Tema Nedir, Özellikleri Nelerdir? Tema Örnekleri Nelerdir?
Bir sanat eserinde veya yazı da yer alan temel düşünce ya da duygulara tema ya da tem denilmektedir. Tema, konu ve ana düşünce ile oldukça fazla benzemektedir. Bundan dolayı sıklık ile kişiler karıştırmaktadır. Tema, konuya göre daha soyut özellikler taşımaktadır.
Konu ise; elle tutulur ve daha somut şeyleri kapsamaktadır. Bir yazının ya da eserin teması o yazının ya da eserin konusu anlamına gelmemektedir.
Tema Nedir?
Ortak terim olarak da bilinmektedir. Tema aynı zamanda tüm sanat dallarında da kullanılmaktadır. Tema ve konu arasında en önemli fark ise; bir eserin ya da yazının konu barındırması için herhangi bir konu seçmek yeterlidir. Fakat bir eserin ya da yazının tema bulundurması için sanatçının yorumlama gücü olması gerekmektedir.
Temanın en kolay tanımı ise; bir yazı ya da eserde ki görülen görüş ya da düşüncedir. Tema aynı zamanda nesnel ve genel bir yer almaktadır.
Örnek olarak; sevgi, ayrılık, ölüm, aşk gibi terimler tema olarak bilinir. Tema aynı zamanda soyut olarak oraya çıkan bir kavramdır.
Tema; yazıyı ya da eseri okuyan kişiye ya da kişilere aktarılmaya çalışılan temel duygu ve anlamlardır. Bir sanatçının okura duygusunu aktarabilmesi temadır.
Temanın Özellikleri Nelerdir?
Tema kavramının özellikleri şu şekildedir:
Bir eser ya da yazı birden fazla temadan oluşabilir.
Bir eser de ya da yazıda bir olayı doğrudan anlatmak yazılan eserin ya da metnin temasını ortaya koymak anlamına gelmektedir.
Bir eser ya da yazının konusu ile tema aynı şey değil. Konu, onun temasının anlamını taşımamaktadır. Eğer eser içerisinde konu duygulu ve ayrıntılı bir şekilde anlatılmışsa tema adını almaktadır.
Herhangi bir metnin ya da eserin değerini onun temasını belirlemektedir. Bu değer aynı zamanda yazanın okuyucuya düşünce ve duygularını ne kadar iyi anlatabildiği, aktarabildiği ile alakalıdır.
Tema aynı zamanda bir metinde ya da eserde beyin görevi görmektedir. Yazı içerisinde anlatılmış olan şeylerin içerisinde ve aynı zamanda anlatılış tarzında temanın etkisi oldukça büyüktür.
Eğer yazılmış olan bir metinde konuya hakim şekilde bir tema var ise metin kalıcılık ve sağlamlık kazanmış anlamına gelmektedir.
Tema soyuttur. Temanın soyut olması ve yazı içerisinde ne kadar kullanılacağı edebi eserlerin özellikleri ile de ilgili bir durumdur.
Yazı da ya eserde yazar konuyu bir basamak şeklinde kullanmaktadır. Bundan dolayı konu da ana fikirden ayrılır. Eğer bir eser ya da yazı görüş, duygu ve düşünce içeriyorsa bu temadır.
Şiir içerisinde de tema bulunur. Şiir içerisinde yer alan tema ana düşünceyi ve yazarın aktarmak istediği mesaja verilen ada tema denilmektedir. Hatta şiirlerde genellikle hayal ve duygu gibi soyut kavramlar içerir. Bir şiir içerisinde işlenen duygular ve hayaller şiirin temasını ortaya çıkarmaktadır. Şiir içerisinde işlenmiş olan tema, soyut bir düşünce veya kavram anlamına gelmektedir. Hatta bu soyut kavramlar şiir de değil şiir dışında olan edebi eserlerde de yer almaktadır.
Şiir içerisinde somut olan temaya konu denilmektedir. Hatta aynı tema altında işlenmiş olan birçok şiirde bulunmaktadır.
Tema Örnekleri Nelerdir?
Yunus Emre Divanın da tema genellikle ilahi aşk üzerindedir.
Dante’nin İlahi Komedya da tema öbür dünyadır.