Server Tanilli’yi kaybettik
Uzun süredir sağlık sorunları nedeniyle tedavi gören Cumhuriyet gazetesi yazarı Prof. Server Tanilli hayatını kaybetti.
1931’de İstanbul’da doğan Server Tanilli Haydarpasa Lisesi’ni ve İ.Ü. Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. İlk yazı ve araştırmaları hukukla ilgiliydi. Edebiyat, tarih ve felseye de yakin ilgi duyan Tanilli, 1972’den itibaren Şisli Siyasal Bilgiler Yüksekokulu’nda ‘‘Uygarlık Tarihi’’ dersleri vermeye başladı ve o yıllarda çıkardığı ders notları gerek öğrencileri nezdinde, gerekse Türkiye’nin düşünce dünyasında geniş yankı buldu. Bu yankı DGM’ye kadar uzandı ve komünizm propagandası yaptığı için hakkında dava açıldı.
Sosyoloji, siyaset bilimi ve anayasa hukuku konularında eserler veren, cesur ve ilerici konumuyla tepki çeken Tanilli, 7 Nisan 1978’de Suadiye’de aşırı sağcıların gerçekleştirdiği silahlı saldırıda ağır yaralandı.
Yakın mesafeden üzerine ateş açılan Tanilli’ye 5 kurşun sıkıldı; kurşunlardan biri göğsüne girdi, diğer ikisi de vücudunu sıyırdı. Hastaneye kaldırılan Tanilli, “Beni bir genç öğrenci vurdu” dedi. O dönem İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Kürsüsü doçenti olan Server Tanilli bir daha iyileşemedi ve felç kaldı.
1981’de Strasbourg İnsan Bilimleri Üniversitesi’nin çağrısı üzerine Fransa’ya gitti ve Strasbourg Turk Etüdleri Enstitüsü’nde Çağdaş Türkiye Kültür Tarihi dersleri verdi. 1996’da emekliye ayrıldı.
Prof. Tanilli Cumhuriyet gazetesinde köşe yazıları bulunan Tanilli’nin bazı eserleri şöyle:
Uygarlık Tarihi(1973), Devlet ve Demokrasi: Anayasa Hukukuna Giriş, Nasıl Bir Eğitim İstiyoruz?, Yüzyılların Gerçeği ve Mirası (6 cilt), Candide ya da İyimserlik, Yaratıcı Aklın Sentezi: Felsefeye Giriş, Değişimin Diyalektiği ve Devrim, Dünyayı Değiştiren On Yıl, Fransız Devriminden Portreler, Anayasalar ve Siyasal Belgeler, Nasıl Bir Demokrasi İstiyoruz?, İslam Çağımıza Yanıt Verebilir Mi?, Din ve
Politika”, “Voltaire ve Aydınlanma.
