Turkovac aşısı ile ilgili antikor açıklaması! 8 kat daha fazla...

Milliyet'ten Abdullah Karakuş'un yazısı... Salgında yeni pik yaşanıyor. Kovidi hafif geçiren de var hayatını kaybeden de. Aşılar biraz olsun salgının daha hafif geçmesini sağlıyor.

Türk aşısı Turkovac kovide karşı bir süredir 81 ilde uygulanıyor. Salgınla ve Turkovac ile ilgili araştırmaları, Ankara Şehir Hastanesi Genel Hastane Başhekimi, Turkovac Çalışma Grubu Başkanı İhsan Ateş ve Ankara Şehir Hastanesi Koordinatör Başhekimi Aziz Ahmet Surel anlattı.

Ankara Şehir Hastanesi'ndeki Turkovac çalışma grubunun 7 bin kişi üzerinden aldığı verilere göre, Turkovac hem Delta hem de Omicron varyantına karşı etkili. Hem hatırlatma dozu hem de normal aşı olarak bakıldığında Turkovac grubundaki diğer inaktif aşı olan Çin aşısına göre 8 kat daha fazla antikor üretiyor. Turkovac'ın önemli bir yan etkisi de saptanmadı.

İki önemli isim soruları şöyle yanıtladı:

TURKOVAC GÜVENLİ VE ETKİN

İHSAN ATEŞ (Turkovac Çalışma Grubu Başkanı): Yerli aşımızın çalışmalarında bir kısmı sona geldi, bir kısmında devam ediyor. Hatırlatma dozu ile ilgili çalışmalarda 5 bine yakın vaka alındı ve sona gelindi. Hiç aşı yapmamışlardaki çalışmada devam ediyor. Geçen hafta itibariyle Alman aşısı üzerine hatırlatma dozu çalışmamız başladı Türkiye'de 10 merkezde. Önümüzdeki haftalarda da gebelerde ve ergenlerde yerli milli aşımızın çalışması başlayacak. Çalışmanın sonuçlarından şu ana kadar yeterli düzeyde veri ulaştı. Tüm çalışmalarda 7 bin civarında gönüllümüz oldu. Aşı çalışmasında önem verdiğimiz birinci basamak güvenli olması. Herhangi bir yan etki gelişmemesi.

Şu ana kadar yapılan gönüllülerde Turkovacın acil onay aldıktan sonraki rutin aşılamada 115 bin kişiye aşılama yapıldı. 81 ilde rutin aşılama yapılıyor. Şu ana kadar elimize ulaşan verilere göre herhangi bir ciddi yan etkiye ulaşmadık. 1 gün hafif kol ağrısı olabiliyor. Asıl çalışmalardaki sonuçlara baktığımız zaman bu aşının Delta’ya karşı çok ciddi diğer inaktif aşılara kıyasla olumlu etkileri olduğunu gördük. Antikor yanıtı 5-8 kat daha yüksek inaktif olan Çin aşısına göre. Bu sevindirici. Şu anda Omicron için de çalışmalar başladı. Bu aşıyı olduktan sonra Omicron varyantına enfekte olan gönüllülerimizin hiç biri ciddi hastalık şeklinde geçirmedi. Hafif burun akıntısı, hafif halsizlik şeklinde geçirdi. Hastaneye yatan nerdeyse olmadı. Bu da bize yerli aşımızın Omicron’a karşı da etkili olduğunu gösteriyor. Etkinliği ve koruması açısından iyi bir aşı olduğunu düşünüyoruz.

TEMASLI OLUNCA TURKOVAC KORUDU

AZİZ AHMET SUREL (Ankara Şehir Hastanesi Koordinatör Başhekimi): Ben de hatırlatma dozunu Sayın Sağlık Bakanımızla birlikte Turkovac oldum. Oldukça da memnunum. Hastaneden dolayı neredeyse temaslı duruma düşmediğimiz gün yok. Burada görüşme yapıyoruz ertesi gün arıyor 'hocam ben pozitif çıktım.' Temaslı durumuna düştüğümüz halde Turkovac beni korudu. İnşallah böyle devam eder. Sahada da genel dönüşler iyi. Gözlemlerimiz iyi. İhsan Ateş hocamızın başkanlığındaki Turkovac çalışma grubu halen hastaları takip ediyor.

YATAN HASTALAR KİMLER?: Yatan hastalarımız genel itibariyle ya tedbirsiz davranan ya aşısız kişiler. Ya da aşısı olan ama aşısı eskimiş kişiler. Genel olarak gördüğümüz 3 aydan eski aşılarda koruyuculuk oldukça düşüyor. Ama aşısını olmuş 1-2 gün içinde pozitif olanlar çıkabiliyor. Aşısını olmuş 1-2 hafta geçmiş 3-4 ayın içindeki hasta pek yok. Aşıyı yaptıktan sonra 15 gün vücudun bağışıklık sürecini tekrardan uyarma süreci var. Aşıdan sonra 15 gün dikkat etmek gerekiyor. Dolayısıyla aşısını olmuş ve üzerinden 10-15 gün geçmişse bu kişilerde 3-4 ay kolay kolay yakalanma görmüyoruz. Yoğun bulaşa rağmen bazen görmüyoruz. Aşılıyım ama yaptıralı 7-8 ay oldu diyenler aşısız gibi geliyorlar. Şu anda ağır geçirenler de var. Ama daha önceki piklerdeki gibi değil tablo. Sağlık hizmet kapasitemizi zorlamıyor. Şu anda hizmet kapasitemizin yüzde 70-80'ini kovid dışı hastalara ayırabiliyoruz. Baktığımız zaman serviste yatan ve çok ciddi geçiren, yoğun bakımda yatan hastalarımız var. Bunları göz ardı etmememiz gerekir. Tedbirleri elden bırakmamak lazım.

KİMLER, NASIL GEÇİRİYOR?: Ben de gençken diyordum ki 'bana ne olur?' Bazen insan bana kurşun işlemez diyor. Ama hastanede çok genç arkadaşlarımız da var. 23 yaşında bir hemşiremiz. Görev yaptığı alanda kovid kaptı. Yoğun bakıma düştü. İyileşti. Ama yakalanmam demeyecek kimse. Boş bulunduğu anda kovid insanı yakalayabiliyor. Evet çok güzel örnekler var. Hiç hissetmeden geçirenler oluyor. Çok hafif boğazı gıcıklanarak geçirenler oluyor. Şu anda gribal semptomlar daha önde. Grip geçiriyorum diye geliyor kişi bir bakıyoruz kovid. Önceki gibi değil. Semptom çok daha azaldı. Daha gribe evrildi. Ama ağır geçirecek kişi de çok ağır geçiriyor. Halen bunları araştırıyoruz. Bilinmeyeni hâlâ var. Çünkü kovidin geçmişi 3 sene. Kovidin aşısı yapıldı ama ikimiz aynı anda yakalandığımız aynı mikrobu aldığımız halde siz neden yoğun bakıma düşüyorsunuz ben niye grip gibi geçiriyorum, bunun adını daha koyamıyoruz. O yüzden araştırmalar devam ediyor.

İKİNCİ TÜRK AŞISI ÇALIŞMASI: Hastanemizin klinik araştırmalar merkezi var. Yerli aşı çalışmaları var. Şu anda İbni Sina Hastanesi'nden Hakan Akbulut hocanın aşı çalışmasının faz 1 çalışmasını biz yapıyoruz. Şu dönemde gönüllü bulmak zorlaştı. 18-60 yaş aralığında aşı olmamış ve kovid geçirmemiş gönüllüleri Ankara Şehir Hastanesi Klinik Araştırmalar Merkezi'ne bekliyoruz. Ne kadar gönüllü gelirse o kadar kısa sürede bitirmiş olacağız ve ikinci bir aşı imkanımız böylelikle elimizde olacak.