Uzmanlar birbirine girdi
Yalova’da meydana gelen 4.8’lik deprem yeni bir tartışma başlattı
Profesör Şener Üşümezsoy, “Bu, depremin İstanbul’dan uzaklaş-tığını gösteriyor. Büyük deprem riski Gemlik-Mudanya-Bursa fay hattından güneye doğru ilerliyor” dedi. Diğer uzmanlar ayağa kalktı
Önceki akşam saat 20:53’te Yalova’nın 8 kilometre güneybatısında, 11 kilometre derinlikte meydana gelen 4.8 büyüklüğündeki deprem panik yarattı. 1999 depremini hatırlatan sarsıntı halkı sokağa döktü. Yalovalılar, tüm geceyi dışarıda geçirdi. 4.8, uzun süredir büyük deprem riskiyle tedirgin olan İstanbullularda da paniğe neden oldu. Ancak İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Profesör Şener Üşümezsoy’un sözleri yüreklere su serpti. 1999 depreminin ardından diğer birçok uzmanın aksine İstanbul’da büyük deprem olmayacağını savunan Üşümezsoy, Yalova depreminin bu tezini doğruladığı görüşünde... Karton gibi yırtılıyor
Yalova’daki 4.8’lik deprem neyin göstergesi?
17 Ağustos’ta kırılan fay Yalova-Çınarcık kıyısı boyunca ilerledi. Buradan Güney’e dönen Bozburun fayında ise stres kilitlendi. İşte stres yüklenen bu fay üzerinde oluşan depremler, önceki gün de meydana gelen depremler. Bu fayın devamı ise Pendik-Mudanya-Bandırma kıyısı boyunca uzanan fay hattıdır. Yani deprem riski oluşan fay hattı İstanbul’dan uzaklaşıyor. Şöyle bir örnek verelim: Bir kartonu alıp ortadan yırtar ve belli bir noktada durursunuz. İşte o durduğunuz nokta 17 Ağustos depremi. O aşamadan sonra aynı kartonu biraz daha esnetirseniz yeniden yırtılmaya başladığı bölge ise Yalova Çınarcık... Yani yırtılma yönü Çınarcık-İmralı-Esenköy...
Ama bugüne kadar hep Adalar açığında 7 büyüklüğünde deprem olacağı söylendi...
Büyük İstanbul depremi söylemi bir balondur! Tüm arkadaşlarımız 17 Ağustos’tan sonra ’Kartal-Adalar açıkları-Zeytinburnu-Çekmece hattı boyunca deprem olacak, büyük İstanbul depremi eli kulağında’dediler. Ancak gerçekleşen durum, 17 Ağustos fayının Yalova-Çınarcık boyunca yırtılarak Güney’e doğru ilerlediğidir. 17 Ağustos’tan beri aynı şeyi söylüyorum. Marmara Denizi’nde araştırma yapan Fransız araştırma gemilerinin raporu açıklandı. Bu araştırmalar Marmara Denizi tabanındaki yırtıkları tespit eden bir araştırmaydı. Bu araştırmanın sonucunda hazırlanan ve ABD’de de yayınlanan rapora göre ne geçmişte ne de gelecekte 180 kilometrelik fay hattı boyunca 7.8 büyüklüğünde bir deprem Marmara’da olmamış. Yine aynı rapora göre 1894 depreminde Çınarcık kıyısı boyunca uzanan fayın 50 kilometre yırtılması Adalar fayı üzerindeki stresi boşaltmış. Dolayısıyla 17 Ağustos sonrası Adalar fayı üzerinde büyük İstanbul depremi olacak söylemi bilimsel değil. Yine 1912’de Tekirdağ-Silivri arasındaki fay hattı kırılmış, stresini boşaltmış. Bu durumda 30 yıl içinde İstanbul’da 7’nin üzerinde deprem olacak söylemi hiçbir bilimsel temele dayanmıyor. Bu söylem çürütülmüştür.
Kuzey fay hattı bir senaryo
Peki deprem İstanbul’dan uzaklaşıyorsa risk nerede toplanıyor?
Marmara’daki risk orta kesimde yer almaktadır. Sonuç olarak Güney Marmara’da olacak deprem İstanbul’a şiddeti azalarak gelecektir. Bugüne kadar hazırlanan yıkılacak evler, ölecek binlerce insanlarla ilgili senaryolar Kuzey Marmara’da olmayan ve var olduğu sanılan bir fay üzerinden yapıldı. Çınarcık’ta meydana gelen deprem de Güney Marmara’yı işaret ediyor. Oysa bu deprem sonrasında bile ‘deprem geri döndü’ denilirken Kuzey Marmara fayı ile ilgili senayolar hatırlatılmak isteniyor.
Fransızlar’ın raporunda var
Fransız gemilerinin yaptığı bu araştırmalar bu yönde hazırlanan deprem senaryolarını tamamen çürütüyor mu?
Evet, baştan beri karşı çıktığım deprem senaryoları bizzat Fransız gemilerinden gelen resmi raporla çürütüldü. 15 ayrı Fransız Araştırma Kurumu’nun imzasını taşıyan bu rapor topluma yansıtılmadı. Belki de hala bu senaryoları üreten arkadaşlarımızın da bu rapordan haberi yok.
İstanbul 6 hisseder
Güney Marmara’daki deprem ne zaman meydana gelebilir?
1719’da İstanbul’da 17 Ağustos’takine benzer bir deprem meydana geldi. Daha sonra 1754 ve 1766’da Güney’e giden fay kırıldı. Buna bakarak önümüzdeki 40-50 yıl içinde Mudanya-Bozburun fayının kırılma riskinin olduğunu söyleyebiliriz.
Bu depremin büyüklüğü ne olabilir?
7 büyüklüğünde bir deprem tahmin ediliyor.
Bu deprem nasıl etki yaratır?
Bu depremi Güney Marmara kıyıları 9 şiddetinde hissederken; İstanbul 6 şiddetinde hissedecektir. Bursa ise bu depremden 7 şiddetinde etkilenir.
