Seçmen Erdoğan’a ‘Başkanlığı unut’ dedi!
Seçim sonuçlarını yorumlayan uzmanlara göre seçmen asıl mesajını ‘başkanlık’ söylemleri nedeniyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’a verdi. HDP oylarıysa ‘sürece destek’ olarak yorumlandı.
SEÇİM sürpriz sonuçlar çıkardı. 13 yıl iktidarda olan AK Parti tek başına hükümet kuracak oyu alamadı. Siyaseten iki farklı uçta bulunan HDP ve MHP oyunu en çok artıran iki parti oldu. Oylarını artıramayan CHP, ortaya çıkan tabloda kilit parti oldu. Uzmanlar sonuçları VATAN’a şöyle değerlendirdi:
‘Süreç devam etmeli’
- Doç. Dr. İhsan Kamalak (Mersin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi): Seçimin iki önemli mesajından biri AK Parti’ye. ‘Başkanlık sistemini unutun’, ‘Cumhurbaşkanı Köşk’te otursun ve tarafsız olsun ya da bu kadar taraflı olmasın’ ve ‘Siyaset dilini yumuşatsın’ istediler. Son 1-2 yıldır yaşanan dış politika, yargı, ekonomi yönetimi gibi sorunlar için ise, ‘kendine gel’ olarak yorumlayabiliriz bunu. Esprili ve yumuşak bir dilin de etkisiyle, sert bir AK Parti karşıtlığıyla, ‘barajı mutlaka aşmalı’ kaygısı HDP’nin oylarını artırdı. Bu mesaj, ‘barış süreci devam etmeli’ olarak okunabilir.”
‘İsrafa kızdılar’
- Prof.Dr.Sedat Laçiner (Siyaset Bilimci/Yazar): Seçmen HDP’ye ‘Ben ırkçı da değilim, sana kökten karşı da değilim’, ‘Siyasete gir, yapıcı bir dil kullan oy verebiliriz’ dedi. Erdoğan’a çok kuvvetli mesajlar var. ‘Anayasal sınırın dışına çıkma’ diyor seçmen. ‘Otoriterleşme eğilimi’ görünce ‘dur’ dedi. İsrafa, lüks makam araçlarına, saraya ve uçaklara kızıyor.”
‘Erdoğan soğuttu’
- Prof. Dr. Ali Yaşar Sarıbay (Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi): Erdoğan’ın, Dolmabahçe açıklamasına olan tepkisi ve Kürt meselesi yoktur demesi, muhafazakar Kürtleri Ak Parti’den soğuttu. Başkanlık sistemi bizzat AK Partililer tarafından tereddütle karşılandı. HDP’nin eskiye göre çok daha demokrat bir söyleme kavuştuğunu göstermesi inandırıcı oldu.
‘Bağırma tepkisi’
- Prof. Dr. Hasan Köni (Kültür Üniversitesi Siyaset Bilimi): Seçmen özellikle başkanlık sistemine karşı çıktı. Çünkü otoriter bir tavır hissettiler. Bağırmak seçmenin tepkisine neden oldu. Genç gruplar sistemin değişmesini isteyen gruplar da HDP’ye oy verdiler. AK Parti içindeki Kürt sağ oyları da HDP’ye giderek bir değişiklik yaptı. CHP kımıldamadı. MHP’de ise reaksiyon oyları olan milliyetçilik oyları arttı. “
‘Metal aşınması gibi’
- Hakan Bayrakçı (Sonar Araştırma Şirketi Başkanı) Toplumun yüzde 60’ının istemediği başkanlık sisteminin dayatılması düşüşte etkili oldu. Metal aşınması diye bir şey var. 13 yıllık bir yorgunluk bu. Doğal bir yorgunluk. Demokrasi tarihimizde bu kadar uzun süren iktidar olmadı.”
