Patates kanseri (siğili) nedir, insana zarar verir mi, hangi illerde var? Patates kanseri nasıl ve neden olur, belirtileri nelerdir?

Patates kanseri (siğili) nedir, insana zarar verir mi, hangi illerde var? CHP Niğde Milletvekili Ömer Fehti Gürer, halk arasında ‘patates kanseri’ olarak bilinen ve ilk olarak 2004 yılında görülmeye başlayan ‘patates siğili’ hastalığının yayılımını gündeme getirdi. Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci'ye konuyla ilgili soru önergesi verdi. Kirişçi, önergeye verdiği yanıtta 26 ilin karantinada olduğunu açıkladı. Peki, Patates kanseri nasıl ve neden olur, belirtileri nelerdir?

PATATES KANSERİ NEDİR?

Kirişçi, Gürer'in daha önce gündeme getirdiği "Patates siğili sonrası 2004 yılında başlatılan ekim alanı kısıtlaması 2022 yılı itibari ile hangi boyuttadır? Kaç ilde ne kadar alanda hastalık nedeni ile patates ekimi yapılmamaktadır? Siğil gibi zarar veren nematod hastalığının boyutları ve halen mevcut durumu nedir? Patates siğili ile ilgili çiftçi eğitimi verilmekte midir?” sorularını yanıtladı. 2022 yılı itibariyle 26 ilin karantinada olduğunu söyleyen Kirişçi, karantinanın hangi illerde uygulandığını ise açıklamadı. Kirişci, çiftçilere patates siğili ile mücadele konusunda eğitimler verildiğini de kaydetti.

Kirişci, hastalık etmeninin konukçularının (patates ve diğerleri) dışındaki ürünleri etkileyebildiğine dikkat çekerek, “Patates karantina etmenleri sebebiyle (Patates siğili, Patates kahverengi çürüklüğü, Patates halka çürüklüğü ve Patates kist nematodları) 26 ilde karantina tedbirleri uygulanmaktadır” açıklamasında bulundu.

Kirişci, çiftçilere yönelik patates siğili etmeninin de içinde bulunduğu Patates Entegre Mücadele Eğitimi, Patates Hastalık ve Zararlıları Eğitimi, Patateste Karantina Etmenleri Eğitimi verildiğini de açıkladı. Ülkemiz genelinde son 5 yılda Patates ve Patates siğili konularında 1200 Eğitim ve Yayım faaliyeti gerçekleştirildiğini ifade eden Bakan Kirişci, bu eğitimlere 15 bin çiftçinin katıldığını belirtti.

Patates siğili, patatesin en tehlikeli hastalığı olup, % 60-70 oranlarında ürün kayıplarına neden olur.

Hastalık etmeni; toprak, hastalıklı yumru, tarım aletleri ile taşınabilmekte ve toprakta kalan siğil sporları 38 yıla kadar canlılıklarını koruyabilmektedirler. Kimyasal yolla kontrol edilemeyen bu hastalığın, bilinen 10 farklı ırkı bulunmaktadır. Bu hastalığı karşı da bugüne kadar dayanıklı bir çeşit ıslah edilememiştir.

PATATES KANSERİ NEDEN VE NASIL OLUR, BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hastalık etmeni Synchytrium endobioticum olarak isimlendirilen bir mantar olup, hastalık bitkinin sap, stolon ve yumrularında karnıbahara benzer siğiller meydana getirmektedir. Hastalık, muhtemelen bitkide meydana getirdiği zararın görünümü nedeniyle halk arasında kanser olarak adlandırılmıştır.

PATATES KANSERİ İNSANA ZARAR VERİR Mİ?

Patates kanseri” ifadesi, isminin ürkütücülüğünden olsa gerek, tüketicilerde de bir endişenin oluşmasına neden olmuştur. Aslında hastalık etmeninin insana bulaşması ve zarar yapması söz konusu değildir.

NOT: Patates kanseri ile ilgili detaylar Prof. Dr. Necmi İŞLER’in tarafından hazırlanan çalışmadan derlenmiştir.