinir blokajı tedavileri tercih edilebilmektedir. Bir sinir bloğu, anestezi yoluyla sinire ağrı iletimini durdurmak için bir prosedürdür. Blokajın ertesi günü uygulama faydasını göstermeye başlamaktadır.
Botoks tedavisi migrende yararlı mı?
Botoks yöntemi, özellikle kronik migren tedavisinde kullanılan yöntemlerden birisidir. Botoks enjeksiyonları durumun tedavisinde etkili ve güvenli bir tedavi yöntemidir. Alın, şakak ve ense bölgelerinde migren ağrılarının tetiklenmesine sebep olan sinirlerin sıkıştığı noktalar bulunur. Migrende ağrılar bu noktalardan biri veya birkaçında başlar. Tedavide atakların başladığı yerler tespit edilir ve bu bölgelere siniri sıkıştıran kasların etkisiz hale getirilmesi için botoks uygulanır. Yaklaşık 5-10 dakikalık bir sürede tamamlanan botoks uygulamasının 6 – 8 ayda bir tekrarlanması gerekebilir.
