Akciğer embolisi nedir? Akciğer embolisi neden olur, belirtileri nelerdir?

Oyuncu Pelin Karahan'ın eşi Bedri Güntay emboli nedeniyle acil ameliyata alındı. Ulus’ta bir hastanede yatan Bedri Güntay’ın akciğerine pıhtı attığı tespit edildi. Peki, Akciğer embolisi nedir? Akciğer embolisi neden olur, belirtileri nelerdir?

Akciğer embolisi nedir?

Akciğer embolisi, akciğerlerdeki damarların birinde pıhtı ya da başka bir materyal nedeniyle gelişen tıkanıklıktır. 

Akciğer embolisi neden olur?

Vücudun başka bölümlerinde oluşan pıhtı ya da başka maddeler de akciğer embolisine neden olabilir. Tıkanan damarların kan götürdüğü akciğer loblarında oksijensiz kalmaya bağlı akciğer enfarktüsü gelişir. 

Her ne kadar herkeste akciğer embolisi görülebilse de bazı faktörler riskte artışa neden olur.

Akciğer embolisi için risk faktörlerinin başlıcaları şunlardır:

Uzun süreli hareketsizlik: Ameliyat sonrası, kalp krizi, bacak kırığı, travma veya herhangi bir ciddi hastalık gibi nedenlerle uzun süreli yatak istirahati kişide kan pıhtı oluşumunu kolaylaştırır. Bu sebeple büyük cerrahi girişimlerden önce ve sonra hastaya pıhtı önleyici ilaçlar verilebilir.

Uzun yolculuklar: Uzun süreli uçak veya araba yolculukları sırasında uzun süre hareketsizlik durumu bacaklardaki kan akışını yavaşlatır ve pıhtı oluşumuna yol açar.

Kalp damar hastalıkları: Özellikle kalp yetmezliği, pıhtı oluşumu riskinde artışa yol açar.

Doğum kontrol ilaçları: gebelik ve sonrası dönem (lohusalık), Doğum kontrol hapları ve hormon replasman terapisinde kullanılan östrojen, özellikle obez kadınlarda akciğer embolisi riskini yükseltir.

Kanser: Pankreas, yumurtalık ve akciğer kanserleri ve vücudun uzak bölgelerine yayılmış birçok kanser türü kan pıhtılaşmasında görevli bazı maddelerin vücutta artmasına sebep olarak akciğer embolisi riskini yükseltir. Ayrıca kemoterapi tedavisi, pıhtı oluşum riskini artıran diğer bir risk faktörüdür.

Sigara: Sigara kullanımı, özellikle diğer risk faktörleriyle birleştirildiğinde, bazı insanları kan pıhtı oluşumuna yatkın hale getirir.

Aşırı kilolu olmak: Obezite, özellikle sigara içen veya tansiyonu yüksek olan kadınlarda kan pıhtılaşması riskini artırır.

Kalıtsal pıhtılaşma bozukluklarının (Protein C, S ve Antitrombin III eksikliği, Faktör V Leiden veya protrombin ) varlığı. Diğer risk faktörleri; İleri yaş, ciddi kronik obstrüktif akciğer hastalıkları (KOAH) travma, yanıklar.

Akciğer embolisi belirtileri nelerdir? 

Nefes darlığı

Göğüs ağrısı

Öksürük

Sırtta ağrı

Aşırı terleme

Baş dönmesi

Sersemlik

Bayılma

Oksijensizliğe bağlı mavi dudak ve tırnaklar.

Akciğer embolisi tedavisi nasıl yapılır?

Pıhtı atma riski yüksek olan veya sürekli tekrarlayan, uyluk, bacak ve leğen kemiklerinde kronik pıhtı oluşan hastalarda, pıhtı oluşumunu azaltan ilaçların yanı sıra kalbe giden karın içinde yerleşik ana toplardamara (vena kava inferior) pıhtının geçişini engelleyen filtre takılabilmektedir. Hastalıkta erken teşhis ve tedaviyle tam iyileşme beklenir. Nadiren, akciğerden pıhtıyı çıkarmak için ameliyat gerekebilir.