Yargıtay: 12 Eylül öncesindeki olaylar darbeden önce yatıştırılabilirdi

Anayasa’nın 12 Eylül 1980 askeri darbesinin sorumlularının yargılanmasını engelleyen geçici 15. maddesinin 2010’daki referandum ile kaldırılması sonrasında, dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ile Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya hakkında dava açılmıştı.

Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi, ‘darbenin mimarı’ olarak tanımlanan iki isimi ‘Devlet kuvvetleri aleyhine cürümler’ başlıklı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 146. maddesi uyarınca önce ‘ağırlaştırılmış müebbet’ hapis cezasına mahkûm etmiş, ceza daha sonra iyi halden indirimle ‘müebbet hapse’ çevrilmişti. Ayrıca her iki ismin rütbelerinin de sökülmesi kararlaştırılmıştı.

Evren ve Şahinkaya’nın avukatlarınca yapılan temyiz başvurusuyla dava, Yargıtay’a taşınmıştı. Temyiz süreci devam ederken, Evren 9 Mayıs 2015’te Ankara’daki Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde, Şahinkaya da 9 Temmuz 2015’te İstanbul’da ölmüştü.

Habertürk’ten Fevzi Çakır’ın haberine göre, Yargıtay 16. Ceza Dairesi, davaya ilişkin temyiz incelemesini tamamladı. Daire, her iki sanığın da ölmesi nedeniyle davanın düşürülmesine karar verdi.

‘12 EYLÜL TAMAMLANMIŞ BİR ASKERİ DARBEDİR’

Darbe suçunun değişik ülkelerden örneklerine yer verilen kararın gerekçesinde 12 Eylül’de Evren ve arkadaşlarının Anayasa’yı demokratik olmayan yollarla ve silah zoruyla değiştirdiği belirtilerek “12 Eylül tamamlanmış bir askeri darbedir ve darbe de yasalarımıza göre suçtur. Sanıkların eylemi Anayasa’yı silah zoruyla değiştirme suçu kapsamındadır” denildi.

Evren’in, “Ülkenin o tarihteki ve öncesindeki durumunu büyük Türk milleti bilmektedir. Büyük Türk milleti o olaylara layık değildi. Biz o gün doğru olanı yaptık. Bugün de olsa aynı şekilde ihtilal yapardık” yönündeki savunmasına işaret edilen gerekçede, “Olaylar darbe gerçekleştirilmeden de yatıştırılabilirdi. Bu savunma yerinde değil” ifadesi kullanıldı.

28 ŞUBAT İÇİN EMSAL OLACAK

Gerekçede, Şahinkaya’nın, “12 Eylül müdahalesi Türk ve dünya tarihinde yerini almış büyük bir olaydır. Tarihi olayları ancak tarih yargılar” savunmasının da yerinde olmadığı vurgulandı.

Sanıkların “Kurucu iktidarız, eylemlerimizden dolayı yargılanamayız” yönündeki savunmalarına da dikkat çekilen kararda, “Anayasa demokratik olmayan yollarla değiştirildi. Bu eylemi kim gerçekleştirirse gerçekleştirsin cezai yaptırım ile karşı kaşıya kalacaktır” değerlendirmesine yer verildi.

Bu karar, 28 Şubat gibi devam eden yargılamalar için de emsal teşkil edecek.