Sosyal medya yasası nedir, onaylandı mı? Sosyal medya yasasının kabul edilen maddeleri nelerdir (Sosyal medya yasası 18 madde)?

Ertelenen Sosyal Medya Yasası kapsamında 40 maddeden 18’i kabul edildi. Kabul edilen sosyal medya yasası maddeleri araştırılıyor. Peki, Sosyal medya yasası nedir, maddeleri nelerdir, ne zaman çıkacak, neler değişecek?

Sosyal medya yasası nedir?

Sosyal medya yasasıyla internette hizmet veren platformlara, yayıncılara ve servis sağlayıcılara yükümlülükler getirmeyi amaçlıyor. 

1 Ekim 2022'de Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), üç aylık aranın ardından yeniden yasama çalışmalarına başladı. Sosyal medya yasası masaya gelen ilk konu oldu. Yasa kapsamındaki 40 maddeden 18'i kabul edildi.

Sosyal medya yasası maddeleri

Çocuklar korunacak

Çocuklara yönelik uygulamalar konusunda "ayrıştırılmış hizmet" sunumunun sağlanması ile çocuk kullanıcıların internet ortamında ve sosyal medya mecralarında yasa dışı, ahlaki değerlere aykırı ve zararlı olabilecek içeriklere maruz kalmasının önüne geçilebilecek.

Çocuklar maruz kalmamaları gereken görüntü, ses, yazı vb. içeriklere karşı korunacak.

Çocukların, gençlerin ve ailenin, internetin yasa dışı içerikleri hakkında bilinçlendirilmesi ve güvenli kullanımı konusunda bilgilendirilmesi için Erişim Sağlayıcıları Birliği'ne ilave görevler verilecek.

Haber içerikleri korunacak

Tüm haber siteleri, yayınladıkları içerikleri saklamak zorunda olacak. Böylelikle hukuka aykırı içeriklerin yok edilmesi ve keyfi olarak ortadan kaldırılmasının önüne geçilmiş olacak.

Yayılan içerik derhal ortadan kaldırılabilecek

Bir içerik için verilen kaldırma kararı, içeriğin her site ve platformdan kaldırılması için yeterli olacak.

Kişilik hakkının zedelenmesi şikayeti ile mahkemeye başvuru yapıp içeriğin kaldırılması talebinde bulunan ve talebi mahkemece kabul edilen kişiler artık diğer siteler için başvuru yaptığında mevcut karar bu adresler için de uygulanacak. Her site için ayrı karar çıkarılması gerekmeyecek.

Haber sitelerine resmi ilan ve reklam verilebilecek

Basın İlan Kurumu Kanununun 45. maddesinden sonra gelmek üzere 45/A maddesi eklenerek, resmi ilan ve reklamların internet haber sitelerinde belirli kurallar çerçevesinde yayınlatılması ve internet haber sitelerinin bu şekilde desteklenmesi öngörülüyor.

Künyesiz haber sitesi kalmayacak

Yeni yasa ile künye belirtmeksizin internet haberciliği yapmak mümkün olmayacak.

Bir gazete için geçerli kurallar, haber üreten internet siteleri için de geçerli olacak.

Sosyal medya platformlarına BTK'nın denetlemesi koşulu getiriliyor

Bu denetleme telefonları ve telekomünikasyon ile ilgili diğer denetlemeleri yapan BTK'ya verilen ek bir görev. Bu görevin kapsamı, iletişimin içeriğinin denetlenmesi değil, platformların kaç kullanıcısının olduğu, iletişim trafiklerinin ne kadar olduğu ve bu konuyla ilgili bilgileri Türkiye'de tutma zorunluluğu gibi konuları içeriyor.

Sosyal medya şirketlerine ofis açma yükümlülüğü

Belirli bir kullanıcı sayısı olan sosyal ağ şirketlerinin temsilcilerinin Türk vatandaşı olmamaları ve Türkiye'de ikamet etmemeleri nedeniyle hukuki olarak muhatap bulamama sorunu aşılacak.

Yeni düzenleme ile sosyal ağlara Türkiye ofisi açma ve Türkiye temsilcisi bulundurma zorunluluğu getirilecek. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde bu kişinin Türkiye'de ikamet etmesi ve Türk vatandaşı olması gerekecek.

Yalan haber yayma suçu tanımlanıyor

TCK'ya eklenen yeni madde ile 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçu tanımlanıyor. Suçun oluşması için şu 5 şart aranacak:

- Yayılan haber gerçek değilse

- Ülkenin güvenliği ve kamu sağlığını ilgilendiriyorsa

- Halk arasında korku, panik ve endişe oluşturma kastı varsa

- Kamu barışını bozmaya yönelik ise

- Aleni ise (yani ilgisi olmayan kişilere ulaşabilecekse)

Kişilere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.

Diğer ülkelerin dezenformasyonla mücadele yöntemleri neler?

TBMM tarafından hazırlanan "Yalan Haber Kavramı: Seçili Ülkelerde Parlamento Çalışmaları ve Yasal Düzenlemeler" başlıklı rapor kamuoyu ile paylaşıldı.

Raporda yaklaşık 30 ülkede bir şekilde yalan haberlere yönelik müdahalelerin olduğuna dikkat çekildi.

Sosyal Medya Yasası ilk olarak 26 Mayıs 2022 tarihinde meclise sunuldu. Aynı gün 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçunun eklenmesine karar verildi. Bununla birlikte, gerçeği yansıtmayan ve yalan haber yapan yayın kuruluşlarına ve kişilere cezai yaptırım uygulanacağı söylendi. En yüksek ceza ise 1 yıldan 3 yıla kadar hapis olacak.