25.08.2015 - 23:18 | | KENAN BUTAKIN / VATAN HABER MERKEZİ
Hopa’da 8 kişinin yaşamını kaybettiği sel felaketinin ardından, uzmanlar ölümlere yol açan nedenleri anlattı: Sahile yapılan paralel yollar bent görevi görüyor, dağdan coşup inen su denize dökülemiyor!
Artvin Hopa’da önceki gün etkili olan yağmurun ardından sel sularına kapılan 8 kişi hayatını kaybetti. 19 yaralının olduğu felakette 3 kişi de halen kayıp. Yaşanan selin ardından başta HES’ler olmak üzere, Karadeniz Sahil yolu ve dere yataklarına inşa edilen yapılar tartışma konusu oldu. Bölgede sık sık incelemeler yapan Aydın Üniversitesi Afet Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (AFAM) Müdürü Doç. Dr. Kubilay Kaptan, facianın nedenlerini tek tek VATAN’a anlatarak, kritik 3 nedene dikkat çekti.
Toprak suyu çekemiyor
Kaptan, Karadeniz bölgesinde sel sularının toprak tarafından çekilmediğini belirterek, “Hopa da dahil olmak üzere Karadeniz’in arka tarafı dağ ve orman, ön tarafı deniz ama onun da önünde bir Karadeniz Sahil yolu var. Bir bent isnat duvarı gibi geçiyor. Doğal olarak yağmur yağdığı zaman dağdan, yukarıdan gelen yağmur suları şehir merkezinde birikiyor ve kaçma şansı Karadeniz Sahil Yolu nedeniyle olmuyor. Böyle olunca merkezde su tutuluyor ve bir havuza dönüyor. Karadeniz bölgesi için suların toprak tarafından çekilmesi gibi bir durum da bölge için gerçekleşmiyor” diyerek ölümlere neden olan facianın nedenlerini şu şekilde sıraladı:
1- DERE YATAĞINA EV YAPMA: Görülen en büyük problem dere yataklarının yakınında yapılaşmaya her zaman izin veriliyor. O kadar yakın ki dere yataklarının neredeyse dibinde sıfır noktalarında binalar yapılıyor.
2- BODRUM KATINA OTURMA İZNİ: Yapıların hepsinin bodrum katlarına oturma izni veriliyor. Bu çok büyük bir sorun. Samsun’da sırf bu nedenle 15 kişi hayatını kaybetti. Ne zaman bir sel olsa bodrum katında yaşayanlar hayatlarını kaybediyor.
- KALİTESİZ ASFALTLAR: Binaların ön tarafındaki yolların kalitesiz olması nedeniyle sel suları gelir gelmez yollar kırılıyor. Kırıldığı için insanların kaçma şansı veya yardım götürme şansı da olamıyor.
Haberin Devamı
‘5 menfezden üçü kapalı’
Haberin Devamı
Hopa sakinlerinden Süleyman Topal da, bölgede olayın meydana geldiği noktalarda bir tek menfezin çalışmadığını söyledi. Topal, “9 menfez var. Yüksek noktada oldukları için ağızlarını kapamışlar. Yolu da 15 metre yükseltmişler. Fotoğraflarını çektim Başbakanlığa, DSİ’ye gönderdim. ‘Bu yerler kapalı olduğu için sular gitmiyor’ dedim. Hepsi bana birer yazı ile geri döndü ama iki yıl oldu hiçbir çalışma yapılmadı.” Topal, 1 kişinin hayatını kaybettiği Yalçınlar Mahallesi’nde 1 kilometrelik kesimde 5 menfez olması gerekirken 3’ünün dere ıslah çalışmalarından dolayı kapalı olduğunu söyledi. Topal, sadece iki menfezin açık olduğunu belirterek, bu nedenle sel sularının tahliye olamadığını ifade etti. Topal, çektiği kapalı menfez fotoğraflarını VATAN’la da paylaştı.
‘HES’lerle müdahale ediliyor’
Şehir Plancıları Odası Genel Başkanı Orhan Sarıaltun, HES’lerin doğal akarlarıyla oynandığı için felakete neden olabileceğini söyledi: “HES’lerin etkisi oluyor. Çünkü sonuçta suların doğal akarlarıyla oynanıyor. Bir de bildiğimiz gibi bentler kurularak su toplama yöntemiyle yapılan HES’ler değil Karadeniz’dekiler. Suyun belli bir bölümü aktarılarak, suyun akışına, yönüne bir şekilde müdahale edilerek yapılan yapılar bunlar.”
Haberin Devamı
‘Bölgeyi en iyi yaşlılar bilir’
Afet Yönetim Uzmanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu da, dere yataklarının yüz yılda yağabilecek en şiddetli yağışa göre planlanması gerektiğini kaydederek, “Bunun için gençlerin o bölgede yaşayan yaşlılara da sorması gerekiyor. Karadeniz’de bir köyde eskiden bir ev yapılacağı zaman o bölgenin yaşlılarına da sorulurmuş. Onlarla yer seçilirmiş” dedi.
Son dokunuş!
Yoldere Köyü’nde meydana gelen heyelanda toprak altında kalan evde bulunan 41 yaşındaki Ünsal Gedik, oğlu 17 yaşındaki Erdal Eren Gedik ve akrabası 55 yaşındaki Emniyet Gedik öldü. Heyelan sırasında evde bulunan 9 yaşındaki Naz Gedik, 11 yaşındaki Tuğçe Gedik ile babaları 45 yaşındaki Kazım Gedik şans eseri kurtuldu. Ünsal ve Erdal Eren ile Emniyet Gedik’in cenaze töreninde heyelanda hayatlarını kaybedenlerin tabutları Türk bayrağı sarıldı. Heyelandan yaralı olarak kurtarılan baba Kazım Gedik ile kızı Naz Gedik tabutlara sarılarak gözyaşı döktü. Babasının kucağında gözyaşı döken Naz Gedik, annesi Ünsal Gedik’in tabutuna son kez bakarken yürekleri dağladı. Emniyet Gedik’in cenazesine, heyelanda yaralanan 2 aylık hamile kızı Cansu Kaya da sedyeyle getirildi. Yaralı kızın annesinin tabutuna yanaştırılan sedyeden tabuta dokunması ve ağlaması duygu dolu anların yaşanmasına sebep oldu.
Haberin Devamı
Kadersiz Taha
Hopa’da Sundura mahallesinde aşırı yağış nedeniyle Su ailesinin yaşadığı ev tehdit altına girince aile itfaiyeyi arayıp yardım istedi. Ev halkı, kısa sürede gelen itfaiye aracına bindirildi. Ancak evden uzaklaşan itfaiye aracı dereye girince devrildi. Araçta bulunan 4 yaşındaki Taha Su, dere sularına kapılarak kayboldu.
Birini mutfak diğerini kapı altında bulduk!
Yoldere Köyü’nde heyelan sonucu toprakla örtülen evde hayatını kaybeden 3 kişiyi çıkartanlar arasında bulunan Yaşar Keskin, “Evde 6 kişiydiler. Toprak kaydı, ev ve bahçe tamamen gitti, 3 kişi hayatını kaybetti. Olay sonrası çocuğu kapının altından çıkarttık. Sel yukardan koparak geldi, bir kişiyi de mutfaktan çıkarttık. Ev toprakla dolmuştu” diye konuştu.
Ellerimizle çıkarttık
Orta Hopa Mahallesi’nde sel felaketinde çöken evde bulunan 60 yaşındaki Altan Kara ile eşi 56 yaşındaki Hacer Kara ve kızları 41 yaşındaki Funda Toksoy yaşamlarını yitirdi. Heyelana tanık olan Erdal Toksoy, “Aşırı derecede yağmur yağmaya başladı. Toprağın suyu çekip yumuşaması sonucu 3 kişi hayatını kaybetti. Hepsi akrabalarımdı. Cenazeleri kendi ellerimizle ve AKUT ekibiyle çıkarttık. Acımız tarifsiz” dedi.
Bina saniyede yıkıldı
Yukarı Kuledibi Mahallesi Camii imamı Mustafa Yılmaz şunları anlattı: “Çay bahçesinin başından heyelanın gelmesiyle bir saniye içerisinde 4 katlı ev yerle bir oldu. Evde bir kişi vardı. Benim de ahırım yıkıldı, hayvanlarım ahırda kaldı.”
BAKAN EROĞLU: 500 yılda bir görülen yağış
Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Hopa’daki incelemelerinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün böyle bir yağış olacağı konusunda vatandaşları ikaz ettiğini belirterek şunları söyledi: “500 yılda 1 vuku bulacak yağışın meydana geldiği arkadaşlarımız tarafından tespit edildi. 12 saatte yaklaşık 252 kilogram-metrekare gibi büyük bir rakam. Yaralar kesinlikle sarılacak. Kimsenin endişesi olmasın.”
