Türkiye'de ilk defa halkın seçtiği cumhurbaşkanlığı seçimlerinin Marmara bölgesindeki sonuçları, en son 2011 yılında düzenlenen genel seçimlerle son derece büyük benzerlikler gösterirken, henüz 4,5 ay önce düzenlenen yerel seçimlere göre oy oranlarında ise bazı illerde çarpıcı değişiklikler göze çarptı. Recep Tayyip Erdoğan, Marmara bölgesinde Ak Parti'nin 2011 seçimlerindeki sonuçlarına yakın bir oy oranı ile seçimleri tamamladı. CHP ve MHP ile birlikte 14 partinin desteklediği Ekmeleddin İhsanoğlu'nun oy oranı da bu partilerin 2011'deki oyları ile yakın oranlarda seyretti. Oylarını hem yerel hem genel seçimlere göre Marmara bölgesinin tüm illerinde yükselten tek isim ise Selahattin Demirtaş oldu. Demirtaş gerek 2014 yerel seçimlerine, gerek 2011'de bağımsız adaylarla girilen seçime bakıldığında oy oranını bölgedeki illerde 2-5 puan arasında yükseltti.
Ak Parti'nin 2011 genel seçimlerinde İstanbul'da yüzde 49.4 idi. Dün düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de benzer şekilde Erdoğan yüzde 49.7 oy aldı. İhsanoğlu'nun oy oranı 14 partinin oyları ile kıyaslandığında yüzde 1 oranında düşüş gösterirken, Demirtaş'ın oyu ise bağımsız adayların aldığı yüzde 5.3'lük orandan yüzde 9.1'e yükseldi. 2011 genel seçimleri ile kıyaslandığında Erdoğan'ın Marmara bölgesinde diğer illerin hepsinde Ak Parti'ye oranla oylarını artırmış olması dikkat çekti.
Bilecik fikir değiştirdi
En büyük artış ise yaklaşık 8 puanla Bilecik'te gerçekleşti. Ak Parti'nin bu ilde 2011'de yüzde 42.5 olan oy oranına karşılık Erdoğan dün Bilecik'teki oyların yüzde 50.8'ini aldı. Erdoğan'ın hanesine eklediği yüzde 8'lik oy oranına karşılık, İhsanoğlu'nun oy oranı 14 partinin 2011'deki oyu ile kıyaslandığında yaklaşık yüzde 8 oranında düştü.
30 Mart'ta düzenlenen yerel seçimlere baktığımızda ise Erdoğan'ın, Ak Parti'ye oranla Kırklareli'nde oy oranının yüzde 5 azaldığı görüldü. Buna karşılık, İhsanoğlu da bu ilde 14 partinin yerel seçimlerde aldığı oy oranını yaklaşık yaklaşık yüzde 5 oranında artırdı. Oy oranlarında en ciddi değişiklik ise yine Bilecik'te görüldü. Ak Parti'nin adayının 30 Mart'taki yüzde 39.6'lık oyuna karşılık, Erdoğan dünkü seçimlerde bu ilde oyların yüzde 50.8'ini aldı. İhsanoğlu'nun oy oranı ise 14 partiye kıyasla yüzde 58.3'ten yüzde 46.1'e indi. Demirtaş'ın ise oyları HDP'ye oranla bölgedeki tüm illerde artış gösterdi. Özellikle Demirtaş'ın İstanbul'daki oy oranı yerel seçimlerle kıyaslandığında yaklaşık yüzde 5 oranında yükseldi.
İhsanoğlu artırdı
Ak Parti'nin iktidara geldiği 2002 genel seçimlerine bakıldığında ise çok daha çarpıcı bir tablo ortaya çıktı. Erdoğan'ın Ak Parti'nin 2002'de Marmara bölgesinden aldığı oy oranını her ilde ciddi şekilde artırdığı görüldü. Mesela 2002 genel seçimlerinde Ak Parti'nin Edirne'den aldığı oy oranı yüzde 9 iken, Erdoğan'ın dün aldığı oy oranı yüzde 32'ye yükseldi. İhsanoğlu'nun oy oranında ise kendisine destek veren 14 partinin oy oranı toplamı ile kıyaslandığında genel olarak artış olduğu göze çarptı. İhsanoğlu, İstanbul, Kırklareli, Edirne, Kocaeli, Sakarya, Bursa ve Balıkesir'de kendisine destek veren partilerin 2002'de aldıkları oydan fazlasını aldı.
Ankara’da en yüksek oyu aldı
Ankara’da Erdoğan yüzde 51.35 ile son yıllardaki en yüksek oyu aldı. Erdoğan bu oy oranıyla 2014 yerel seçimlerine göre yüzde 6 oy artışı sağladı. Çatı aday İhsanoğlu rakibinden fark yedi.
12. Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan, başkent Ankara’da yüzde 51,35 oy oranına ulaşarak, partisinin 2011 genel seçimlerinde aldığı oyu yüzde 2, 2014 yerel seçiminde aldığı oyu yüzde 6 artırdı. Aralarında MHP ve CHP’nin de bulunduğu partilerin ortak adayı Ekmeleddin İhsanoğlu ise CHP’nin Ankara Büyükşehir Belediye Başkan adayı Mansur Yavaş’ın aldığı oyu geçebildi, ancak Erdoğan’ın aldığı rekor oy, CHP ile Ak Parti arasında yerel seçimde başkentte yaşanan rekabetin yaşanmamasına ve İhsanoğlu’nun fark yemesine yol açtı.
İhsanoğlu, çatı partilerinin aldığı toplam oydan ise 7 puan az oy aldı. Selahattin Demirtaş ise daha önce partisinin yüzde 1’i aşamadığı Ankara’da ilk kez yüzde 3,49 oy alarak dikkat çekici bir yükselişe imza attı.
Erdoğan, yüzde 50’yi geçti
3 milyon 611 bin 571 seçmenin bulunduğu başkent Ankara’da, Erdoğan partisinin son yıllarda aldığı oy oranlarının hepsini geride bıraktı. 2011 genel seçimlerinde Ak Parti yüzde 49,24, 2014 yerel seçimlerde ise yüzde 44,82 oy almıştı. Erdoğan, resmi olmayan sonuçlara göre, yüzde 51,35’lik oy oranıyla en yüksek oyu topladı. Erdoğan, 2011 seçimlerine göre yüzde 2, 30 Mart’taki yerel seçimlere göre de yüzde 6’lık bir yükseliş sağladı. İhsanoğlu ise Ankara’da beklenen etkiyi göstermedi.
2009 seçimlerinde MHP’den aday olan 30 Mart 2014’te ise bu kez CHP Büyükşehir Belediye Başkan adayı olan Mansur Yavaş’ın yüzde 43,80’lik oy oranını çok az bir farkla geçerek yüzde 45,16 oy aldı. Kendisini destekleyen partilerin ortak oy oranının ise 7 puan gerisine düştü. 2014’te yüzde 7,7 oy alan MHP’nin oylarından Ak Parti’ye kaymalar olmuş olabileceği değerlendirildi. Bu partilerin Ankara’daki toplam oy oranı 30 Mart 2014’de yüzde 53,27’ye ulaşmıştı. Aynı partilerin 2011 genel seçimlerindeki oy oranı ise yüzde 42,82’ydi.
Demirtaş 4 kat artırdı
Cumhurbaşkanlığı
seçim kampanyasında bölgenin dışında da destek bulacağı tahminleri yapılan Selahattin Demirtaş, Ankara’da bu tahminleri doğrulayan bir sonuç gerçekleştirdi. Demirtaş, partisinin daha önce yüzde 1 barajını aşamadığı Ankara’da yüzde 3,49’luk oyla dikkat çekici bir sonuca imza attı. Partisinin şimdiye kadar en yüksek binde 87 oy aldığı Ankara’da, oyları yaklaşık 4 kat artıran Demirtaş’ın elde ettiği sonuç, sol oyları kendisine çekmeyi başardığı şeklinde yorumlandı.
Bu kez çekişme yaşanmadı
2011 genel seçimlerinde yüzde 49,24 oy oranıyla 17 milletvekili çıkaran Ak Parti’nin ardından CHP de 10 milletvekilini Meclis’e göndermişti. MHP ise 436 bin 883 oy alarak yüzde 14,61 oy oranıyla 4 milletvekili çıkarmıştı. İhsanoğlu’na destek veren diğer partilerden öne çıkan yüzde 1,10 oy oranı ile BBP olmuştu. 30 Mart 2014’de yapılan yerel seçimlerde ise büyük bir çekişme yaşanmıştı. Sabaha kadar süren sayımların ve günler süren tartışmaların ardından Ak Parti adayı Melih Gökçek, yüzde 44,8’lik oy oranıyla başkanlığa seçilmişti. CHP’nin adayı Mansur Yavaş ise yüzde 43,8 ile seçimi kaybetmişti.
MHP’nin adayı Mevlüt Karakaya, yüzde 7,77 oranında kalmıştı. İhsanoğlu’na desteğini açıklayan BBP’nin 30 Mart’taki adayı Remzi Çayır ise yüzde 1,32 oy oranıyla diğer adayları takip etmişti.
HDP yerel seçimde büyükşehir belediye başkanlığı için Salman Kaya ve Songül Erol Abdil ile yarışa katılmıştı. 27 bin 522 oy alan HDP adayları, oyların da yüzde 0,87’sini toplayabilmişti.
Seçime katılım düşüktü
Başkent’te seçime katılım, son yılların en alt düşük seviyesinde oldu. Tatil dönemi olması nedeniyle katılımın düşük olacağı tahminleri yapılırken, fark beklenenden fazla oldu. Ankara’da 12 Haziran 2011 genel seçimlerinde 3 milyon 409 bin 758 kayıtlı seçmen bulunurken, katılım oranı yüzde 89 olarak gerçekleşmişti. 30 Mart 2014’de yapılan yerel seçimlerde ise büyük bir çekişme yaşanmıştı. 3 milyon 607 bin 785 seçmenin bulunduğu Ankara’da katılım oranı yüzde 91,05 olmuştu. Dünkü Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise 3 milyon 611 bin 571 seçmenin yüzde 77,06’sı sandığa gitti. 30 Mart’tan sonra katılım oranında yaklaşık yüzde 14’lük düşüş yaşandığı görüldü.
