Orucu bozan ve bozmayan şeyler nelerdir? Hangi şartlarda oruç tutmaya devam edilebilir?
Oruç; niyet edilerek imsak vaktinden başlayarak, güneşin battığı vakte kadar süre içmekten, yemekten, cinsel münasebetlerden uzak durmaya verilen isimdir. Oruç tutmak Bakara Suresinde bildirildiği üzere tüm Müslümanlara farz kılınmıştır. Fakat farz olmasının da şartları bulunmaktadır. Mükellef olabilmenin şartlarına sahip olan tüm Müslümanlar için vardır. Orucun farz olması için gereken şartlardan biri mükellef olmaktır. İkinci şart ise oruç tutabilecek kadar sağlıklı olmaktır. İki şartın sağlandığı durumlarda Müslüman olan kişilere oruç farzdır. Orucun farz olduğu zaman ise Ramazan ayıdır. Farz olan oruç dışında vacip, müstehap, mekruh, haram, sünnet olan oruç çeşitleri de bulunuyor. Orucun farzları vardır ve orucu bozan bazı haller vardır.
Ramazan ayı boyunca en çok merak edilen ve tartışılan konular arasında Orucu bozan durumlar ve orucu bozmayan durumlar yer alıyor. Mübarek Ramazan ayı ile beraber oruç tutacak kişilerin en yoğunlukta sorduğu sorunun yanıtını sizler için hazırladık.
ORUCU BOZAN VE BOZMAYAN ŞEYLER NELERDİR?
Oruç Ramazan ayında mükellef olan ve sağlığı elverişli olan Müslüman kişilerin farz olan orucu tutarken, orucun sahih olabilmesi için oruca ait fazlar bulunuyor. Orucun farzları üç adettir. İlk faz niyettir, niyet etmeden yemeden içmeden kesilmek orucu sahih kılmaz. Mutlaka niyet edilmelidir. Orucun tutulmaya başlanacağı zaman imsak vaktidir ve akşam ezanı vaktinde de son bulur. Zamanı doğru şekilde olmalı imsak vaktinden geç, akşam vaktinden erken olmamalıdır. Üçüncü olarak ise kişi yemeden, içmeden, cinsel münasebetlerden ve orucu bozan diğer tüm hallerden uzak durmalıdır. Bu üç farz olan duruma dikkat edildiğinde oruç sahih olur. Orucu bozan haller ise şunlardır;
Yemek yemek
Herhangi bir şey içmek
Cinsel ilişkide ya da cinsel yakınlıkta bulunmak
Nargile ve sigara gibi keyif verici ürünlerin tüketilmesi
Tütün kökeni olan, dumanlı olan ve uyuşturucu olan maddelerin kullanılması
Abdest alırken, duş alırken, diş yaptırırken veya herhangi bir hal ile boğaza su kaçırmak.
İlaç kullanmak, iğne yaptırmak
Ameliyat olmak
Ağız dolusu kusmak
Temel olarak sindirim sistemine, kan dolaşımına, solunum sistemi yolu ile kan dolaşımına dahil olabilecek hem gıda hem de gıda olmayan tüm maddeler orucu bozar. Cinsel yaklaşımlar, cinsel ilişki orucu bozan hallerdir. Orucu bozmayan haller ise şunlardır;
Oruç tutulduğu unutularak kişinin bir şey yiyip, içmesi
Ağza kadar gelen kusuntunun geri gitmesi
Az miktarda kusmak
Göz damlası damlatmak
Çiçek, parfüm, kolonya gibi kokuları koklamak
Dişin arasında kalmış olan küçük miktardaki gıdaları yutmak
Kan aldırmak, akupunktur yaptırmak, hacamat yaptırmak
Macun kullanmadan diş fırçalamak, misvakla diş fırçalamak
Banyo yapmak, gusül abdesti almak
Ağıza su alıp çalkalamak
Yemeğin tadına bakmak
Sayılan maddeler ve buna benzer durumlarda oruç bozulmamaktadır. Fakat olabildiğince orucun bozulmasına yol açacak ya da orucun bozulup bozulmadığından emin olunmayan hallerden kaçınmak gerekir.
HANGİ ŞARTLARDA ORUÇ TUTMAYA DEVAM EDİLEBİLİR?
Oruç tutmanın tüm sınırları İslam dinin getirmiş olduğu ve insanların güçleri ile belirlenir. Zorluk, sıkıntı hallerinde İslam dininde kolaylıklar ve ruhsatlar tanınmıştır. Oruç tutarken orucun bozulmasına neden olacak davranışlar meydana geldiğinde, oruç bozulmuş olur ve oruç tutulmaya devam edilmez. Aynı zamanda oruç tutmamayı mübah kılan bir takım mazeretler bulunur. Oruç tutmayı ya da başlanmış olan bir orucu bıraktırmayı gerektiren bu haller dışındaki tüm durumlarda oruç tutulmaya devam edilebilir. O halde oruç tutmamayı mübah kılan halleri de bilinmesi gerekir. Oruç tutmamayı mübah hale getiren haller şunlardır;
Seferilik, Ramazan ayı sırasında en az üç gün bir yere gidilecekse kişi oruç tutmayabilir. Bu durumun bazı şartları bulunur ve bu şartları bilmek gerekir.
Hastalık halinde oruç bozulabilir ya da oruç tutulmayabilir.
Gebelik halinde ve çocuk emziriyor olmak halinde çocuğa ya da kendilerine bir zarar geleceğinden korkulduğunda oruç tutulmayabilir.
Yaşlılık hali oruç tutmamayı mübah kılar.
Düşman ile girilmiş bir savaş sırasında oruç tutulmayabilir.
Birinin korkutması ya da zorlamasıyla orucu bozmak halinde kişi orucu bozarak daha sonra kaza edebilir.
İleri derecede susuzluk ve açlık zaten var ise oruç tutan kişinin orucunu bozması caizdir.
Adetli olan veya lohusa olan kadınlar oruç tutmamaları caizdir.
Zor işlerde, ağır işlerde çalışan kimselerin oruç bozmaları caizdir.