YSK Başkanı'ndan referandum açıklaması!

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, saat 23.00 itibarıyla açılan sandıklardaki seçmen sayısının 56 milyon 147 bin 506 olduğunu, sisteme girilmeyen toplam 594 bin 76 seçmenin bulunduğunu, "evet" oyları toplamının 24 milyon 763 bin 516, "hayır" oyları toplamının 23 milyon 511 bin 155 olduğunun anlaşıldığını, bu sonuca göre halk oylamasında "evet" çıktığını bildirdi.

Güven, halk oylaması seçim işlemlerinin tamamlanmasının ardından YSK'da gazetecilere açıklamalarda bulundu.

16 Nisan'da yapılan Anayasa değişikliğinin sonuçlandığını, yurt içi seçimlerin tamamlandığını ifade eden Güven, yurt dışı seçmen kütüğünde kayıtlı seçmenlerin oylarının da güvenli şekilde muhafaza edilerek sayıldığını belirtti.

Halk oylamasında kurul tarafından ilk defa yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin bulundukları yerlerdeki temsilcilikler dışında da oy kullanmasına olanak sağlandığını hatırlatan Güven, bu kapsamda oy kullanan seçmen sayısının 167 bin 829 olduğunu kaydetti.

YSK Başkanı Güven, sandıklar açılmaya başlandıktan sonra sonuçların Kurula ve siyasi partilere ulaşmadan önce bazı sandık kurullarının seçmene oy pusulası ve zarflarını sandık kurulu mührü ile mühürlemeden verdikleri yolundaki yoğun şikayetler ve AK Parti temsilcisinin talebi üzerine sandık kurulu mührü taşımayan oy pusulası ve zarfların dışarıdan getirilerek kullanıldığı kanıtlanmadıkça geçerli sayılmasına karar verdiklerini hatırlattı.

Halk oylamasının başlamasından sonra bir kısım ilçe seçim kurullarında, sandık kurullarınca seçmenlere "tercih" mührü yerine "evet" mührü ile oy kullandırıldığı bilgisinin de geldiğini aktaran Güven, ayrıca bazı sandıklarda oy pusulasının ön yüzüne sandık kurulu mührünün basıldığı, bazılarında ise arka yüzüne basılmasına rağmen mührün ön yüze de geçtiği yönünde şikayetler geldiğini söyledi.

Güven, bunun üzerine Kurulun oylamada kullanılan "evet" mührünün seçmenin iradesini yansıtan işaret niteliğinde olduğuna karar verdiğini belirterek, kanunda yer alan mühürlerden biri yerine diğerinin kullanılmış olmasının seçmenin iradesini etkileyecek nitelikte görülmediğini ve bu oyları geçerli saydıklarını bildirdi.

Sahte oy pusulası kullanımını engellemek amacıyla oy pusulalarının sandık kurulu mührüyle mühürlendiğini hatırlatan Güven, mührün sandık kurulu tarafından sehven ön yüzüne basılmış olmasının veya arka yüzüne basılmasına rağmen ön yüzüne yansımasını, oy pusulasını geçersiz sayacak nitelikte görmediklerini dile getirdi.

Seçimlerde kullanılan oy pusuları ve zarfların, filigranlı olup Kurul tarafından özel üretildiğini anlatan Güven, sandık kurullarının, seçim başlamadan önce teslim aldığı oy pusulası ve zarflarını seçim sabahı sayıp tutanağa bağladığını, seçim bittikten sonra sayıma geçilmeden önce oy pusulası, zarf sayısı ile oy kullanan seçmen sayısının sağlamasını yaptığını aktardı.

Güven, 7 kişilik sandık kurullarından en az 5'inin siyasi parti temsilcilerinden oluştuğuna işaret ederek, sandık kurullarının tamamına yakınında AK Parti ve CHP'li üyelerin görev yaptığını ve onların tuttuğu ıslak imzalı tutanakların YSK'ya geldiği anda siyasi partilerle paylaşıldığını söyledi.

Kurula intikal eden kesin olmayan sonuçlara göre, saat 23.00 itibarıyla sisteme girilmeyen sandıklardaki seçmen sayısının 594 bin 76 olduğunu açıklayan Güven, "evet" ve "hayır" oyu arasındaki farkın 1 milyon 252 bin 361 olduğunu bildirdi.

Güven, yurt içi seçmen sayısı olan 55 milyon 319 bin 222 seçmene, yurt dışı ve gümrüklerde kullanılan 1 milyon 422 bin 360 seçmenin eklenmesiyle toplam 56 milyon 740 bin 582 seçmenin sonucunun sisteme girilmesi gerektiğini belirterek, "Saat 23.00 itibarıyla açılan sandıklardaki seçmen sayısının 56 milyon 147 bin 506 olduğu, sisteme girilmeyen toplam 594 bin 76 seçmenin olduğu, 'evet' oyları toplamının 24 milyon 763 bin 516 olduğu, 'hayır' oyları toplamının da 23 milyon 511 bin 155 olduğu anlaşılmıştır. Bu sonuca göre halk oylamasında 'evet' çıkmıştır. Kesin sonuçlar, itiraz süreleri dikkate alındığında en geç 11-12 gün sonra açıklanacaktır." dedi.

Mühürsüz oylar

Seçim sabahı oy pusulaları ile oy zarflarının sandık kuruluna teslim edildiğini, sandık kurulunun oy pusulalarının arkasını ve oy zarflarını mühürlemek zorunda olduğunu yineleyen Güven, şunları söyledi:

“Sandık kurullarının oy pusulalarının arkasını ve oy zarflarını sandık kurulu mührüyle mühürlemeden oy verme işlemine başladıkları duyumu üzerine kurulumuzca inceleme yapılmıştır. Saat 16.00'da açılan sandıklarda sandık sonuçları sistemi girilmeden, partilerle paylaşılmadan önce kurulumuzca bu surette kullanılan oyların sandık kurullarının ihmali nedeniyle meydana geldiği ve seçmenin iradesinin tecellisinden sonra seçmenden kaynaklanan bir kusur olmaması nedeniyle geçerli olmasına karar verilmiştir. Sayım döküm cetvelleri ve sandık sonuç tutanakları sandık kurullarında görev yapan 5 siyasi partili üye tarafından sandık kurulu başkanı ve diğer üyelerle birlikte ıslak imzalı olarak tutanak altına alınmakta ve imzalanmakadır."

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, sandık kurulu tarafından mühürlenmemiş, yani siyasi partili üyeler tarafından mühürlenmemiş oy pusulası ve oy zarflarının geçerli olduğuna ilişkin kararın ilk kez alınmadığını bildirdi.

YSK'da gazetecilere açıklama yapan Güven, yurt içinde kurulan 166 bin 679 sandık kurulunda, AK Parti'li 166 bin 211, CHP'li 157 bin 314, MHP'li 133 bin 67, HDP'li 63 bin 890, Saadet Partili 56 bin 241, Vatan Partili 6 bin 70 sandık kurulu üyesinin görev yaptığını bildirdi. Sandıkların tamamına yakınında AK Parti ve CHP'li üyelerin görev yaptığını belirten Güven, bu üyelerin, oyları saydığına, tutanaklara bağladığına, ıslak imza ile imzaladıklarına işaret etti.

"Yüksek Seçim Kurulu, sandık kurulu tarafından mühürlenmemiş, yani bu siyasi partili üyeler tarafından mühürlenmemiş oy pusulası ve oy zarflarının geçerli olduğuna ilişkin kararı ilk kez almamıştır" diyen Güven, Kurulun 3 Nisan 2004 tarihli 935, 2 Nisan 1994 tarihli 330, 31 Ağustos 1990 tarihli 283 sayılı kararlarının yanı sıra buna benzer onlarca kararı bulunduğunu açıkladı.

Güven, 2014'teki yerel seçim dışında, kendilerinden önceki kurulların da bu yönde kararlar aldığını belirterek, "Seçmene mühürsüz verilen oy pusulalarının geçersiz sayılmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden bu nitelikte olan oy pusulalarının geçerli sayılmasına karar verilmiştir. Kurulumuz bu kararı oy verme işlemi sonuçları sisteme aktarılmadan ve oy birliğiyle almıştır." dedi.

Bazı siyasi partilerin YSK sisteminden kayıt alamadığı yönünde şikayetleri bulunduğunu da belirten Güven, sistemi uygun olan tüm siyasi partilere bilgilerin gönderildiğini, ancak yoğunluk nedeniyle 6 dakikalık bir süre kayıt verilemediğini aktardı.

Sorular

Gazetecilerin sorularına da yanıtlayan Güven, sandık kurulu mührü bulunmadığı halde geçerli sayılan oy sayısının sorulması üzerine, "Şu anda onu bilmemiz mümkün değil. Sandıklarda tutanakları onlar geçiyorlar, sandığın başında bulunan 7 kişi. Bunlardan biri başkan, biri oradaki ihtiyar heyeti veya meclisinden üye, diğerleri de o yerde son milletvekili seçiminde en çok oyu almış 5 siyasi parti temsilcisi. Bunlar tanzim ediyorlar, onlar deftere geçirdiler. Daha sonra gelirse onlara bakacağız" dedi.

YSK Başkanı Güven, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, "YSK'nın maç oynanırken kuralları değiştirdiği" söylemine ilişkin, "Maç oynarken kural değiştirmedik. Az önce söyledim, son kez söylüyorum, bu sadece bizim aldığımız bir karar değil" dedi.