Son dakika haberi: Anayasa mesaisi bugün başladı! Her madde 3 saat...

Teklif TBMM Anayasa Komisyonu'ndan 9 gün süren müzakereler sonucu geçmişti.Görüşme saat 14.00’da başladı. İlk gün görüşmelerinde teklifin tümü üzerinde konuşmalar gerçekleştiriliyor.

CHP'DEN 20 KİŞİ EVET DİYECEK

AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, anayasa değişiklik teklifine CHP'den 20'ye yakın milletvekilinin "evet" diyeceğini tahmin ettiğini belirterek, "CHP oy kullanma kabinine milletvekillerini sokma cesareti gösterecek mi gösteremeyecek mi onu teyit edeceğiz." dedi. Elitaş, Mecliste gazetecilerin, bugün TBMM Genel Kurulunda görüşülmeye başlanacak, anayasa değişikliği teklifine ilişkin sorularını yanıtladı.

CHP ve HDP'nin grup önerilerinin ardından teklifin görüşmelerine geçileceğini ifade eden Elitaş, bugün teklifin geneli üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından maddelere geçilmesini oylayacaklarını bildirdi.

Anayasa değişilik teklifinin anayasaya aykırı olduğunu iddia etmenin eşyanın tabiatına ters olduğunu vurgulayan Elitaş, "Her ne hikmetse CHP, anayasaya aykırılık önergesi de veriyor. Meclis Başkanlığının anayasaya aykırılık önergesini gündeme almaması gerekir. Çünkü anayasa değiştikten sonra o anayasa maddesi haline gelecektir." diye konuştu.

Elitaş, anayasa değişikliği teklifinin Anayasa Komisyonunda 49 saatten fazla tartışıldığını, Komisyonun da anayasaya aykırılık iddiasını müzakere ettiğini anımsatarak, muhalefetin ısrar etmesi halinde usul tartışması açılabileceğini, oturumu yöneten Meclis Başkanvekilinin de usul tartışmasını oya sunabileceğini anlattı.

Teklifin geneli üzerinde AK Parti Grubu adına Grup Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım'ın, hükümet adına da Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın konuşma yapacağını belirten Elitaş, "İnşallah sakin, sağduyulu, medeni şekilde tartışmanın yapıldığı, usulüne uygun bir şekilde TBMM'nin çalışmalarının devam etmesini diliyorum. Buna katkı sağlayacak olan CHP ve HDP'nin milletvekilleridir." dedi.

AK Parti’nin, MHP’nin desteğiyle Meclis’e getirdiği Cumhurbaşkanlığı sistemine yönelik Anayasa değişiklik teklifinin TBMM Genel Kurulu’ndaki mesaisi bugün başlıyor. Milletvekilleri ve bakanlar, en fazla 15 gün sürmesi planlanan değişikliklerin görüşüldüğü süreçte Meclis’te yoğun bir mesai harcayacak. Başbakan Binali Yıldırım da, görüşmeler boyunca mümkün olduğunca mesaisini Meclis’te geçirecek. MHP’nin desteğiyle birlikte oylamalarda 330 sorununun yaşanması beklenmiyor.

USUL TARTIŞMASIYLA BAŞLADI

Genel Kurul, TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın başkanlığında toplandı.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, gündeme geçilmeden, gündem dışı söz verilmemesini eleştirdi.

TBMM Başkanvekili Aydın, gündem dışı konuşmalarla ilgili takdir hakkının Meclisi yöneten başkanda olduğunu, Meclisin rutin çalışma günleri dışında bulunduğu için bu taleplerin değerlendirilmediğini, ancak 15 kişiye yerinden söz vereceğini belirtti.

CHP Grup Başkanvekili Altay, bunun üzerinde usul tartışması açılmasını istedi.

Açılan usul tartışması üzerine söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, bugün Cumhuriyet tarihinin en önemli görüşmelerinden birine başlanacağını söyledi.

TBMM İçtüzüğü'ne göre bu görüşmelerin yapılacağını belirten Turan, "Biz sakiniz. Sağduyuyu elden bırakmayacağız. 18 maddenin millete gitmesi için var gücümüzle çalışacağız." dedi.

Geçmişe dönük uygulamalara bakıldığında Anayasa görüşmeleri zamanında gündem dışı konuşmaların verilmediğinin görüleceğini aktaran Turan, "Tüm bu görüşmeler milletin gözü önünde yapılıyor. 18 maddelik teklifin görüşmeleri bitip arkaya dönüp baktığımızda mahçup olacağımız fotoğraflar vermemek lazım." diye konuştu.

CHP Grup Başkanvekili Altay, AK Parti'nin 2012'ye kadar bütün belgelerinde, programında, tüzüğünde parlamenter sistem vurgusu ve parlamenter sisteme övgü olduğunu belirterek, "10 yılın ardından başınıza taş mı düştü parlamentonun dibine dinamit koymak istiyorsunuz?" ifadesini kullandı.

İçtüzüğe uyulması gerektiğini, aksi bir duruma karşı İçtüzük'ten aldıkları imkanları kullanacaklarını dile getiren Altay, "Kimse İçtüzük'te yazılana rağmen Mecliste iş tutmaya kalkmasın. Sonuçları kamu vicdanı incitir." değerlendirmesinde bulundu.

Altay, "Meclis bombalanırken parlamenter demokratik sisteme vurgu yapılıyorken şimdi 'biz bundan caydık' diyorlarsa, çıkıp dürüstçe, ahlaklı şekilde bunun gerekçelerini tane tane ortaya koymaları lazım. Türkiye var oldukça Meclis de var olacaktır." dedi.

MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay da Genel Kurulun mümkün olduğunca gerilimden uzak tutulması gerektiğini söyledi. Tartışmaların kaybettireceği zamanın daha fazla olacağını belirten Akçay, gündem dışı konuşma taleplerini saygıyla karşıladıklarını, bunun çok fazla bir zaman almayacağını kaydetti.

HDP Grup Başkanvekili Ahmet Yıldırım ise HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın TBMM Başkanlığına gönderdiği mektubu okudu.

Yıldırım, Demirtaş'ın mektubunda "Bizim parlamentoda görüşlerimizi ifade etme, oy kullanma hakkımız fiilen gasp edilmişken, bu görüşmeler ve oylamalar hukuka aykırı ve tartışmalı olacaktır. Parlamentoda görüşlerimizi bildirme ve oy kullanma hakkımız vardır. Başkanlığınız, gizli oy kullanabilmemiz için gerekli tedbirleri almalı, bunu sağlayacak imkanları yaratmalıdır." ifadelerini kullandığını aktardı.

TBMM Başkanvekili Aydın, her konuyu sataşma veya usul tartışması haline getirmemek gerektiğini ifade ederek, gündem dışı söz verilmemesi yönündeki tutumunu Genel Kurulun oyuna sundu. Yapılan oylamada TBMM Başkanvekili Aydın'ın tutumu kabul edildi.

İLK KRİTİK OYLAMA

Meclis Genel Kurulu’ndaki ilk görüşmeler, teklifin “tümü üzerinde” gerçekleştirilecek. Parti gruplarının sözcülerinin konuşacağı ilk gün görüşmelerinin ardından da ilk oylama gerçekleştirilmiş olacak. Teklif sahibi olarak AK Parti açısından “kritik eşik” olarak görülebilecek ve ilk oylama deneyimi nedeniyle önemli olacak olan bu oylamada 330’un aşılması gerekiyor. Gizli olarak yapılacak oylamada 330’un aşılması halinde teklifin maddelerinin görüşmelerine geçilecek. MHP’nin de destekliyor olmasından dolayı 330’un aşılmasında sorun yaşanmayacağı görüşü hakim. Ancak 330’a ulaşılamaması durumunda teklifin maddeleri görüşülemeyecek. AK Parti’li milletvekillerinin, oylama sonuçlarına ilişkin parti içine yönelik bir spekülasyona yol açmamak için oy verme işlemi sırasında kullandıkları pulları gösterebilecekleri belirtiliyor.

HER MADDEYE 3 SAAT

AK Parti, her madde için ortalama 3 saatlik bir görüşme ve oylama trafiği yaşanabileceği öngörüsünü taşıyor. Teklif üzerinde bir değişiklik düşünülürse de bu görüşmeler sırasında verilecek önergelerle mümkün olabilecek. Önergelerin görüşmeleri de yine gizli oylamayla yapılacağı için muhalefetin süre kazanmak ve oyalamak amacıyla bu yola başvurabileceği ifade ediliyor. Her madde için ayrı oylama yapılacak.

İKİNCİ TUR ÖNEMLİ

Teklifle ilgili ikinci oylama kritik önem taşıyacak. İkinci oylamalarda görüşmeler olmayacak. Sadece önerge verilmesi durumunda bu önergeler üzerinde konuşma yapılabilecek. Onun dışında konuşma yapılmayıp sadece gizli oylama gerçekleştirilecek. Teklifin her maddesi ayrı ayrı gizli oylamaya tabi tutulacak. Bu oylama, her madde için kritik önem taşıyacak. Çünkü 330’a ulaşamayan madde düşmüş olacak. Sonra da teklifin “tümü” oylanacak. Tümünün de aynı şekilde 330’un üzerinde oy alması gerekiyor. Aksi takdirde, maddeler teker teker 330’un üzerinde oy alsa bile, tümünün oylamasında 330 bulunamazsa, teklifin tümü düşmüş olacak.

AK Parti, Meclis Genel Kurulu’ndaki iki tur görüşmelerin en fazla 17 gün sürmesini planlıyor. Dolayısıyla Ocak ayı sonunda Cumhurbaşkanı’nca da onaylanarak Resmi Gazete’de yayımlanmış olması hedefleniyor. 31 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanması halinde ise Türkiye, yeni sistemi oylamak üzere 2 Nisan Pazar günü referandum sandığına gitmiş olacak.

STAR