Neden ulaşılamıyor?

HELİKOPTERİN YERİ NEDEN TAM BULUNAMIYOR?

* Helikoptere bir ay önce yeni nesil ELT olarak adlandırılan Acil Yer Bulma Vericisi (Emergency Locator Transmitter) sistemi takılmıştı. 406 MHz'den yayın yapan yeni ELT, dijital sinyal ile birlikte düşen helikopterin çağrı işaret bilgisini de uyduya yolluyor.



* Sistem helikopterlerde iki türlü çalışıyor. Ya pilot düşüşten sonra ELT'yi açık duruma getiriyor. Ya da çarpmanın şiddeti ile ELT otomatik olarak devreye giriyor. Ancak otomobillerdeki hava yastığı sisteminin her kazada açılmaması gibi sistem, çarpma veya çok sert iniş gibi durumlarda limitleri geçince sinyal yollamaya başlıyor.

* Helikopter alçaktan ve çok yavaş uçtuğu için pilot gidemeyeceğini anlayınca araziye yumuşak iniş yapmış, ELT sistemi devreye girmemiş olabilir.

* Helikopter dikine iniş-kalkış yapabilmesi ve boyut olarak uçaklara göre daha küçük olduğundan, arazide ve karlık alanda herhangi bir çarpma, sürekle izinin görülmemesini havadan yapılan aramalarda tespiti güçleştirebilir.

1 KM ENİNDE 30 KM BOYUNDA BİR ALAN


Telekomünikasyon iletişim başkanlığı Yetkililerinden alınan bilgiye göre,
Saat 16.20'de telefonun yerinin belirlenmesi istendi. Uzmanlar 3 dakika sonra telefonun koordinatlarını belirlediler. Bölgedeki Avea ve Turkcell'e ait baz istasyonlarından helikopterde bulunan 3 kişinin telefonundan sinyal tespit edildi. Koordinatlarsa 1 km eninde 30 km boyundaki bir alan olarak tespit edildi ve Başbakanlığa bildirildi. Telekomünikasyon yetkilileri kalabalık nüfusa sahip olmayan yerlerde baz istasyonlarının daha geniş mesafelerde yer almasından ötürü koordinatların geniş bir alan olarak belirlenebildiğini belirttiler.



CİHAZ YOKTU İDDİASI DOĞRU DEĞİL

Medair'in bağlı olduğu Esas Holding İcra Kurulu Üyesi Çağatay Özdoğru, AA muhabirine yaptığı açıklamada, helikopterde, helikopterin düştüğü
yeri tespit eden cihaz bulunmadığı yönündeki haberlerin yanlış olduğunu bildirdi.
Özdoğru, helikopterde, elektronik cihaz bulunduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Electronic Location Transmitter (ELT). Bu cihaz var. Olmaması diye bir şey mümkün değil. Neden? Çünkü bütün Esas Holding'in üst yönetimi bu helikopterle uçuyor. Ve olmak zorunda. Yalnız bu cihaz çok şiddetli çarpmalarda devreye girer. Dolayısıyla, tahminimiz çok şiddetli bir çarpma olmadı, o yüzden de alet devreye girmedi. Otomobildeki hava yastığı gibi yani. Bir düşme var... Zaten gazeteci arkadaş da yaşıyordu. Dün 16.00-16.30 sularında bir tek ayağında kırık vardı. Helikopterde parçalanma vesaire olduğunu zannetmiyoruz, bir düşüş oldu, ama bir çakılma olmadı diye düşünüyorum."

Çağatay Özdoğru, "Başbakanlık kriz masası olsun, Büyük Birlik Partisi olsun, 112 olsun, onlarla devamlı irtibat halindeyiz. Haber bekliyoruz. Elimizden
fazla bir şey gelmiyor açıkçası" diye konuştu.

İKİ GSM HATTININ BULUNDUĞU 3 AYRI CEP TELEFONUNDAN ALINAN SİNYALLERİN GÖSTERDİĞİ BÖLGE 1 KİLOMETRE GENİŞLİĞİNDE 30 KİLOMETRE UZUNLUĞUNDA BİR ALANI İŞARET ETTİ

BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu'nun Kahramanmaraş'tan Yozgat'a giderken bindiği ve dün saat 15.55'te düştüğü bilgisi emniyet güçlerine ulaşan helikopterdeki cep telefonlarından ilk sinyal saat 16.22'de alınarak bölge tespiti yapıldı.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, dün saat 15.55'te helikopterin düştüğü bilgisi yetkililere ulaştı. Bunun üzerine Ulaştırma Bakanlığı bünyesindeki Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi harekete geçerek, helikopterlerde yer tespitine olanak sağlayan 'ELT' cihazıyla irtibat kurmaya çalıştı. Ancak 'cihazın bozuk olması, helikopterde bulunmaması veya sert düşüş yüzünden çalışmaması' nedeniyle ELT'den sinyal alınamadı.

Yetkililer, bunun üzerine Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'ndan (BTK) helikopterde bulunanların cep telefonları aracılığıyla yer tespitinin yapılmasını talep etti.

BTK'ya dün saat 16.20'de gelen bu talep üzerine kurum saat 16.22'de bölgede baz istasyonları bulunan Avea ve Turkcell'in kullanıldığı operatöre ait 3 ayrı cep telefonundan ilk sinyalleri aldı. Böylece düşen helikopterin yeri Kahramanmaraş'taki Göksun bölgesi olarak tespit edildi.

Ancak 3 telefondan alınan sinyaller aynı noktayı işaret etmesine rağmen, bu nokta 1 kilometre eninde, 30 kilometre uzunluğunda bir alanı işaret ediyordu.

Bu nedenle arama alanı çok geniş bir alana yayıldı. Çalışmalar, bu büyüklükte bir alanın yanı sıra dağlık bir alanda, zor coğrafi şartlarda ve olumsuz hava koşulları altında sürdürülüyor.

BTK, başlangıçta 3 telefondan sinyal alırken, daha sonra 2 telefonun sinyaline erişilebildi.

CEP TELEFONLARIN ŞARJLARININ BİTMESİ NEDENİYLE SAAT 02.00'DEN BU YANA SİNYAL ALINAMIYOR

Yetkililer, cep telefonlarının şarjının bitmesi durumunda sinyal alımının kesildiğini, bu nedenle gece 02.00'den beri düşen helikopterde bulunan telefonlardan sinyal alınamadığını bildirdiler.

ELT CİHAZI NEDİR?

HAVACILIK kazalarında enkazın yerinin bulunması amacıyla uçak veya helikopterde ELT olarak adlandırılan Acil Yer Bulma Vericisi (Emergency Locator Transmitter) sistemi bulunuyor.

Büyük Birlik Partisi Genel Başkan Muhsin Yazıcıoğlu'nun helikopterinin enkazına ve kazazedelere saatlerdir ulaşılamıyor. Yoğun tipi ve kar da dağlık alandaki çalışmaları zorlaştırıyor. Helikopterin ait olduğu Medair şirketinin kaptan pilotlarından Ali İbanoğlu, helikopterde, düştüğü yeri tespit için bir cihaz bulunmadığını bildirdi.

Çarpma, çok sert iniş gibi durumlarda devreye giren ELT, uyduya sinyal yollamaya başlıyor. Bu sistem sadece hava araçlarında değil, denizcilik alanında da kullanılıyor. Sinyalin alınmasından sonra belirlenen koordinatlara arama-kurtarma ekipleri gönderiliyor.

Geçen yıl yapılan kural değişikliği ile ELT'lerde yeni nesil 406 MHz'den yayın yapan sisteme geçildi. İşte ELT 406 MHz'nin özellikleri:

* Sistem eski nesil 121,5 MHz sisteme göre çok daha kuvvetli ve dijital sinyal yolluyor. Enkazın yere daha çabuk ve kesin belirlenebiliyor.

* ELT 406 MHz'nin büyüklüğü, özelliklerine bağlı olarak sigara paketinden 30 santimetre arasında değişiyor. Ağırlığı ise 2-5 kilogram arasında.

* Sistem, eksi 40 santigrat derece ile artı 40 derece arasında 24 ila 48 saat arasında sinyal verebiliyor. Su altında çalışabiliyor.

* Uçaklarda kullanılan ELT 406 MHz'nin fiyatı 2 bin ila 3 bin 250 dolar arasında değişiyor.

* Yeni nesil ELT'nin takıldığı uçağın tescil işaret bilgisi de bu sisteme yüklenebiliyor. Bu kazada olduğu gibi helikopter düştüğünde helikopterin tescil işareti uydu üzerinden gidiyor. Böylece karışıklığın önüne geçiliyor.

YENİ ELT 1 AY ÖNCE TAKILMIŞ

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı yazı ile Türkiye'deki sivil hava araçlarına yeni nesil ELT 406 MHz sistemleri takılmaya başlandı. Alınan bilgiye göre olayda düşen TC-HEK helikopterine yeni sistem bir ay önce Ankara'daki Altay Havacılık Bakım Tesisi'nde ELT 406 MHz takıldı.

SİNYALLER TÜRKİYE'DEN DE TAKİP EDİLİYOR

Geçmişte uçak düştüğünde ELT sinyalleri Fransa'daki merkeze ulaşıyordu. Ulaştırma Bakanlığı Denizcilik Müsteşarlığı Ana Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi'ne kurulan sistem ile sinyaller buradan da takip edilebiliyor.

ELT sinyalinin alınmasıyla birlikte arama-kurtarma ekipleri çalışmalara başlıyor. Türk Hava sahasında Hava Kuvvetleri Komutanlığı havadan arama kurtarma çalışmalarını koordine ediyor. Ankara'nın batısındaki bölgeye Eskişehir, doğudaki bölgeye de Diyarbakır bakıyor. Buralardaki 1 ve 2'nci Hava Kuvvet Komutanlığı bünyesinde özel donanım ve arama-kurtarma techizatına sahip CN235 CASA uçakları ve AS532 Mk1 Cougar helikopteri müdahale ediyor.