Farklı bir sanat izleyeceksiniz
Sanat piyasasının nabzı hiç şüphesiz her yıl gerçekleşen Contemporary İstanbul’da atıyor. Her yıl satın almasak bile varlıkları ile ilham veren, ufkumuzu açan eserler fuarda yerini alıyor. Her yıl olduğu gibi Contemporary İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güreli ile bir araya geliyorum. Güreli, bu yıl fuardan iki kat heyecanla bahsediyor ve “Bu sene çıkacak her netice memnuniyet vericidir” diyor. Güreli ile 3-6 Kasım tarihlerinde İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleşecek fuardan anekdotları konuştuk.
Bu yıl Contemporary İstanbul’da nasıl değişikliklere gidildi?
Birçok sanatçı yeni işler yapıyor ve yaptı. Bunların içinde dönemi anlatan yansımaları olacaktır. Fuarların iki amacı vardır. Biri ticari ortamdır haliyle… Bunun için de heyecan olması lazım. Heyecan için de yeni eserler olmalı. Bu da yeni üretilmiş ve ilk defa görülebilir sanat yaratmaktır. İkinci avantajıysa bir sanatçıyı farklı yönüyle sunmak veya genç sanatçının ilk kez sunumunu yapmaktır. Net olduğumuz bir şey varsa mutlaka farklı bir sanat izleyecek olmamız.
Fuarın yerleştirilmesinde değişim göze çarpıyor mu? Mekan yorulmuştu da sanki…
Daha kolay gezilebilen bir fuar tasarlandı. Estetik yönden iyileştirme ve değiştirme amaçlı mimar Fahrettin Aykut çalıştı. Kendisi gönüllü oldu. Nitekim fuarın iç ve dış cephesinde onun ön gördüğü bir dizayn yaratıldı. Kentsel dönüşüme atıfta bulunduğu bir düşünceden yola çıkıldı. Binaların cephelerinde kullanılan metal iskelelerden oluşan bir görüntü ile karşılaşacaksınız. Sanat galerinin olduğu yerde sadece sanat olacak, onun dışında başka bir şey görmeyeceksiniz. İçeri girdiğiniz zaman sanat ile iç içe bir fuar ile karşılaşacaksınız. Mekanın yorgunluğunu çözmek adına galerilerin yerlerini de değiştirdik.
Yabancı galeri sayısı yüzde 53’lerde
Bu yıl yurt dışından gelen galeriler oldu mu?
Geçen yıl Tahran’dan gelen galeriler önemliydi. Bu yıl hedeflenen bir sanat destinasyonu yok. Bütün dünya bizim. Zor bir yıl geçirmemize rağmen yabancı galeri sayısı yüzde 53 gibi… 70 galerilik bir fuar sizi karşılayacak. Bu sene çıkacak her netice memnuniyet vericidir. 2017’yi şimdiden düşünür olduk. 2017 bienal yılı ve bizim için de çok önemli. Yurt dışında da bir araya geldiğim birçok insan destek veriyor ve İstanbul’a gelmek istiyor. İzleyici de toparladı kendini. Bu da yurt dışına yansıyor.
Mesela çok fazla Arap turist ülkemizi ziyaret ediyor. Arap turistte sanat alımı söz konusu mu?
Çok zenginlerinin olduğu bir grup var. Bunlar dünyadaki en yüksek fiyata satılan eserleri bile satın alma kabiliyeti olanlar. Bir grup daha var daha genç sanata yöneliyor. Bunlar da kendi içinde ikiye ayrılıyor. Biri İslam kültüründen etkilenmiş, bugünün çağdaş sanatçılarını tercih ediyor. İkincisi ise dünya çağdaş sanat içerisinden çıkmış sanatı satın alıyor. İstanbul’a hepsi geliyor ama ikinci grup daha fazla... İstanbul’a gelen Arap turistin ise sanat ile ilgilisini henüz görmedim. Bu satın alım yapanlar ise özellikle fuarlara gelip dikkatli bir seçim yapan kısım.
Gelecek 6 ayı fuar garantilemeli
Yaşanan darbe girişimi sanat ekonomisinde nasıl bir iz bıraktı?
Eser fiyatlarında düşüş yaratmadığı kesin. Yeni eserlerin fiyatları daha makul olacaktır ve olmalıdır. Bu fuardan her galerinin ve sanatçının ekmek yemesi gerekiyor ki önümüzdeki 6 ayı garantiye alsınlar. Türk koleksiyonerin bu fuara sahip çıkıp, satın alma yapmaları lazım. Burada birlikte hareket etme ve bu sektörü düz tutma görevi herkeste var.
Bütün eserlerin satıldığı bir yıl var mı?
Öyle bir yıl yok. Geçtiğimiz yıllarda yüzde 70’leri yakaladığımız yıllar var. O müthiş bir rakam. Yüzde 50’nin üstünde satılma olduğu zaman başarı var demektir.
Fuarda sizi şaşırtan eserler oldu mu?
Çok heyecan verici olanlar var. Bu yıl özel… Galeriler de farkında. Birbirinden habersiz bir şekilde şu yaklaşımda bulunmuşlar; birinci hedefimiz satış değil. Heyecanlı ve farklı sanat göstermek. Yurt dışından iki galeri çok güzel bir fuar yapacaklarını özellikle vurguladı. Sanat piyasasının içinde artık bir dayanışma var. Kimse tek başına koşmamalı. Birlikte koşarsak daha büyük bir şeyler ortaya çıkarırız. 2017 yılı İstanbul’un kültür sanat ajandalarına yeniden girdiği bir yıl olmalı.
İlk kez sergileyecekler
Contemporary Istanbul’un en dikkat çeken bölümü hiç şüphesiz bu yıl ilk defa sanatseverlerle buluşacak olan Collectors’ Stories... Collectors’ Stories kapsamında Türkiye’nin önde gelen 60 çağdaş sanat koleksiyonundan 120 eser sergilenecek. Koleksiyonerlerin kişisel estetik anlayışlarını sunmalarına olanak sağlayacak sergi, Türkiye’de sanat koleksiyonerliğinin geçirdiği dönemsel değişimleri ve bugününü tartışmaya açacak. Sergide yer alan koleksiyoner ve koleksiyonlarından bazıları ise şunlar Leyla Alaton, Banu Vargı Tümay-Büyük Efes Sanat Koleksiyonu, Banu&Hakan Çarmıklı, Oya&Bülent Eczacıbaşı, Sevda&Can Elgiz, Vuslat Sabancı, Lucette&Mustafa Taviloğlu, Murat Ülker, Tony Ventura, Zafer Yıldırım ve Cem Yılmaz...
