Türkiye şimdi ne yapacak?

Akçakale’ye düşen top mermilerini kimin attığı ve buna Türkiye’nin nasıl yanıt vereceği sorusu gündeme oturdu. VATAN’ın sorularını yanıtlayan terör uzmanı Nihat Ali Özcan, çarpıcı değerlendirmelerde bulundu: “Suriye’de halen devam eden bir iç savaş var. Birileri bu işe Türkiye’yi müdahil etmek için tahrik amacıyla da yapıyor olabilir. Muhalifler olması ihtimali de var, Türkiye’yi bulaştırmak isteyen Esad kuvvetleri de yapmış olabilir. Hatta bilemiyoruz ama üçüncü bir taraf bile yapmış olabilir. Şu anda uluslararası hukuka göre halen o topraklarda egemen güç Suriye hükümeti. Dolayısıyla Türkiye nota verdiğinde mutlaka Suriye bunda bir kasıt olmadığını söyleyecek. Ya da bunun isyancıların işi olduğuna dair bir argüman öne sürecektir. Türkiye’nin yapacağı şey fiziki bir takım tedbirleri almaktır. Güvenliği için kullanılan silah sistemlerine göre insanlarını içerilere alması gerekir. Havan mermilerinin çapına göre kaç kilometreden atıldığı değişir. 4 kilometreden de atılmış olabilir, 12 km’den de atılmış olabilir. Bunlar hesap edilir, Türkiye vatandaşlarını bu işlerden korumak için öncelikle fiziki tedbir alır. Ardından da çatışan tarafları bu konuyla ilgili ikaz eder. Şu aşamada yapabileceği daha fazla bir şey olduğunu da zannetmiyorum.”

Doç. Dr. Koray Çalışkan (Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bil. ve Uluslararası İlişkiler Bölümü):

‘Sert karşılık verilmeli’

“Türkiye daha önce BM’de tampon bölge için baskı yaptı ancak bu baskısından sonuç alamadı. Bu korkunç olay Türkiye’nin tampon bölge baskısını daha da artırması anlamına gelecektir. Türkiye, Suriye’deki çatışmaların kendisine çok ağır zarar verdiğini, sivillerin de hayatını kaybetmeye başladığını söyleyecektir ve bu konuda haklı da olur. Böyle bir hata yapılır mı? “Top mermisi isabet etti” ne demek. Esad yönetimi bu yüzden çok sert karşılık alacak ve hak eder de.”

Prof. Dr. İlter Turan (Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi):

‘Suriye telafi etmeli’

“Son derece üzücü bir olay. Suriye kuvvetlerinin itinasızca, kendi insanlarına karşı silah kullandığının ve silahları da çok beceriklice kullanamadığının bir kanıtı. Suriye’nin hemen bu hatayı telafi etme yoluna gitmesi lazımdır. Bu bir yandan özür dilemek öbür yandan ailelere tazminat vermek şeklinde ve bir daha böyle bir hareketin tekerrür etmemesi için itinayla gerekenleri temin etmek şeklinde olabilir. Ama taraflar gerilimin tırmanarak daha büyük kayıpların da doğmasına neden olmamaya dikkat etmelidir. Tampon bölgenin kurulması talebinin aslında anlamsız bir talep olmadığını gösteren gelişme ama diğer ülkelerin tampon bölge konusunda isteksizliklerini değiştirecek nitelikte midir derseniz, ben ikna olabileceklerine inanmıyorum.”

5 gün önce nota vermiştik

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, geçen hafta iki kez top mermilerinin Akçakale’ye düşmüse üzerine 5 gün önce Suriye’ye nota verildiğini söylemiş ve şöyle demişti: “Akçakale’de ve diğer sınır boylarında alınması muhtemel bütün tedbirler alındı. Yapılması gereken çalışmalar yapıldı, Suriye’ye nota verildi. BM ve NATO bilgilendirildi. Sınıra yönelik ihlaller sürerken hem haklarımızı saklı tuttuğumuzu hem de haklarımızı kullandığımızın bilinmesini isterim. Türkiye, sınır boylarındaki durumu kontrol edecek kudrete sahiptir.”