Yerli ama platform Çinli

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Başbakan’ken Ocak 2011’de TÜSİAD Genel Kurulu’nda ‘Artık yerli aracımızı üretelim. Babayiğit arıyorum’ çağrısından sonra gündeme oturan ‘yerli otomobil’in ilk prototipleri 4 yıl 10 ay sonra ortaya çıktı. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, ‘Yerli otonun’ 3 prototipinin kamuflajlı görüntüsünü kamuoyuyla paylaştı. Yerli araç ses getirdi ancak ‘milliği’ tartışma konusu oldu. 2019’da seri üretime geçmesi hedeflenen prototiplerin 2006 model Cadillac olması, platformunun Çinli NEVS’in sahip olduğu Saab’dan alınması yerli araçla ilgili tartışmaların artacağını gösterdi. İşte tanıtılan prototiplerin şifreleri...

CADILLAC’IN İÇİ

YERLİ oto projesinde en önemli konular yatırım tutarı, kaç adet üretilirse fizible olacağı ve nasıl pazarlanacağı? Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) yatırım maliyetinin 2 milyar dolar olacağını açıklamıştı. Tabii buna reklam ve pazarlama dahil değil. Ürünün kârlı olması için de 200 binlik üretim şart.

YERLİ OTONUN İÇİ

BAKAN Fikri Işık’ın tanıttığı prototiplerin kamuflajlı olmasına karşın Cadillac olduğu hemen anlaşılıyor. Bir dönem GM çatısı altındaki Saab’ın 9-3 modeli üzerine geliştirilen Cadillac BLS, 2006’da satışa sunulmuştu. Aracın arkasına bakıldığında Saab 9-3 görülüyor. İç mekan da Cadillac.

- YERLİ aracın prototipinde kullanılan platform için Saab’ı 2012’de 460 milyon dolara alan Çinli NEVS ile işbirliğine gidildi. Araçta 2014’te tanıtılan elektrikli 9-3 EV’nin platformu kullanılacak. TÜBİTAK, bu platformun fikri mülkiyet haklarını NEVS’ten aldı.

- Platform ortaya çıktıktan sonra bir prototipin geliştirilmesi için 12 aylık süreç gerekiyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun 7 Haziran seçimlerinden önce verdiği yerli oto müjdesinden 4.5 aylık süre geçti. Bu zaman diliminde hazır platform olmaksızın yürümek çok zor. Bu yüzden Saab 9-3 EV’den yararlanılıyor.

- YERLİ otoda 3 prototip hazır. Hatchback, sedan ve farklı bir sedan daha. Prototiplerden birisi benzinli, biri menzili uzatılmış elektrikli, bir tanesi de sadece elektrikli. Menzili uzatılmış elektrikli 4x4 için de çalışılıyor. 2016’da 30-40 aracın üretilerek testlerin başlanması planlanıyor. Sıfırdan yaratılacak bir araçta bu kısıtlı sürede testlerin yetişmesi imkansız olduğu için Çinliler’in know-how’ından yararlanılıyor.

- Dünya devleri prototip aşamasından sonra bir aracın seri üretime geçme süresini 36 ayın altına indirdi. 24 aylık süreçte otomobil bantlardan inebilecek hale gelebiliyor. Ancak bunun için tecrübeli bir ekibin, yüksek teknolojili yani robotlaşmış bir tesisin ve güçlü yan sanayinin desteği şart. Yerli oto için adı kulislerde dolaşan BMC’nin zırhlı araç ve otobüs üretimi dışında bir tecrübesi yok. Bu da üretim sürecinin uzaması anlamına geliyor.

- Çinliler’den alınan Saab 9-3 EV’nin üzerinde TÜBİTAK, batarya konusunda çalışmalar ve geliştirmeler yapıyor. TÜBİTAK’ın tek başına elektrikli motor geliştirecek teknolojisinin olup olmadığı şimdilik bilinmiyor.

Çinli NEVS, Saab 9-3 EV isimli elektrikli prototipini 2014’te tanıttı. Ancak parasızlık yüzünden seri üretime geçemedi.

2019 sonunda yollara çıkıyor

Yerli otomobilin prototipinin kamuflajlı görüntüsünü ilk kez kamuoyuyla paylaşan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, “İnşallah 2016’da her türlü mevsim, iklim ve arazi şartında deneyeceğimiz 30-40 araç üretmeyi hedefliyoruz. 2020’den önce de 2019 sonuna kadar en az yüzde 90’a yakın bir yerlilik oranı ile bunun seri üretimini başlatmayı hedefliyoruz” diye konuştu.

Işık, şöyle konuştu: “Otomotiv sektöründe araçların prototip ve deneme süreçlerinde kamuflajlı olması bir gereklilik olarak algılanıyor. Bu gördüğünüz farlar normal far değil, farklı olacak. Bu gördüğünüz çizgiler daha farklı çıkacak, örtmek durumundayız. Üç prototipimiz TÜBİTAK’ın kendi geliştirdiği teknolojilerin yüklenmesi ve bazı testlerin, Ar-Ge çalışmalarının yapılması için Gebze’de çalışılan araçlar.”