İlaç besin etkileşimleri korkutuyor!

İlaç kullanımı sırasında tüketilen besinlerin ilaçların etkisini azaltıcı veya arttırıcı etkileri olabiliyor. Fayda beklerken ciddi derecede yan etkiler yaşanabiliyor. Çok dikkat edilmesi gereken bu durumlar ilaç kullanımı kesildikten sonra birkaç hafta bile sürebiliyor.

İstanbul Florence Nightingale Hastanesi, Sağlıklı Yaşam Merkezi Direktörü, Uzm. Dr. Özgür Şamilgil özellikle dikkat edilmesi gereken durumları vurguluyor ve şunları söylüyor...

GREYFURT SUYU

- Bu meyvenin kendisinin değil ama suyunun fazla miktarda tüketimi (günde 1 litre ve üzeri) özellikle statin grubu kolesterol ilaçlarının bazılarının barsakta parçalanmasını geciktirerek kan seviyelerini arttırıyor. Bu da kas ağrıları, kas krampları ve kas erimesi gibi yanetkilerin artışına neden olabiliyor.

- Kalsiyum antagonisti grubu tansiyon ilaçlarının etkisini arttırabiliyor bu da başta tansiyon düşüklüğü riski doğuruyor. Ayrıca kabızlık, kalp atışlarında yavaşlamaya neden olabiliyor.

- Erkeklerde sertleşme sorunu için kullanılan ilaçların etkisini arttırması tansiyon düşüklüğü, görme bozukluğu gibi şikayetleri ortaya çıkarabiliyor.

- Östrojen içeren doğum kontrol haplarının etkisini dolayısıyla yanetkilerini arttırabiliyor.

- Bazı antidepresan, psikiyatri, kalp ritm, kanser ilaçları da etkileşebiliyor.

C VİTAMİNİ

C vitamini demir emilimini kolaylaştırır. C vitamini beraberinde kalsiyumdan zengin süt ve süt ürünleri gibi gıdalarla beraber alınırsa kendi emilimi bozulur, aç alınması önerilir. Bazı allerji ilaçlarıyla beraber alınırsa etkilerini azaltabilir.

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ KALSİYUM İÇEREN BESİNLER

- Florokinolon ve tetrasiklin grubu antibiotikler, sefuroksim isimli antibiotik, bifosfonat grubu kemik erimesi ilaçları, metotreksat isimli romatizma ilacı, kalsiyum içeren bu tip gıdalar ve ilaçlardan 2 saat önce veya 6 saat sonra alınmalıdır yoksa emilimi bozulur.

- Kansızlık için kullanılan demir ile süt ve süt ürünleri, pekmez, susam, fındık, fıstık, kurutulmuş meyveler, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler aynı anda kullanılmamalıdır. Demir emilimi bozulmaması için en az 2 saat sonra tüketilmelidir.

PROTEİNDEN ZENGİN BESİNLER

Propranolol isimli betabloker grubu ilacın nefes darlığı, tansiyon ve nabız düşürücü etkisini arttırır. Parkinson ilacı carbidopa/levodopa ve astım ilacı teofilinin etkisini azaltır.

BOL LİFLİ BESİNLER

Özellikle kolesterol düşürmek için tüketilen yulaf, kepekli ekmek gibi bol lifli besinler, şeker ilacı Metformin, guatr ilacı Levotiroksin, penisilin, kalp ilacı digoxin gibi ilaçların emilimini bozarak etkilerini azaltır.

TİRAMİN İÇEREN BESİNLER

Bu tür, eskitilmiş peynir, salam, sosis, sucuk, incir, bakla, lahana turşusu, soya sosu, tavuk veya dana ciğeri, şarap, tiramin proteini zengin besinler bazı antidepresanların yan etkisini çok arttırır ritm bozukluğu, tansiyon yüksekliği, başağrısı, kusma, terleme ve ateşe hatta ölüme neden olabilir.

ALKOL

Mideyi tahriş edebilen C vitamini içeren asitli gıdalarla, metronidazole, tinidazole, andtrimethoprim-sulfamethoxazole gibi antibiyotiklerle alınmamalıdır. Ateş basması, başağrısı, bulantı, kusma, çarpıntı yapabilir. Birçok kas gevşetici, antidepresan, uyku ve alerji ilaçlarının yan etkilerini arttırır.

KOYU YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER

Kan sulandırıcı warfarin (coumadin) adlı ilacın etkinliği bu gıdalardaki K vitamininin bloke edilmesiyle sağlandığı için bu gıdaların günlük tüketimi hep eşit miktarda tutulmalıdır. Aksi taktirde kan ya çok sulanır ya da pıhtılaşmaya eğilim gösterir.

POTASYUM İÇEREN BESİNLER

Potasyum tutucu bazı tansiyon ilaçları ve idrar söktürücü kullananlarda, patates, muz, kayısı, portakal suyu gibi potasyumdan zengin gıdalar kısıtlanmazsa ölümcül kalp aritmileri yaşanabilir.

KAFEİN

Kahve, çay, kolalı içecekler, enerji içecekleri bazı soğuk algınlığı ilaçlarıyla beraber alınırsa sinirlilik, uykusuzluk, çarpıntı, kalp ritm bozukluğu, tansiyon yüksekliği, kabızlık, idrar artışı yapabiliyor.

Bazı nefes açıcı bronşit ilaçlarının yanetkisi arttırarak ajitasyon, ritm bozukluğu yaratıyor.

Ciprofloksasin isimli antibiotik, doğum kontrol hapları ve kortizon da kafeinin parçalanmasını geciktirerek kan düzeyinin artmasına neden oluyor.