‘Bu işler sanatsal imzam olacak’

Akıllı telefonlara bakarken neler göremediğimizin bir yansıması, çağdaş sanatçı Arslan Sükan’ın yeni sergisinde. Amerika’dan sonra Istanbul’74’te açılan “While You are Surfing” (Sen sörfteyken) dokunmatik ekranlı telefonlarda bıraktığımız izleri bize gösteriyor... 24 Mayıs’a kadar Karaköy’deki galeride sürecek olan serginin bakış açısı bana duygusal gelsede Sükan’a göre daha algı açıcı bir yanı var.

Fotoğraflar: Barış ACARLI

Sergi ilk önce Amerika’da izleyici karşısına çıktı… Solo sergilerin sanatçıya hissettirdiği duygu tam olarak nedir?

Bu eserleri kendime yaparsam hiçbir anlamı yok. O kadar uzun çalışmaların sonunda insanlarla yeni bir şeyleri paylaşmak çok önemli. Fikirler üzerinde beyin fırtınası yaratmak, benim ilgimi çeken, rahatsız eden anekdotları insanlara göstermeye çalışmak sergi yapmamı sağlayan etkenler. Solo sergi zaten bir sanatçı için önemli bir şey. Yaptığınız işleri ne kadar çok insan görürse o kadar önemli oluyor.

Bu serginin çıkış noktası nasıl oldu?

Ben genelde işlerimde sosyolojik olarak görünürlük ve görünmezlik meselelerinin üzerine gidiyorum. Bunun sonucunda “ne ortaya çıkıyor” ve “bir şeyi yaparken onun arkasındaki dinamikler nelerdir” gibi fikirlerin üzerinde çok fazla düşünüyorum. Özellikle bu dokunmatik ekran telefonlar ve tabletlerin hayatımıza girmesi ilgimi çekmeye başladı. Hepimizin hayatını çok domine etmeye başladılar. Ardından arkadaşlarımın bu telefon ve iPadlerini alıp tarayıcıda taradım. Büyük ölçeklerde bastım ve ortaya bu eserler çıktı.

Bu serginin seyircide nasıl bir algı açmasını istiyorsunuz?

İşin hikayesini anladıktan sonraki tepki önemli olan. Bakanın düşüncesi kendine kalmış bir durum.

‘BULMACA YARATMAK İSTEMEDİM’

Bu işleri yaptıktan sonra telefonunuza daha başka bir şekilde bakmaya başladınız mı?

Algıda bir seçicilik oldu. Onun dışında bir takıntı haline gelmedi. Ama çok fazla bakıyorum ekrandaki şekillere. Ondan biraz olsun kurtulmam gerek. Bu arada sergide ortaya çıkan izlerden, o cihazı kullanan kişilerin nasıl bir insan olduğuna dair bir şey çıkarmak da mümkün değil.

Burada kaç kişinin telefonu ve iPad’i var?

11 kişinin. Bu seri devam edecek.

Telefon sahipleri çıkan eserleri gördükten sonra şaşırdılar mı?

Evet. Ekranları taradıktan sonra “Bu telefondaki parmak izi” demiyorsunuz. Ölçek büyüdüğü için algıda değişiklik yaratıyor. Benim derdim insanların çözemeyeceği bir bulmaca yaratmak değil. Tamamen ortaya çıkan fikirlerden yeni olasılıklar ve algı genişliği yaratmak.

‘AMERİKA’DA İNANILMAZ BİR REKABET VAR’

Serginin Amerika’da yansıması nasıl oldu?

Gayet iyi oldu. Birkaç basın organında da yer aldı. Çok ilgi aldı ve ben de çok şaşırdım.

Farklı ülkelerde sergi açmanın avantajını nasıl görüyorsunuz?

Amerika’da sanat daha kuvvetli. Orada bir şey yaptıktan sonra buradaki reaksiyonu ister istemez merak ediyorsunuz. Sergide çok basit bir fikir var ama güzel bir şey ortaya çıktı. Amacı karmaşık olmak değil, benim işlerim de böyle. Ben işlerimde daha çok fikirden yola çıkan bir insanım. Benim derdim güzel bir iş yaratmak değil. Fikrin üstüne oturan estetik bir iş yaratmanın peşindeyim.

Amerika’da bir sanatçı olarak yaşamanın faydası ne?

Avantajı çok fazla sanatsal anlama beslenme imkanınız var, dezavantajı ise inanılmaz bir rekabet var.

‘SANAT DÜNYASININ DİNAMİKLERİNİ BİLMELİSİNİZ’

Amerika’da galeriler sanatçıları hemen kabul ediyor mu?

Hayır, etmiyor. Bir kere çok enteresan bir sanatçı olmanız, çok iyi bir kariyeriniz olması lazım. Sanat dünyasının dinamiklerini de bilmelisiniz. Orada galeriler arası değil sanatçılar arasında bir rekabet var.

Sizin kabul edilme aşamanız nasıl oldu?

Ben istediğim kadar iş yapayım, eğer o çevreden insan tanımazsam nereden bilecekler beni! İşin kültürünün bir parçası da atölye ziyaretleri, yarışmalara katılmak… Sanat çevresine de girmeniz gerekiyor. Öbür türlü mümkün değil adınızı duyurmak.

Eserlerin satılması sizin için önemli mi?

Önemli tabii, yaptığım eserlerden para kazanan bir sanatçıyım. Amerika’da birçok işim satıldı. Sabah 9 akşam 5 bir bankacı gibi bende atölyemde çalışıyorum. Bu sadece zevkim için yapılmış bir iş değil.

‘KENDİMİ TEKRAR ETMEYİ HİÇ SEVMİYORUM’

Siz instagram’ı da çok aktif kullanıyorsunuz. Orada fotoğraf paylaşırken kriterleriniz ne oluyor?

Ben orada tek bir konu üzerine gitmiyorum. Biliyorum ki bazı arkadaşlarım orada belli fotoğrafları koyduğum zaman beğenecek. Bir şekilde orada da bir iz sürüyorum. Benim geniş bir beğeni yelpazem var. Yeter ki bir kalitesi olsun. Kendimi kısıtlamak istemiyorum, o yüzden yaptığım işler birbirine benzemez.

Kimi sanatçının eserlerinin bir imzası vardır. Siz her eserde bir farklılık gösterme derdinde misiniz?

Kendimi tekrar etmeyi tercih etmiyorum. Devamlı bir risk alıyorum. Evren her gün büyüyor, ama ben devamlı aynı şeyi yapıyorum gibi bir şey olamaz. Bu durumda insanın devamlı kendini geliştirmesi gerekiyor.

Bu sergi sanki sizi motive de etmiş gibi…

İşte bakın bu kavram benim sanatsal anlamda bir imzam olacakmış gibi geliyor. Bence önemli olan düşünce. Yoksa görsellik değişken bir şey.