Soma davası: Tutuklu tekniker ifade verdi

Manisa’nın Soma İlçesi’nde 301 madencinin hayatını kaybettiği faciayla ilgili 8’i tutuklu 45 sanıklı Akhisar’da görülen davanın dördüncü oturumunda emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik, ifade verdi. Diğer ifade veren sanıklar gibi, madende hayatını kaybeden Başmühendis Mehmet Efe’ye ifadesinde sık sıkı atıfta bulunup onun talimatıyla görev yaptığını anlatan Çelik, şunları söyledi: "Vahim olayda hayatını kaybeden 301 kişiye Allah’tan rahmet diliyorum. Ben 15 yıldır bu şirkette çalışıyorum ve emniyet teknikeriyim. Emniyet birimi Mehmet Efe’ye bağlı olarak 13 maden mühendisi ile 6 teknisyenden oluşur. Ayrıca 75 de usta vardır. Ocak genelinde Mehmet Efe’nin verdiği talimatları, emniyet kurallarını takip ederiz. Kül basma, ayak yapma, kül verme, baraj yapmak, havalandırma kapısı açmak, soğutma işlerini yaparız. Ayrıca yapılacak işin tarifini ve takibini de yine işçilerin yanında yaparım. Bütün işçi arkadaşlarımız nerede ne yapacaklarını bilen kişilerdi. Ocaklarda iki tür yangın vardır. Göçükten gelen yangın ve açık olan galerideki yangın. Bir yerde yangın tespit edildiğinde ilk olarak kül basılır. Ardından borulardan gelen sularla soğutma çalışmaları yapılır. Bir yangın çıktığında oradaki işçiler emniyetli bölgeye alınır. Kül basılır ve barajlama yapılır. Bu bazen 4 ay sürer. Ocağın o bölümü kapalı kalır. Ardından yangın sönünce de yeniden üretime geçilir."

BU GÖRÜNTÜLER AYLAR SONRA YAYINLANDI SENSÖR DEĞERLERİNE BAŞMÜHENDİS BAKAR

Bu sırada mahkeme başkanı Aytaç Ballı’nın, sensörler ve sensör değerlerindeki farklarıyla ilgili sorusuna yanıt veren Mehmet Ali Günay Çelik, "Bilirkişinin bu yöndeki raporuna itiraz ediyorum. Kabul etmiyorum. Ekip olarak yangın konusunda çok hassastık" dedi. Hakimin defterler arasındaki uyumsuzlukla ilgili sorusuna ise Çelik, "S panosunun bulunduğu bölgede sabit emniyet vardiya amiri vardı. Vardiya amirleri tertip verir. Aynı bölgeye aynı kişiler gider. O gün vardiya amiri Hüseyin Demir vardı. Sensör değerlerini başmühendis Mehmet Efe değerlendirir. Ben bakmam. Ocak içerisindeki sensör değerlerini vardiya amirleri kendi defterlerinde kayıt altına alır. Benim üzerimde seyyar alet vardır. O sinyal verirse müdahale ederim. Ayrıca ocak içerisinde geçtiğim yerlerde sabit sensörlerle karşılaştırırım. Eğer fark varsa. O sensörün değiştirilmesini sağlarım. Ben defter ve sabit sensörlere arasındaki farklar için defterlere bakmadım" dedi.

HER BARAJIN ÖNÜNDE SENSÖR VARDI

"Sensör değerleri arasında fark olduğu zaman üretim durur muydu?" yönündeki soruya ise Çelik, şu yanıtı erdi: "Emniyet görevlisi kim ise o bölgede o karara verir. Sensör değerleri arasında saatlerce süren farkları ben görmedim. Mehmet Efe bunları görmezden gelmedi. Ama bana da bir şey söylemedi. 140 panosunda ise sürekli dinamit atımları vardı. Ayağın arkasında oluşan gazlar kömür alındığı sırada ocağa geliyordu. Problem oradan kaynaklanıyordu. Bununla ilgili değerlendirme yaptık. S panosunda değer yükselmesiyle ilgili değerlendirme yapılmadı. Sensör sayılarının eksik olduğu söyleniyor ama neden yetersiz olduğu belirtilmemiş. Her barajın önünde sensör var. İlerleme bacalarında da sensör var. Sensör kalibrasyonlarını ise Harun Yıldırım yapardı. Monoksit oksijen kalibrasyonunu bizi yapardık. Bir sonraki vardiyaya hazırlanırdı. S panosundaki sıcaklığın nedeni ise, orası dar biri alandı. Orada makinayla üretim yapılmıyordu. İşçi gücüylü üretim yapılıyordu. Burada hava sirkülasyonu onun için azdı. Ayrıca sıcaklıklar motorlardan dolayı fazlaydı. Ancak bu da oranın yer yapısından dolayı normal biri durumdu."

RİSKİ GÖZE ALIP ARKADAŞLARIMIZI ÇIKARDIK

Kaza gününü de anlatan Mehmet Ali Günay Çelik, şunları söyledi: "O gün vardiya başlangıcında tedbirlerimizi yaptık. S panosuna girdim çıktım. Revire gittim. Ardından da yukarı çıktım. Bu sırada beni Olcay Ersini aradı. Duman geldiğini ve benim gelmemi istedi. Bu kez diğer telefon çaldı ve başka bir işçi, tabandan kömür aldıkları sırada duman geldiğini gördükleri için kaçtıklarını anlattı. Ben de hemen yeraltına indim. Nefeslikten duman geliyordu ama yoğun değildi. Sadece kablo ve bant kokusu vardı. Biraz ilerlediğim zaman yangının olduğu alana yaklaştım. Üstü gri alt tarafı ise siyah olan biri duman vardı. Duman burada türbüle oluyordu. Sıcaklık da insanın yüzüne vuruyordu. Ben böyle olduğunu bilmiyordum. Yeraltındaki durumu tahmin etmedim. Duman ve sıcaklık vardı ama alevleri görmedim. Yoğun dumandan ilerleyemeyeceğimi anladım ve geri çıktım. Ancak 5’inci gün bilirkişilerin gidemediği yere gittim. Buralarda yangın yoktu. Tüm ülkenin gözü buradaydı ve yukarıdaki sayı ile elimizdeki cesetler tutmuyordu. Bakmadığımız bir tek yangınının çıktığı yer kalmıştı. Bizler de tüm riski göze alıp oradaki arkadaşlarımızı çıkardık."

BEN YANGINI GÖRMEDİM

Hakiminin iki bilirkişi heyetinin de bu bölgede yangın olduğunu rapor ettiğini sorması üzerine, "Ben yangın görmedim. Ayrıca yangın çıkan alanda tavan çökmüştü ama yerlerde sorun yoktu. Bilirkişiler metan gazı yangınından dolayı gidememiş olabilirler. Çünkü başka bir gerekçe yoktu. Yangın o bölgede kalmamıştı" dedi.

Mehmet Ali Günay Çelik, ifadesinde sık sık aksaklıklardan sorumlu olduğunu söylediği Mehmet Efe’ye, giden hiçbir sorunun geri dönmediğini, eksikliklerini yapıldığını da anlattı. Bu sırada arkada oturan işçi yakınları, "Mehmet Efe ölmeseydi ne yapacaktınız?" dedi. Hakiminin dinamit patlatma kayıt defterinin olmadığı sorması üzerine ise, yine işçi yakınları, "Mehmet Efe’dedir o defter" dedi.

Mahkeme başkanı Aytaç Ballı, duruşmaya devam etmek üzere 10 dakika ara verdi.