Ramazan zamsız başladı!
Her yıl Ramazan öncesi gıda ürünlerinde yaşanan spekülatif artışlar bu yıl olmadı. Aksine, et, yağ ve bakliyat fiyatları düştü
Ramazan ayına temel gıda maddelerine ‘zam’ yerine fiyat düşüşleriyle girdik. ‘Ramazan fırsatçılığı’ yapılacağı beklentilerinin aksine, et, yağ ve bakliyat gibi temel gıda ürünlerinin fiyatlarında düşüşler var.
Türkiye’deki gıda fiyatları, dünya emtia piyasalarında başta petrol, altın olmak üzere mısır ve buğdayda yaşanan düşüşlerden etkilendi. Ayrıca, tarım ürünlerinde yeni mahsullerin piyasaya çıkacak olması da fiyatlarda gerilemeye neden oldu.
Bu arada, meyve ve sebze fiyatlarında mevsimsel etkiler görülüyor. Tüketiciler Birliği, Türkiye Ziraat Odaları Birliği gibi birçok kurum, her yıl Ramazan ayında ‘spekülatif’ fiyat artışları yaşandığı konusunda uyarılarda bulunmuştu. Ancak, yurtdışı piyasalardaki gelişmeler korkulan zamları önledi.
Bakliyatta zam yok
Paketli Bakliyatçılar Derneği (Pak-Der) Başkanı Tevfik Dinçer, “Ramazan ayında fiyat artışı yok” diyerek şunları söyledi:
“Dünya borsalarındaki gelişmeye paralel olarak artan bakliyat fiyatları mayıs ayında tavan yaptı. Ancak mayıs ayından bu yana fiyatlarda gerileme var. Kuraklık nedeniyle üretimi azalan kırmızı mercimek dışındaki bakliyat fiyatları geriledi. Ramazan’a girerken zam bir yana eylül ayında yeni mahsul piyasaya çıkacağı için yine fiyat gerilemesi bekliyoruz.”
Sezon Pirinç Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, nisan-mayıs aylarında tavan yapan pirinç fiyatlarının hazirandan beri gerilediğini belirterek, “Biz de toptan fiyatlarımızda yüzde 10 indirim yaptık” dedi.
Yumurta fiyatları durdu
Türkiye’nin iki önemli yumurta üretim bölgesi olan Afyonkarahisar ve Kayseri’de dört haftadır devam eden fiyat artışları durdu. Ramazan öncesindeki son haftada bu iki bölgede de yumurta fiyatı bir önceki haftanın fiyatları geçerli. Afyon Başmakçı Kooperatifi bir adet yumurtayı 26 YKr’ye satıyor.
Beş kiloluk ayçiçek yağı 23 YTL’den 13 YTL’ye düştü
Nisan-mayıs aylarında market raflarında 23-24 YTL’ye ulaşan 5 kiloluk ayçiçek yağı 13-15 YTL’ye satılıyor. Aymar Yağ Genel Müdürü Cihat Özyurt, dünyada ve Türkiye’de yağ fiyatlarının gerilediğini belirterek şu açıklamayı yaptı:
“2007 Kasım ayından beri artan ham yağ fiyatları haziranda gerilemeye başladı. Temmuz sonunda yeni ürün ayçiçeğinin pazara çıkmasıyla birlikte fiyatlar hızla düştü. Kilosu 3-3.5 YTL seviyesindeki ham yağ fiyatları 2-2.5 YTL’ye kadar indi. Elinde yüksek fiyatla alınmış yağ olduğu için sıkıntı yaşayan pek çok firma var.”
Makarnadaki yükseliş ithalatla durduruldu
Makarna yapılan sert durum buğdayı rekoltesi bu yıl çok az olduğu için haziran ayında fiyatı 95 YKr’ye kadar çıktı. Bunun üzerine Toprak Mahsulleri Ofisi ve makarna fabrikaları durum buğdayı ithal ettiler. Arbella Makarna Genel Müdürü Abdülkadir Kulakçıoğlu, sert buğday ithalatı üzerine Ramazan öncesinde makarna fiyatlarının sakinleştiğini söyledi. Kulakçıoğlu “Ramazan’da ve daha sonra makarna ve bulgur fiyatları sakin seyredecek” dedi.
Kayar: Et ucuzladı
Et Sanayicileri Derneği Başkanı Hikmet Kayar, toptan et fiyatlarının gerilediğini belirterek şöyle dedi: “Toptan et fiyatları ilkbaharda bir miktar yükseldi. Ancak, nisan-mayıs aylarında yükselen fiyatlar, haziranda geriledi.
Ramazan yaklaşırken, ağustos başlarında yine yükselen fiyatlar, ağustosun 3’üncü haftasında tekrar geriledi. Ramazan’da bir artış olmaz. Toptan dana eti 10.00- 10.50, kuzu eti 9.00-10.00, koyun eti 7.50 YTL fiyatla satılıyor.”
Tavukta zarar var
Tavuk eti üreticisi firmalar rekabet yüzünden yaklaşık 10 aydır zam yapamıyor. Beyaz Et Sanayicileri Derneği Başkanı Zuhal Daşdan şöyle dedi: “Yem fiyatlarındaki artışlara rağmen 2007 Kasım ayından bu yana tavuk eti fiyatları artmıyor. Bu nedenle kümesler sürekli zarar yazıyor. Buna rağmen, Ramazan’da tavuk eti fiyatlarına zam yapılması söz konusu değil. Bütün tavuk satışları toptan kilosu 3 YTL dolayında devam edecek.”
TZOB: Uyarılarımız denetimleri artırdı
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, market fiyatlarına bakıldığında, ağustos ayında fiyatı en çok artan ürünün yeşil fasulye, fiyatı en çok düşen ürünün ise karpuz olduğunu söyledi.
Bayraktar, Ramazan fırsatçılığı yapılmaması ve bazı ürünlerde aylık fiyat değişimleri ve spekülatif hareketler konusunda geçen ay yaptıkları uyarıların ardından konunun Bakanlar Kurulu gündemine alındığını kaydetti. Konuyla ilgili kurumların görevlendirildiğini ve denetimlerin artırılacağının açıklandığını ifade eden Bayraktar, bu sayede tüketici fiyatlarının aşırı derecede artmasının da engellendiğini belirtti.
Ağustos ayında perakende seviyesinde genelde bazı ürünlerde artış görülürken, bazı ürünlerde de azalma meydana geldiğine işaret eden Bayraktar, bu dönemde yeşil fasulyede yüzde 25.5, salatalıkta yüzde 19.8, kırmızı mercimekte yüzde 9.5 artış görüldüğünü bildirdi.
‘Halk pahalı üründen kaçıyor’
Market raflarında pirinçte ve sütte fiyat değişimi görülmediğini belirten Bayraktar, domateste yüzde 3.3, fındıkta yüzde 6.8, kuru fasulyede yüzde 7.1, patlıcanda yüzde 18.4, elmada yüzde 20.5, karpuzda yüzde 28.5 fiyat düşüşlerinin yaşandığını ifade etti.
Pirinçte spekülatif hareketler nedeniyle yüzde 20 talep daralması olduğunu kaydeden Bayraktar, “Halk pahalı ürünlerden kaçıyor. Bu durum pirinçte açık olarak görülüyor. Marketleri uyarıyoruz, aşırı fiyat artışları yapılan ürünler elinizde kalabilir” dedi.