Su ayak izi nasıl hesaplanır? Su ayak izi hesaplama ekranı!

Kullandığımız, giydiğimiz, satın aldığımız, sattığımız ve yediğimiz her şeyi yapmak için su gerekiyor. Su ayak izi, kullandığımız her bir mal ve hizmeti üretmek için kullanılan su miktarını ölçer. Pirinç yetiştirmek gibi tek bir işlem için, bir kot pantolon gibi bir ürün üretmek, arabamıza koyduğumuz yakıt için veya çok uluslu bir şirket için ölçülebilir. Peki, Su ayak izi nasıl hesaplanır? Doğrudan ve dolaylı su kullanımı için Su ayak izi hesaplama nasıl yapılır? İşte Su ayak izi hesaplama ekranı!

Su yönetiminin önemli bileşenlerinden biri su verimliliği, su verimliliğinin önemli alt bileşenlerinden biri de suyun ve su kaynaklarının akılcı kullanılmasıdır. Bu konuda izlenmesi gereken ilk yaklaşım hem birim fert ve toplum, hem de birim üretim ve tüketim başına su tüketimlerini azaltmaktır. Bunu sağlamak için öncelikle bu birimler başına gerçek, sanal ve toplam su tüketimlerini belirlemek, yani su ayak izlerini tespit etmek gerekiyor. Türkiye için su ayak izinin hesaplanması, geleceğe yönelik planlamalar yapılması, sorunlara çözüm önerileri geliştirilmesi, toplumun su tasarruf bilincinin artırılması, paydaşlar bazında su yönetimine katılımın sağlanması ve ulusal politikalarda değişim gerçekleştirilmesi açısından oldukça önemlidir.

Bir ülkede, hem ülke içinde tüketilen hem de ihraç edilen mal ve hizmetleri üretmek için su gereklidir. Üretimin su ayak izi, ülkede suyun nasıl kullanıldığının ve kullanımının uygun ve sürdürülebilir olup olmadığının anlaşılmasını sağlar. Yeşil su ayak izi; bitki terlemesi dahil bir ürün yetişirken yağmur suyu kaynaklı kullanılan su miktarını, mavi su ayak izi; bitki terlemesi dahil bir ürünün yetişmesi için kullanılan yüzey veya yer altı suyu miktarı toplamını (ihtiyaç duyulan tatlı suyu), gri su ayak izi ise; atık su deşarjından gelen kirliliğin seyreltilmesi için gerekli yani su kalitesi standartlarına dayalı olarak, kirlilik yükünün bertaraf edilmesi ya da azaltılması için kullanılan su miktarı toplamını ifade etmektedir. Türkiye’nin su ayak izi değerlendirmesi yapılırken; üretimdeki su, tüketimdeki su, ithal edilen ürün ve mallardaki su, ihraç edilen ürün ve mallardaki su olmak üzere dört kilit bileşen bazında su ayak izi hesaplanır.

Türkiye’de üretimin su ayak izi yaklaşık 139,6 milyar m3 /yıl’dır.

SU AYAK İZİ NEDİR?

“Su Ayak İzi”, suyun ekonomi içerisinde oynadığı rolün ve su yönetiminin ekonomik kalkınma süreçlerinde bir araç olarak kullanımının anlaşılmasını sağlayan, yeni bir kavramdır. Bir ülkenin su ayak izinin incelenmesi, suyun ekonomik faaliyetlerdeki yönünü izleyerek plancıların, karar vericilerin ve yatırımcıların tahsis, ticaret, rekabet avantajı ve ekosistem desteğine yönelik kararlarının zeminini oluşturan bilgiyi temin eder.

SU AYAK İZİ HESAPLAMAK İÇİN TIKLAYIN

SU AYAK İZİ NASIL HESAPLANIR?

Bir bireyin, toplumun veya iş kolunun su ayak izi hesaplanabildiği gibi bir ülkenin için de hesaplanabilir. Doğrudan su kullanımı içme suyu ve hijyen için kullanılan su miktarını ve dolaylı su kullanımını ise mal ve hizmetleri üretmek için gerekli su miktarını kapsamaktadır. Dolaylı kullanım aynı zamanda “sanal su” olarak da tanımlanır.

Su ayak izi bir ülkenin geneli için de hesaplanabilir ve o ülke içerisinde tüketilen tüm mal ve hizmetlerin üretimi için kullanılan toplam tatlı su miktarını ortaya koyar. Bu hesaplama, aynı zamanda uluslararası ticarete konu olan tüm mal ve hizmetlerle birlikte ticareti yapılan sanal su miktarını da ortaya koymaktadır. Bu hesaplamaya o ülkenin tüketiminin su ayak izi denir.

Bir ülkede üretimin de su ayak izi hesaplanarak su ayak izinin tarım, sanayi ve evsel kullanım gibi bileşenleri de ortaya koyulabilmektedir.

Örneğin küresel ölçekte üretimin su ayak izinin %92'si tarım kaynaklıdır. Bu hesaplama sadece doğrudan kullanılan su miktarını değil yağışlar, buharlaşma miktarı ile üretimin neden olduğu kirli su kaynağını temizlemek için kullanılması gereken su miktarını da hesaplamalara dâhil eder.