Ales Bialiatski kimdir? Nobel barış ödülü alan Ales Bialiatski kaç yaşında, nereli, neden tutuklu?
2022 ödülü şu an hapiste tutulan Belaruslu insan hakları aktivisti Ales Byalyatski'ye gitti. Ödülü paylaşan iki kurum ise, Rusya'dan Memorial ve Ukrayna'dan İnsan Hakları Merkezi oldu. Peki, Ales Bialiatski kimdir? Nobel barış ödülü alan Ales Bialiatski kaç yaşında, nereli, neden tutuklu?
İsveç Kraliyet Bilimleri Akademisi, Nobel Barış Ödülü'nün bir kişi ve iki kuruma verildiğini duyurdu. Buna göre, 2022 ödülünü paylaşan isimlerden biri, Belaurslu insan hakları aktivisti Ales Byalyatski. Akademi ayrıca Rus insan hakları örgütü Memorial ile Vladimir Putin'in saldırdığı Ukrayna'daki insan hakları örgütü Sivil Özgürlükler Merkezi'nin de ödüle layık görüldüğünü açıkladı. Peki, Nobel Barış ödülü alan Ales Bialiatski kimdir, kaç yaşında, nereli, neden tutuklandı?
ALES BİALİATSKİ KİMDİR?
Ales Bialiatski, 25 Eylül 1962'de Karelya'da dünyaya geldi. Babası Viktar Bialiatski, Rahacou Bölgesi'nin yerlisi, annesi Nina ise Naroulia Bölgesi'nden. 1965 yılında aile , Homiel Bölgesi Svietlahorsk'a yerleşmek için Beyaz Rusya'ya döndü. 1984 yılında Homiel Devlet Üniversitesi'nden Rus ve Beyaz Rusya Filolojisi bölümünden mezun oldu. Bialiatski mezun olduktan sonra Homiel Bölgesi, Lielcycy Bölgesinde öğretmen olarak çalıştı.
Ales Bialiatski, Belaruslu bir sivil lider ve İnsan Hakları Merkezi “Viasna” ile yaptığı çalışmalarla tanınan bir insan hakları savunucusu. 2022 Nobel Barış Ödülü sahibi olan Bialiatski, 25 Eylül 1962 tarihinde Rusya'da bulunan Vyartsilya'da dünyaya geldi. Anne ve babası Belarus'lu olan Bialiatski, 1984 yılında Homiel Devlet Üniversitesi'nden Rus ve Beyaz Rusya Filolojisi bölümünden mezun oldu. Öğrencilik zamanlarında Bialiatski, Anatol Sys, Eduard Akulin, Siarzhuk Sys ve Anatol Kazlou dahil olmak üzere daha sonra ünlü yazarlar haline gelen birkaç kişiyle tanıştı.
Bialiatski mezun olduktan sonra Homieĺ Bölgesi, Lieĺčycy Bölgesinde öğretmen olarak görev yaptı. 1985-1986 yıllarında da Rusya'da Yekaterinburg yakınlarında bir tanksavar topçu bataryasında zırhlı araç sürücüsü olarak orduda görev aldı.
BİALİATSKİ VE İNSAN HAKLARI SAVUNUCULUĞU
1980'lerin başında Bialiatski, Belarus'un Sovyetler Birliği'nden ayrılmasını ve egemen ve demokratik bir ülke kurmasını teşvik etmeyi amaçlayan Belarus Gizli Partisi “Bağımsızlık” adlı bir grup da dahil olmak üzere bir dizi demokrasi yanlısı girişime dahil oldu.
Grup, “Burachok” adlı yasadışı bir çıkış yayınladı ve ilk kez Sovyet karşıtı protestoları, özellikle de 1987 ve 1988'deki Dziady gösterilerini, Daugavpils hidroelektrik santralinin inşasına karşı bir protestoyu, bir mitingi organize etti.
Bialiatski, 1989 yılında Belarus Bilimler Akademisi'nden doktora derecesi aldı. Aynı yıl, Maksim Bahdanovich Edebiyat Müzesi'nin direktörlüğüne seçildi.
1990'da Minsk'in merkezindeki müze binası, Belarus'taki ilk demokrasi yanlısı gazetelerden biri olan “Svaboda”nın yazı işleri bürosuna ev sahipliği yaptı.
Bialiatski, 1996 yılında “Viasna” İnsan Hakları Merkezini kurdu. O zamanlar “Viasna-96” olarak adlandırılan Minsk merkezli örgüt, Haziran 1999'da ülke çapında bir STK'ya dönüştürüldü. 28 Ekim 2003'te Belarus Yüksek Mahkemesi tarafından örgütün kapatılması emredildi.
ALES BİALİATSKİ NEDEN TUTUKLANDI?
2020 yılında "Alternatif Nobel Ödülü" olarak bilinen "Doğru Geçim Ödülü"nü kazanan Ales Bialiatski, 2021'den beri vergi kaçakçılığı iddiasıyla hapiste bulunuyor.