Ya Balbay kararı yetmezse!
Mahkumiyet kararı verilen Ergenekon sanıklarının, tutuklulukta azami sürenin 5 yıla indirilmesiyle tahliye olup olmayacağı tartışmalı. Yasaya konulacak bir maddeyle tahliye kapısının açılacağı belirtiliyor.
Tutukluluk süresinin özel yetkili mahkemelerin görev alanındaki suçlar için de 5 yılla sınırlandırılmasına ilişkin düzenleme yapılacağının açıklanması, Ergenekon davasında yargılanan sanıkların tahliye edilip edilmeyeceği tartışmasını gündeme taşıdı.
Farklı kararlar
Yargıtay Ceza Genel kurulu Nisan 2011’de yerel mahkemenin mahkumiyet kararı ile birlikte tutuklu statüsünün sona ereceği ve cezaevindeki sanığın “hükümlü” hale geleceğine hükmetmişti. Kurul tutukluluk süresinin hesabında da yerel mahkeme kararına kadar geçen sürenin dikkate alınacağına hükmetti. Kararda AİHM’nin da kararlarına atıfta bulunuldu.
Bu kararın ardından Anayasa Mahkemesi de tutukluluk süreleri ile ilgili bireysel başvurularda aynı yorumu benimsedi. 13. Ağır Ceza Mahkemesi, AYM’nin hükümözlü olarak cezaevinde kalan Mustafa Balbay ile ilgili tahliyesine karar verse de Yargıtay ve AYM kararları nedeniyle, 5 yıllık sürenin yürürlüğe girmesinin Ergenekon sanıklarının tahliyesini sağlamasının zayıf olasılık olduğu değerlendiriliyor. Ancak bazı hukukçular Yargıtay ve AYM kararlarına rağmen Ceza Muhakemesi Kanunu’ndaki bir hükmün Ergenekon sanıklarının tahliyesini sağlayabileceğini savunuyor. Kanunun 104. maddesinde “Dosya Yargıtay’a geldiğinde salıverilme istemi hakkındaki karar, Yargıtay ilgili dairesince dosya üzerinde yapılacak incelemeden sonra verilir. Bu karar re’sen de verilebilir” hükmü yer alıyor. Hukukçular, bu hükme göre kanunun hakkındaki mahkumiyet Yargıtay’ca onanmadığı sürece kişinin tutuklu sayılacağını gösterdiğini belirtiyor.
Bakan ‘tutuklu’ saymış
Başbakan Erdoğan’ın tahliye olacakların sayısını “yüzlerce, belki binlerce” olarak açıklaması da soru işaretlerine neden oldu. Başbakan’ın bu nitelemeyi yasa çıktığında hemen tahliye olacak tutukluları değil, süreç içinde 5 yılı doldururak tahliye hakkı kazanacak kişilerin sayısını kast ettiği değerlendirmesi yapıldı.
‘Ergenekon sanıklarını etkilemeyecektir’
- İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersan Şen: Tutukluluk süresini 5 yıla indirecek düzenleme, temyizde geçen sürenin tutukluluktan sayılmaması nedeniyle Yargıtay’a giden ve gidecek davaları etkilemeyecektir. Eğer illa kanun koyucu 5 yıl diyecekse tutukluluk süresine, o zaman lütfen densin ki, ‘Yargıtay’da temyiz incelemesinde geçen süre de tutukluluk hesabına katılmalıdır.’ O zaman olur.
‘Yargılama bitince hükümlü sayılır’
- Ergenekon Davası’ndaki bazı sanıkların avukatı Hüseyin Ersöz: Kanunlarda kişiler yargılama sırasında tutuklu, yargılama bitince de hükümlü statüsünde sayılır. Kanunda öngörülen yeni bir ara statü yoktur. AİHM kararı Türkiye’de uygulama bulabilecek bir karar değil. AİHM kararında, ilgili ülkedeki mevzuat çerçevesinde bir karar verdi.