Son Müsteşar anlattı: E-devlet'ten sonra devrim gibi yenilik

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne uyum çalışmaları kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım'ın talimatıyla başlatılan bürokrasiyle mücadele için devlet hizmetlerinin e-Devlet'e entegrasyonunda önemli mesafe alındı.

Başbakanlık Müsteşarlığı, 65. Hükümet'in göreve gelmesiyle birlikte "bürokrasinin belini kırmak" için yoğun mesai harcadı. Başbakanlık Müsteşarı Fuat Oktay'ın başkanlığında, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, diğer bakanlıklar ve TÜRKSAT'la yapılan çalışmalar sonucunda bürokrasinin azaltılması konusunda önemli mesafe alındı. Oktay, bürokrasinin azaltılması çalışmaları konusunda, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Yıldırım'ın, "Bürokrasinin çalışmadığı ve ağır işlediğiyle ilgili şikayetler alıyoruz. Buna ilişkin çalışma yapın." talimatının ardından harekete geçtiklerini ifade eden Oktay, bu kapsamda bazı bakanların da yer aldığı bir komisyon oluşturulduğunu belirtti. Vatandaşın bürokrasiye ilişkin şikayetlerine değinen Oktay, "İnsanlarımız devletten hizmet alacağı zaman 'Bana şunu getir, şu belgeyi getir.' gibi kendisine belge toplattırılması ve kapı kapı dolaştırılmasından şikayetçi. Bakanlar Kurulumuz, sayın Cumhurbaşkanımızın ve sayın Başbakanımızın nezdinde sürekli çalışıyor bu konuyu. Biz de etkin koordinasyon için müsteşarlarımızla bu konuda güzel bir çalışma yaptık." diye konuştu.

Başbakan'ın gözü kulağı veda ediyor

'E-DEVLET'İ YENİDEN KEŞFETTİK'

Oktay, vatandaştan istenen belgeleri azaltma adına önemli bir çalışma başlattıklarını, yapısal sorunu çözmek için "pansuman tedbirler" yerine bakış açılarını değiştirdiklerini ve daha uzun vadeli çalışma kararı aldıklarını anlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Çalışmayı yaparken e-Devlet'i yeniden keşfettik. Öyle bir şey yapalım ki hiç kimse kendisine göre yeni belge isteyemesin, yeni kurallar koyamasın. Şeffaf, takip edilebilir, izlenebilir olsun. Vatandaş, siyasi irade ve çalışanlar izleyebilsin işin hangi aşamada olduğunu. O zaman e-Devlet'i yeniden hayata geçirelim dedik. İlk yaptığımız şey kamunun kendi içindeki yazışmalarını manuel olarak yapmasının önüne geçelim dedik. Tamamı bugünün dünyasında elektronik ortamda. Önce Başbakanlıkta, sonra diğer kurumlarda sağladık. 2017'de kamuda elektronik ortamda yazışmaya geçtik. Artık hiçbir evrakın kaybolmayacağı veya nerede diye merak edilmeyeceği, kimde ne kadar beklediğinin dahi net olarak görüleceği bir sistem. Bir evrakın bir yerden başka bir yere geçmesi yaklaşık 8,5 gündü, 1,2 güne düşürdük bunu. Son çalışmalarımızla da bunu bir günün altına indirmeye çalışıyoruz." Oktay, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "obez, hantal ve çalışmayan bürokrasi " diye ifade ettiği yapının ne olduğunu görmek için de bir çalışma başlattıklarını aktardı. Bakanlar Kurulunun bilgisi, onayı ve talimatı çerçevesinde bu zamana kadar yapılan çalışmaları durdurduklarını ve yeniden gözden geçirdiklerini dile getiren Oktay, "Katma değer sağlamayan hangi hizmet veya ürün varsa kamu olarak bunu belirleyelim ve yok edelim dedik." diye konuştu.

'42 BİN BELGE İSTEDİĞİMİZİ GÖRDÜK'

Bu çalışmanın muhteşem sonuçlar verdiğini anlatan Oktay, şunları kaydetti: "Çalışmalar sonucu devletin vatandaşa verdiği hizmet sayısının yaklaşık 12 bin olduğunu gördük. Bu 12 bin hizmetin olması için de vatandaştan 42 bin belge istediğimizi gördük. Bürokrasi diyoruz ya işte bu. Kimi atarsanız atayın, biraz farklı çalışırsa ayrışır ama biraz sonra bürokrasinin çarkları arasında kayboluyor. Bu, bireyden ziyade sistemsel sorun. Devletin iş dünyasına verdiği hizmet sayısı yaklaşık 6 bin civarında. Devletin kendisine, kamudan kamuya verdiği hizmet sayısı yaklaşık 9-10 bin civarında. Devlet, toplamda 27 bin hizmet veriyor, üretiyor. Şimdi obez dediğimiz yapı bu. Azaltmaya başladık. 12 bin hizmet önce 6 bine indi, sonra 3 bine indi. Derken en son 2 bine kadar indirgedik bunu. Aynı şekilde iş dünyasında o kadar azaldı. Yüzde 70-80 oranında azalttık bunu. Kamunun kamuya verdiği hizmet aynı şekilde azaldı." Vatandaştan istenen belge sayısının fazla olması nedeniyle "belge esaslı değil, beyan esaslı bir yaklaşıma geçtiklerine" dikkati çeken Oktay, "Vatandaşın beyanı doğrudur. Devlet, vatandaşın beyanını esas almak zorundadır, dolayısıyla sıfır belge için yola çıktık. '42 bin belgenin hiçbirini istemeyeceğiz.' dedik. Sıfır belge hedefi ile e-Devlet'i yeniden tasarladık." dedi. Fuat Oktay, devleti e-Devlet diye tek bir entegre veri tabanı etrafında toplarken, siber saldırılara karşı ciddi güvenlik tedbiri aldıklarını vurguladı.

'DEVLET HİZMETLERİNİN TAMAMI E_DEVLET ÜZERİNDEN VERİLECEK'

Müsteşar Oktay, "Şu an itibarıyla devletin vatandaşa verdiği hizmetleri yüzde 86 oranında e-Devlet'e entegre ettik. Bu oran devletin, devlete verdiği hizmette yüzde 72. Devletin iş dünyasına verdiği hizmette ise yüzde 82'yi tamamlamış olacağız. Yıl sonuna kadar yüzde 100'ünü tamamlıyor olacağız. Bundan sonra vatandaş her türlü hizmetini e-Devlet üzerinden alacak." bilgisini paylaştı. Oktay, vatandaşın, yeni sistemle "hiçbir kamu kurumuna gitmeden, belge getirmeden, gece çayını içerken işlemlerini yapabileceğini" söyledi.

'TEK KAPI UYGULAMASINDA SONA GELİNDİ'

Vatandaşın, farklı sebeplerle e-devlet uygulamasını kullanmayıp, kamu kurumuna giderek yüz yüze hizmet alma talebine yönelik de yeni bir konsept üzerinde çalıştıklarını bildiren Oktay, şunları söyledi: "O da 'tek kapı' diye ifade ettiğimiz, daha güzel bir isim vereceğimiz bir uygulama. Vatandaşın 50 kurumda işi olabilir, 50 kuruma gitmesine gerek yok. Gelsin tek bir kapıdan girsin. Hangi kurum nerede aramadan, hiçbir belge getirmeden, fotoğraf dahil elini kolunu sallayarak tek noktadan hizmetlerin tamamını alsın. Böyle bir çalışmamız da var. Bu çalışmada son aşamaya gelindi. Bu tamamlandığında bürokrasinin azaltılması, şeffaflık, takip edilebilirlik dediğimiz alanda çok ciddi bir aşamayı geride bırakacağız. Vatandaşın, hangi konuda, hangi bilgiye ihtiyacı varsa tek tuşla hizmet alabileceği bir sistemi getirmeye çalışıyoruz. Bürokrasinin azaltılması konusunda Türkiye çok ciddi bir eşiği aşmak üzere. Bütün kurumlarıyla hızlı, esnek karar alan ve hızlı uygulayabilen yepyeni bir devlet." Sistemin, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne adapte olacak şekilde hazır olduğunu bildiren Oktay, Başbakanlık Müsteşarlığı olarak yaptıkları çalışmalarla yeni sisteme ellerinden gelen katkıyı sunduklarını sözlerine ekledi.