Yan madende biriken su sifon etkisi yapmış!
Maden Mühendisleri Odası, 18 işçinin mahsur kaldığı Ermenek’teki madende inceleme yaptı. Hazırlanan raporda faciaya yan taraftaki bir madende biriken suyun neden olduğu belirtildi. Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ünver de suyun sifon çeker gibi, güçlü bir basınçla galeriye dolduğunu söyledi
TMMOB Maden Mühendisleri Odası bölgede yaptığı inceleme sonrasında elde edilen bilgilerle bir rapor hazırladı. Raporda, madeni basan suyun geçmiş yıllarda aynı sahada işletilip kapatılan başka bir madende toplandığı bilgisine yer verildi. Raporda özetle şu ifadeler kullanıldı:
‘Habersiz üretim var’
“Ermenek‘te meydana gelen kaza havza madenciliği yapılmamasının bir sonucudur. Havza madenciliği, bir havzada bulunan madenlerin, bütüncül bakış açısı ile planlanması ve üretilmesi anlamına gelir. Aynı havzada farklı firmaların, değişik ya da aynı zamanda yaptıkları planlama ve üretimi birbirlerinden bağımsız, habersiz, birbirlerini olumsuz etkileyebilecek şekilde yerine getirilmesi politikası sürdükçe facialar gelecekte de yaşanabilir. Maden İşleri Genel Müdürlüğü ruhsat verirken havza madenciliğini göz önünde bulundurmamakta bu da planlama ve işletmede parçalı durum doğurur. Bunun sonucunda aynı sahadaki işletmelerden kaynaklanacak gaz ve su baskınları gibi tehlikeler bilinmediği için önlem alınamıyor.”
‘Boş galeriler bilinmiyor’
Hacettepe Üniversitesi Maden Mühendisliği İşletme Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bahtiyar Ünver de kazayla ilgili ilginç bir benzetme yaptı: “Çalışmanın bitirildiği galerilerde su basma tehlikesi çok yüksek. Çünkü galerilerin ağzı baraj yapılarak kapatılır. Bu tür boş galerilerde zamanla su ve gaz birikebilir. Maden İşleri Genel Müdürlüğü boş madeni haritaya işlememiş görünüyor. Bu eski ve içi su dolu galeri haritada görünmediği için, üretimin yapıldığı harita ile bir noktada kesişiyor ve boş galeride biriken su çalışan işçilerin olduğu bölüme basınçla geliyor. Uzun süredir yeraltında biriken suyun sifon etkisi yaratarak çalışma yapılan galeriye dolduğunu tahmin ediyoruz.”
2 yıl önce de su sızıntısı olmuş
Has Şekerler Madencilik’in sahibi Saffet Uyar’ın, Soma’da 1 işçinin yaşamını yitirdiği 27 işçinin de yaralandığı, Kasım 2013’te kapatılan Uyar Madencilik’in sahibi Azim Uyar’ın amcasının oğlu olduğu ortaya çıktı. Bunun yanı sıra, Ermenek’teki madende, 2012 yılında da yine su sızıntısının meydana geldiği saptandı. Saffet Uyar’ın o tarihte, şans eseri bu sızıntının farkına varan işçilerin dışarıya çıkmalarının ardından kuzeni Azim Uyar’dan yardım istediği de ileri sürüldü. Daha sonra hem başka madenlerden, hem de Azim Uyar’ın maden şirketinden getirilen pompalarda suyun çekildiği, ardından da tamir yoluna gidildiği öğrenildi.
UZMAN GÖRÜŞÜ
Suyla dolu balona iğne batırmak gibi!
Madende incelemede bulunan Maden Mühendisleri Odası Eski Başkanı Mehmet Torun, kazanın nedenine ilişkin şunları söyledi: “Kazanın nedeni eski imalattan gelen bir su birikintisi. Madende 15 yıl önce çalışılmış ve ardından kapatılmış bir kömür damarında biriken su, duvarı patlatıp ortaya çıkıyor. Ayrıca suyun bulunduğu alan maden planlarına işlenmemiş. İmalat haritalarında bu alan yok. Asıl ihmal, Enerji Bakanlığı’na bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün. Çünkü ruhsatı veren onlar. Kapanmış, terk edilmiş bir ocakta ortaya çıkan su nedeniyle bu olay oldu. Tüneller oraya yaklaşınca, oradaki hazne delinince su ortaya çıkıyor. Orada çalışanların haberi yokmuş. Bu tıpkı su dolu bir balona toplu iğne batırmak gibi bir durum.”
