Seri yargılama usulü geliyor

AK Parti’nin Meclis’ten uzlaşmayla geçirebilmek için MHP’nin ardından CHP ve İYİ Parti’ye sunacağı 1. Yargı Paketi ile yargının icrasında kaliteyi artırma amacıyla “hukuk mesleklerine giriş sınavı” getirecek. Pakete göre seri ve basit yargılama usulleriyle yargı hızlandırılacak.AK Parti’nin ekimde Meclis’ten geçirmeyi planladığı 1. Yargı paketinde yer alan belli başlı bazı düzenlemeler şöyle:

Yargının yükünü asgari yüzde 30 oranında hafifleteceği ifade edilen “seri yargılama” usulüne geçilecek. Buna göre, TCK’da yer alan “Hakkı olmayan yere tecavüz, genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması, gürültüye neden olma, parada sahtecilik, mühür bozma, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama, başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması” suçları ile, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Kanunu hükümlerine aykırı hareket edenler, devlet ormanları içinde her çeşit bina, ağıl ve hayvanların bulunmasına mahsus yerler yapılması, tarla açılması, işlenmesi ve ekilmesine ilişkin yasağı çiğneyenler, seri yargılama imkanından yararlanabilecek. Terör, örgüt, şiddet ve cinsel suçlarda geçerli olmayan bu usül uyarınca, soruşturma aşamasında toplanan deliller ışığında suçu sabit görülen faile, suçunu itiraf etmesi şartıyla ceza indirimi teklif edilecek. Failin suçunu itiraf etmesi durumunda hâkim de kabul ederse hem ceza indirimi hem de infaz indirimi alarak hüküm çok kısa bir süre içinde kesinleşmiş olacak. Böylece hem yargılama kısa sürede tamamlanacak hem de basit ve taksirli suçlarda cezaevinde yatış süresi azalacak.

Asliye ceza mahkemelerince, adli para cezası veya üst sınırı 2 yıla kadar olan hapis cezasını gerektiren suçlarda iddianamenin kabulünden sonra basit yargılama usulüne karar verilebilecek. Bu durumda sanık ve mağdurun beyan ve savunmaları 15 gün içinde yazılı olarak alınacak.qMahkumiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza dörtte bir oranında indirilecek. Koşulların uygun olması halinde mahkemece kısa süreli hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilebilecek veya ertelenebilecek. Basit yargılama soruşturma veya kovuşturması izine ya da talebe bağlı suçlar hakkında uygulanmayacak.

Sınav şartı

Hakim, savcı, avukat ve noter olabilmek için “Hukuk mesleklerine giriş” ve “İdari Yargı Ön Sınavı” geliyor. Buna göre hakim adaylığı sınavına girmek ve avukatlık veya noterlik stajına başlamak için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’nda veya İdari Yargı Ön Sınavında başarılı olma şartı aranacak.

Hukuk mesleklerine giriş sınavına, hukuk fakültesinden mezun olanlar ile yabancı bir hukuk fakültesini bitirip de Türkiye’deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan derslerden sınavına girip başarılı olarak denklik belgesi almış olanlar, İdari Yargı Ön Sınavına ise hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olanlar girebilecek.

Hukuk mesleklerine giriş sınavı yılda en az bir defa, idari yargı ön sınavı ise 2 yılda en az bir defa olacak şekilde ÖSYM’ce yapılacak. Test şeklinde yapılacak ve en az 150 soru sorulacak sınavda başarılı olmak için 100 üzerinden en az 70 puan almak gerekecek.

Hakim ve savcılıkta adaylık süresi 2 yıl olacak.

Adli para cezası içeren ve kanunda üst sınırı 6 ayı geçmeyen suçlar için geçerli olan ön ödemeye ilişkin düzenleme yapılıyor. Buna göre Cumhuriyet Savcılığınca yapılacak tebliğ üzerine 10 gün içinde failin talep etmesi halinde, ödenecek tutarın birer ay ara ile 3 eşit taksitte ödenmesine savcılıkça karar verilebilecek.

Ertelemede sınır 2 yıla çıkıyor

* Savcıların, halen adli para cezası veya üst sınırı 1 yılı aşmayan hapis cezası gerektiren şikayete bağlı suçlar için kullanabildikleri “kamu davasının açılmasının ertelenmesi” yetkisi, üst sınırı 2 yıla kadar suçları kapsar hale getirilecek. Böylece tehdit, konut dokunulmazlığının ihlali, kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, güveni kötüye kullanma, iş ve çalışma hürriyetinin ihlali, bedelsiz senedi kullanma, karşılıksız yararlanma, hakaret suçu için savcılar dava açılmasını 5 yıl süreyle erteleyebilecek.

MHP’nin talebi sonraki pakete kaldı

MHP, AK Parti iktidarından gelen 38 maddelik 1. Yargı paketini masaya yatırdı. Meclis kanadından Grup Başkanvekili Erkan Akçay ve Muhammet Bülbül ile MHP Genel Merkezi’nden Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Fethi Yıldız başkanlığındaki hukukçulardan oluşan ekip kapsamlı inceleme yürütüyor. Değerlendirme sonucu çıkacak çalışma raporu MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ye sunulacak. Yıldız, MHP’nin TBMM’ye sunduğu “şartlı ceza indirimine” ilişkin düzenmelerin akıbeti konusunda ise “Şartlı ceza indirimine ilişkin yasal düzenlemeleri ileride gündeme gelecek yeni paket içinde olabilir” diye konuştu. (Milliyet)