Ayak ağrınızın sebebi DVT olabilir!
Kalp ve Damar Cerrahı Op. Dr. Sinem Yiğit Uğur, derin ven trombozu (DVT) hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Derin ven trombozu (DVT), vücudunuzun derinliklerinde bulunan bir damarda kan pıhtısı oluştuğunda ortaya çıkan ciddi bir durumdur. Kan pıhtısı, katı hale gelen bir kan kümesidir.
Derin damar kan pıhtıları tipik olarak uyluğunuzda veya bacağınızın alt kısmında oluşur, ancak vücudunuzun diğer bölgelerinde de gelişebilir. Bu durumla ilişkili diğer isimler arasında tromboembolizm, post-trombotik sendrom ve postflebitik sendrom olabilir.
DVT belirtileri
DVT’nin en yaygın belirtileri; bir ayak tarafın, ayak bilekte veya bacakta şişme, genellikle baldırda başlayarak bacağa yayılan ağrı, ayakta ile ayak bileğinde açıklanamayan şiddetli ağrı, çevreleyen bölgelerdeki ciltte sıcaklık, soluk, kırmızımsı veya mavimsi bir renge dönüşen cilt yer alabilir.
Üst ekstremite DVT'si veya kolunda kan pıhtısı olan kişilerde de semptom görülmeyebilir. Varsa, en yaygın belirtileri boyun ağrısı, omuz ağrısı, kol veya elde şişlik, mavi ten rengi, koldan ön kola doğru hareket eden ağrı, elde zayıflık yer alabilir.
İnsanlar pulmoner emboli (akciğerde kan pıhtısı) için acil tedavi görene kadar derin ven trombozu olduğunu öğrenemeyebilirler.
DVT pıhtısı koldan veya bacaktan akciğere geçtiğinde pulmoner emboli meydana gelebilir. Akciğerdeki bir arter tıkandığında, yaşamı tehdit eden bir durumdur ve acil bakım gerektirir.
DVT nedenleri
DVT'ye bir kan pıhtısı neden olur. Pıhtı bir damarı tıkayarak kanın vücudunuzda düzgün bir şekilde dolaşımını engeller. Birkaç nedenden dolayı pıhtılaşma meydana gelebilir. Bunlar şunları içerir:
Yaralanma: Bir kan damarı duvarının hasar görmesi kan akışını daraltabilir veya engelleyebilir. Sonuç olarak bir kan pıhtısı oluşabilir.
Kan akışkanlığının azalması: Uzun süren ameliyatlar sırasında ve sonrasında hareketsiz kalmak kanın akışkanlığını azaltır ve pıhtı oluşumunu arttırır. Kanın akışkanlığının azalması pıhtılaşma bozuklukları gibi genetik hastalıklar pıhtı oluşumunu kolaylaştırır.
Hareketsizlik: Sık oturduğunuzda bacaklarınızda, özellikle alt kısımlarda kan toplanabilir. Uzun süre hareket edemezseniz, bacaklarınızdaki kan akışı yavaşlayabilir. Bu pıhtı oluşmasına neden olabilir.
Bazı ilaçlar kanınızın pıhtı oluşturma olasılığını artırır.
DVT tedavisi
DVT ciddi bir tıbbi durumdur. DVT tedavileri, pıhtının büyümesini engellemeye odaklanır. Ek olarak, tedavi pulmoner emboliyi önlemeye ve daha fazla pıhtıya sahip olma riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir. İlaç tedavisi uygulanabilir. Bu, kanınızın pıhtılaşmasını zorlaştırır. Ayrıca mevcut pıhtıları olabildiğince küçültür ve daha fazla pıhtı geliştirme olasılığını azaltır. Kan sulandırıcılar işe yaramazsa veya ciddi bir DVT vakanız varsa, doktorunuz trombolitik ilaçlar kullanabilir. Üst ekstremite DVT'si olan kişiler de bu ilaçtan yararlanabilir. Trombolitik ilaçlar pıhtıları parçalayarak etki eder. DVT için yüksek risk altındaysanız, varis çorapları giymek şişmeyi önleyebilir ve pıhtı geliştirme ihtimalini azaltabilir.
DVT tedavisinde mekanik olarak pıhtının parçalanması yöntemleri, kasık bölgesi seviyesindeki büyük toplardamar pıhtılarını (derin venlerdeki) mekanik bir kateter ile parçalayıp sonrasında kan sulandırıcı ilaçlar ile tedaviye devam edilir. Bu tedavi pıhtı oluşumunun ilk 2 haftasında, erken evrede etkilidir.
DVT egzersiz önemlidir. Ne kadar uzun oturursanız, kan pıhtısı geliştirme riskiniz o kadar artar. Uzun süre oturmanız gerekiyorsa, bacaklarınızı hareket ettirmek ve kan dolaşımına yardımcı olmak için otururken yapabileceğiniz egzersizlerden yararlanabilirsiniz.