Aşılama tedavisi kimlere yapılır kimlere yapılmaz?

Rahim içi tohumlama olarak da bilinen aşılama yöntemi (IUI), spermin doğrudan kadının rahmine yerleştirildiği bir doğurganlık tedavisidir. Doğal gebelik oluşma sırasında, sperm vajinadan serviks yoluyla uterusa ve fallop tüplerine kadar gitmek zorundadır. Aşılama ile sperm "yıkanır" ve konsantre edilir ve ayrıca doğrudan rahme yerleştirilir, bu da spermleri yumurtaya daha yakın hale getirir. Bu süreç, hamile kalmakta zorluk çeken bazı çiftlerde hamilelik olasılığını artırabilir.

IUI yani aşılama kimler için uygundur?

Aşılama, tüp bebek tedavisi (IVF) gibi daha invaziv tedavilere kıyasla nispeten invaziv olmayan bir doğurganlık tedavisidir. Bazı durumlarda çiftler gerekirse Tüp bebek tedavisine geçmeden önce aşılama ile başlayabilir.

Aşılamanın en fazla tercih edildiği durumlar:

• Açıklanamayan kısırlık,
• Hafif endometriozis,
• Serviks veya servikal mukus ile ilgili sorunlar,
• Hafif düşük sperm sayısı ve hareketliliği,
• Boşalma veya ereksiyon ile ilgili sorunlar,
• Babadan çocuğa genetik bir kusur geçmesini önlemek.

Aşılamanın tercih edilmediği durumlar ise şunlardır:

• 38’den ileri yaşa sahip olmak,
• Orta veya şiddetli endometriozise sahip olmak,
• Her iki fallop tüpü olmayan veya her iki fallop tüpü bloke olan kadınlar,
• Daha önce pelvik enfeksiyon geçirmiş kadınlar,
• Şiddetli sperm azlığı ya da ileri hareketliliği çok düşük erkekler.

Aşılamanın tavsiye edilmediği durumlarda tüp bebek tedavisi yardımcı olabilir.

Aşılama nasıl uygulanır?

Aşılama nispeten ağrısız ve invaziv olmayan bir prosedürdür. Aşılama bazen "doğal döngü" halinde uygulanır, bu da hiçbir ilacın verilmediği anlamına gelir. Anne adayı doğal olarak yumurtlar ve yumurtlama döneminde klinikte sperm yerleştirilir.

Aşılama tedavisinde; bir yumurta geliştiren bir hastada iki veya üç yumurta geliştirme hedeflenir ve yumurtalar büyüdükten sonra eşten alınan spermlerin en hareketli olanları seçilerek uygun zamanda rahim içine enjekte edilir.

Aşılama ayrıca yumurtalık stimülasyonu ile birleştirilebilir. İlaçlar, yumurtalıkların olgunlaşmasını ve bir veya birden fazla yumurtayı salmasını sağlamak için kullanılabilir. Birden fazla yumurta ile yumurtlama genellikle hamilelik şansını artırır. Aşılamanın kişiye özel planlanarak uygulanır. Olası prosedürler şunları içerebilir:

• Kan tahlili, ultrason ve ilaç talimatları için birkaç kez kliniğe gidilebilir.
• İlaç reçete edilirse, genellikle adet dönemi sırasında alınır.
• İlaca başladıktan yaklaşık bir hafta sonra, tekrar ultrason ve kan tahlili yapılabilir.
• Test yapılarak yumurtlama zamanı belirlenerek randevu oluşturulur. Bu genellikle ilaçlara başladıktan 10 ila 16 gün sonradır.
• Baba adayından alınan spermler aşılama için hazırlanır.
• Aşılama hızlıdır ve genel olarak ağrısızdır ve anestezi gerektirmez.

Muayene masasında spekulum aracılığıyla işlem gerçekleştirilir. Sperm, rahim ağzından geçirilir ve uzun, çok ince bir tüp kullanılarak rahim içine yerleştirilir. Aşılamadan sonra 10 ila 30 dakika boyunca muayene masasında dinlenilir.

Bazı kadınlar prosedürden sonra hafif uterus krampları veya vajinal kanama yaşayabilse de çoğu kadın çok az rahatsızlık hisseder veya hiç rahatsızlık duymaz. Aşılama prosedüründen iki hafta sonra hamilelik testi yapılabilir.

Aşılamanın riskleri nelerdir?

Yumurtlamayı sağlamak için ilaçlar kullanılıyorsa, çoklu gebelik ihtimali olabilir. Bir seferde çok fazla yumurtanın salınmasını önlemek için kan testi ve ultrason takibi ile birlikte ilacın miktarı ve türü dengelenebilir.

Başarı oranı nedir?

Başarı oranı çiftlere göre farklılık gösterir. Başarıyı etkileyen faktörler arasında şunlar yer alır:

• Yaş,
• Altta yatan kısırlık sebebi,
• Doğurganlık ilaçlarının kullanılıp kullanılmadığı,
• Diğer doğurganlık riskleri.

Aşılamayı takiben gebelik oranları, doğurganlık tedavisine ihtiyaç duyma nedenlerinize göre değişir. Aşılama için başarı oranları, 38 yaşın üzerindeki kadınlarda ve üç döngü aşılama sonrası hamile kalmayan kadınlarda azalma eğilimindedir. Bunun sizin için iyi bir seçenek olup olmadığını öğrenmek için tahmini başarı oranınızı doktorunuzla görüşmelisiniz.

Aşılama, hamile kalmaya çalışan birçok çift için uygun bir seçenek olabilen nispeten düşük riskli bir tedavidir. Gebe kalmakta zorluk çekiyorsanız veya gebe kalma seçenekleriniz hakkında sorularınız varsa, uzman bir doktordan bilgi alabilirsiniz.