Contemporary İstanbul şehrin bir ürünü
İstanbul artık köklü bir sanat fuarına sahip; Contemporary İstanbul 10’uncu yaşına giriyor. Bir bakıma yenilikçi yaklaşımı ile 10 yılda sanata dair birçok bakış açısına sahip olmamızı sağladılar. Fuarın bu yılki sürprizlerini Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güreli ile konuştuk.
Contemporary İstanbul 10’uncu yıla adım atarken nasıl bir fuar ortaya çıkaracak?
Sene başındaki ilk 6 ayda tüm dünyada yaptığımız faaliyetler ve kurduğumuz ilişkiler ile içerik olarak çok kuvvetli bir onuncu yıl yaşayacağız. 23 yeni galeri var ve hepsi özel olarak seçildi. 100 galeri katılacağını düşünürsek eğer önemli bir yenilenme içerisinde olduğumuzu görebiliyorsunuz. Burada amaç kaliteyi yukarı çekmek. İçerik olarak daha iyi sanat galerileri var. Fiyatı da makul olan genç sanata da yer açmak önemli. Günümüzde değeri giderek yükselen sanatçılara yer vermek istedik. Bina cephesinde onuncu yıl sebebi ile fiziksel değişiklikler yaptık. Sürpriz olacak ve orada karşılaşacaksınız. Yine binanın içinde bazı değişiklikler var, onuncu yıl sebebiyle. Orada da yere bağlı olmayan sonsuzluk hissi veren tavandan bir merdiven sarkacak. Bunları artistik danışmanız Marc-Oliver Wahler ile beraber yaptık. Bu yıl İran çağdaş sanatı fuara geliyor. Çağdaş İstanbul’a çağdaş Tarhan misafir olarak olacak.
İran galerileri içerik anlamında oldukça farklı olsa gerek…
Bu yıl İran ile bir başlangıç yapıyoruz. İran’dan katılacak bu 5 galerinin İstanbul’da satış yapmalarını istiyorum. Umarım yeterli ilgiyi göstereceklerdir. Çok iyi sanat eserleri var orada. Geçen yıl da Çin’den galeriler gelmişti. Bu yıl en kuvvetli tarafımızda ‘yeni medya.’ Üç yıl önce yeni medya eserlerini fuara taşıdık. 10’uncu yılımızda içerik anlamında oldukça güçlü eserler yeni medyada olacak.
‘Geçen yıl yüze 67 eser satıldı’
Fuar genç sanatçıların eser satabilmesine de ön ayak oldu…
Evet. Daha bilinen sanatçılarımız fuarda ilk kez göstereceği eserleri üretmeye başladı. Fuarı kıymetli buldukları için yapıyorlar bunu. Geçen yıl 80 bin kişi ziyaret etti bu yıl o rakamı da geçeceğiz.
Geçen yıl kaç eser satıldı?
Geçen yıl 96 milyon dolar değerinde sanat eseri sergilendi. Doğal olarak alıcı ve satıcı arasındaki son rakamı bilmiyoruz. Fuarda yüzde 67 eser ise satıldı. Bu yıl umarım o rakamı yine yakalarız. Dünyadaki sanat fuarında yüzde 60’lı rakamlar çok önemli. Bunu aşabilmiş olmamız iyi yolda olduğumuzun göstergesi.
‘Sanat piyasası fuarla çıkış yapacak’
Eylül ayında bienal ile başlayan sanat atağı devam ediyor mu?
Bu ilginin bize de yansıyacağını düşünüyorum. Dövizin iniyor olması bizim için önemli. Çünkü yurt dışından gelen sanat eserlerinin fiyatının düştüğü anlamına geliyor. Biz senenin başından beri İstanbul Bienali’nin uzamasını çok istedik ama olmadı. İki yıl sonra ki bienale dahil olabileceğiz diye düşünüyorum. Troçki’nin Evi’nde yer alan Rojas’ın eserleri tüm dünyada ses getirdi. O eserin edisyonu var ve yabancı bir koleksiyonere satıldı. Onun ikincisini de Türkiye’den bir koleksiyonerin talip olduğunu biliyorum.
Peki, fuarda eser alacak olanlar sizi arayıp tüyolar soruyor mu?
Telefonlar geliyor ama o önerilerde yer almak istemiyoruz. Kendilerinin seçmesi daha önemli. Bir süredir sanat pazarı İstanbul’da durgunlanlaşmıştı. Fuar ile beraber çıkış yapacağını düşünüyorum. Eser alacaklar birikimlerini bekletiyor ve birebir galeri ile konuşup fuarda pazarlık yapmak istiyor.
İzleyici fuarlarda Banksy ve Andy Warhol eseri görmekten bence sıkıldı. Siz dikkat ediyor musunuz bu tarz anekdotlara?
İzleyici bizim öyle bir fuar olmadığımızı biliyor zaten.
Öyle de olmak istemedik. Yurt dışından gelen misafirlerin, “Zaten her yerde gördüklerimle ile orada da karşılaşacağım” dediği bir yer olmadık. Sürprizlerle dolu, heyecanlı bir fuar burası.
‘Satın almadan önce sanatçıyı tanırım’
Siz fuarı da yarı yolda bırakmadınız…
Daha yeni başladık. Ekiplerimiz daha da güçleniyor. Bu yıl sponsorumuz olan Akbank, giderek daha da heyecanlanıyor fuarın varlığına. Fuar bizim bir ürünümüz olmaktan çıktı. Contemporary İstanbul, artık İstanbul’un bir ürünü. İstanbul’u bu kadar sevdiğimiz sürece fuarı da yapmaya devam edeceğiz. Biz fuarda bir hata yaparsak eğer İstanbul’a yanlış yapmış oluruz.
Son dönemde sanatçılar ne üzerine çalışmaya başladı? Neonlardan kurtuldular mı?
Böyle bir tarif yapmak güç. Bir sanatçı hayatının her döneminde başka janr kullanmak istiyor. Farklı disiplinler bir arada artık. Evet, neonlar azaldı.
En son aldığınız eser neydi?
Eser yolda. Contemporary İstanbul’a geliyor ve orada sergilenecek. Sonrasında bana teslim edilecek.
Sanatçı ile arkadaş olup eserle bir bağ mı kurursunuz yoksa tamamen ticari mi bakarsınız?
Hiç ticari bakmam. İlk aldığım eserler sanatçıyı severek sonra sanatını severek oldu. Eseri almadan önce sanatçı ile tanışmaya gayret ettim. Yatırım kısmı benim gözümde çok geriden geliyor. 15 yıl önce aldığım eserin şu an ne kadar yaptığı ile ilgilenmiyorum.
