Özel okullar bundan sonra ‘keyfi’ zam yapamayacak!
Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliği değişti. Buna göre Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi ile TÜFE’nin toplanıp ikiye bölünmesiyle ortaya çıkacak rakama en fazla 5 puan eklenebilecek. Bu formül bu yıl kullanılmış olsaydı zam oranı yüzde 15 olacaktı. Oysa bazı okullar yüzde 22 zam yaptı.
Milli Eğitim Bakanlığı “Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yönetmelikte dershanelerin okula dönüşüm süreçlerinin kuralları netleştirilirken var olan özel okullara da sınırlamalar geterildi. Yeni düzenlemenin en dikkat çeken maddelerinden biri yıllık fiyat artışlarına ‘kural’ getirilmesi oldu. Yeni yönetmeliğe göre ara sınıfların eğitim ücreti, bir önceki eğitim öğretim yılında ilan edilen eğitim ücreti baz alınarak hesaplanacak. Zam oranında şu formül uygulanacak: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi+TÜFE/2 oranına en fazla 5 puan eklenebilecek. Bu yıl özel okulların fiyatları açıklandı. Yüzde 7 ile yüzde 22 arasında zam yapıldı. Eğer bu formül bu yıl uygulansaydı zam oranı şöyle belirlenecekti: 2014 Haziran ayına kadar Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi 10.72 olarak belirlendi. TÜFE ise 7.40 oldu. Buna göre iki rakamın toplamı 18.12 ve bu rakam ikiye bölündüğünde ise 9.06 bulunuyor. Özel okullar bu rakama en fazla 5 puan ekleyebilecek ve sınır 14.06 olacaktı.
Dönüşüm kuralları
Dershanelerden liselere dönüşümün kuralları da yönetmelikte belli oldu. Yönetmeliğe göre dönüşecek dershaneler en geç 2015 Ağustos ayına kadar bakanlığa başvuracak. Dönüşümü ise 2018-2019 yılına kadar tamamlayacak. Devlet, dönüşüm için maddi destek sağlayacak. Devlet tarafından burslu okutulan öğrenciler yoluyla destek verilecek. Bu öğrenciler için devlet okullarında okuyan bir öğrencinin maliyetinin 1.5 katı ücret ödenecek. Eğer 4 yıl içinde dönüşüm olmazsa devlet verdiği desteği geri alacak. Eğitim ve öğretim desteğinden yararlanmak isteyen okullar ve öğrenciler, ağustosun ilk haftası içerisinde MEBBİS’te oluşturulan modül üzerinden müracaat edecek. Eğitim ve öğretim desteği verilecek okullar ve asil öğrencilerle bu öğrenci sayısının yüzde 10’u kadar yedek öğrenci, eylülün ilk iş gününe kadar tespit edilecek. Dershanelerden özel okula dönüşecek kurumların isimlerine Türkçe koşulu getirildi. Yani Kürtçe eğitim verecek özel okulların isimlerinin de Türkçe olması gerekecek.
Sınıflar en çok 24 kişi olacak
- Okullar valilik izniyle hafta sonu takviye kursu açabilecek.
- Etüt eğitim merkezlerinde, haftalık eğitimin en az yüzde 50’si sosyal, kültürel ve sportif alanlarda yapılacak.
- Harp veya vazife malulü sayılanların ilk ve orta öğrenim çağındaki çocuklarıyla haklarında koruma, bakım veya barınma kararı verilen çocuklara burs için öncelik verecek.
- Burslu öğrenciye ek yük getirecek belge düzenlenemeyecek.
- Burslu öğrenciler, başarıları devam ettiği sürece burstan faydalanacak. Herhangi bir şekilde kurumdan ayrılan burslu öğrencilerden öğrenim gördüğü süre için ücret talep edilemeyecek.
- Sınıf tekrarı yapan öğrenciye destek verilmeyecek.
- Yönetici ve rehber öğretmen dışında öğretmenler başka kurumlarda da ders saati ücretli olarak görev verilebilinecek.
- Okullarda sınıf mevcutları okul öncesi eğitimde 20, organize sanayi bölgelerinde açılan mesleki ve teknik Anadolu liselerinde 30, diğer okullarda ise 24’ten fazla olamayacak.
- Eğitim personelinin toplam ders saati sayısı kurumlarda 40 saati geçemeyecek.
‘Ücretlere sınırlama getirilmesi yanlış’
Cem Gülan (Özel Okullar Birliği Başkanı): Yeni yönetmeliği infazsızca buldum. Devlet kontrol bende olsun istiyor. Ancak sektörde kötü niyetlileri baz alarak hazırlanan bu yönetmiliği demokratik bulmuyorum. İki konuda ise yüksek sesle eleştirimiz bulunuyor. Bunlardan ilki fiyat sınırlamasıyla ilgili. Kişisel olarak ücretlerini insafsızca artırana hiç iyi bakmadım. Ancak ücerete sınırlama geterilmesi yanlış. Sonuçta ‘Rekabet Kurulu’ denilen bir kurulumuz ve sistemimiz var. Özel okulların ücretinin belirlenmesi 1985’ten önce valilik tarafından yapılıyordu. Daha sonra TÜFE aşılamaz kuralı getirildi. Son 5 yıldır da sınırlama kalkmıştı. Tamam bazı okullar bu sınırlamayı hak etti ama sektör hak etmedi. Bu yıl ben yüzde 8 yaptım ama yüzde 22 yapan da oldu. İkinci itirazım ise öğretmenlerin çalışma süresinin 40 saatle sınırlandırılması. Önceki yönetmelikte bu 30 saatti. 10 saatlik bir artış düzenlenmiş ancak ben buna karşıyım. Çünkü sonuçta iş kanunu var. Kanuna rağmen yönetmelikle düzenleme getiriliyor.
Dershanelerin yine yok sayıldığını görüyoruz’
Faruk Köprülü (Özel Dershaneler Birliği Başkanı): Özel okullarla ilgili önce kanun çıkartıldı. Biz kanun çıkartılırken dershanelerin yok sayılmasını kabul etmemiştik. Şimdi yönetmeliğe baktığımızda dershanelerin yine yok sayıldığını görüyoruz. Sonuç olarak çıkartılan kanuna uygun hale getirilmiş bir yönetmelik olmuş. Biz kanunu Anayasa Mahkemesi’ne iptal edilmesi için götürmüştük. Onun sonucunu bekleyeceğiz. sonuç alamazsak iç hukuk yöntemleriyle ilgili süreç başlayacak. Bundan da sonuç alamazsak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gideceğiz. Yönetmeliği göre dershaneler kapanmak istemiyorsa 2015 yılının Eylül ayına kadar dönüşmek için başvuruda bulunacak. Dönüşüm ise 2018-2019 eğitim öğretim yılına kadar tamamlayacak. Tamamlayamazsa kapanacak. Bu süreç içinde en az mevcudunun yüzde 3’ü kadar öğrenciye burs verecek. Bu oran bakanlığın talebiyle artabilir. Devlet ise dönüşüm çerçevesinde öğrenci maliyetinin 1.5 katı kadar destekte bulunacak.