Osmanlı’yı savaşa götüren Enver Paşa’nın gizli emri...
Prof. Dr. Mustafa Balcıoğlu’nun Genelkurmay’ın arşivinden çıkardığı belgelere göre Alman gemilerinin Boğazlar’dan geçişi ve Rus gemilerine saldırı emrini sadrazamdan habersiz Enver Paşa vermiş.
Birinci Dünya Savaşı’nın 100. yıldönümünde iki önemli tarihi belge gün yüzüne çıktı. Siyasi tarih uzmanı Prof. Dr. Mustafa Balcıoğlu’nun Genelkurmay Başkanlığı ATASE (Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı) arşivinden çıkardığı, hem Almanca, hem de Türkçe yazılı belgelerde Amiral Souchon komutasındaki Alman gemilerine saldırı emrinin Harbiye Nazırı Enver Paşa tarafından, Sadrazam Sait Halim Paşa ve kabinesine danışılmadan verildiği gözler önüne seriliyor. Balcıoğlu, yıllardır üzerinde tartışma yaşanan konuya ilişkin Düşünce ve Tarih Dergisi’nde kaleme aldığı yazısında şu görüşlere yer verdi:
“Yeni belgelerde iki Alman gemisinin Boğaz’dan içeri alınmasıyla ilgili emri, hükûmet üyelerine danışmadan veren Harbiye Nazırı Enver Paşa’dır. ATASE Arşivişndeki söz konusu emir; ‘Bahr-i Sefid Boğazı Kumandanlığına; 22 Temmuz 1330 (4 Ağustos 1914) Gayet mahrem (gizli) ve müstaceldir (ivedidir) Alman ve Avusturya merakib-i harbiyelerinin (savaş gemilerinin) Boğaz’dan dühulüne (girişine) müsaade edilecektir ve derhâl buraya malumat verilecektir. Başkumandan Vekili ve Harbiye Nazırı Enver’ şeklindedir.”
‘Sait Halim Paşa reddetti’
Balcıoğlu, Karadeniz’deki Rus gemilerine saldırı emrinin de bizzat Enver Paşa tarafından verildiğini belirterek, şu bilgileri verdi: “Emrin verildiği tarihte, Alman gemileri Sicilya Adası açıklarında bulunmaktaydı. Gemilerin Türkiye’ye doğru gelmeleri, İngilizlerin kovalamalarından kaynaklanmamıştır. Bu olay Almanlarla, Enver Paşa arasında önceden kararlaştırılmıştır. Osmanlı donanması komutanlığına getirilen Amiral Souchon, eğitim için Karadeniz’e çıkmakta ısrara başlamış, Sadrazam Sait Halim Paşa, izin vermemiştir. Enver Paşa kabineye danışmadan, amiralin Karadeniz’e çıkması için emir vermiştir. Hem Almanca hem de Türkçe olarak yazılan ve Enver Paşa’nın imzasını taşıyan belgenin Türkçesi şöyledir:
‘Donanma Kumandanı Amiral Suşon Paşa’ya Donanma-yı Hümayun, Karadeniz'de hâkimiyet-i bahriyeyi kazanacaktır. Bunun için Rus donanmasını, nerede bulursanız, ilan-ı harp etmeden ona hücum ediniz.”
