(Mahsa Amini olayı) Mahsa Amini neden öldü, yeniden gündem olan Mahsa Amini kimdir? İşte Mahsa Amini'nin ölümü
İran’da 2022’de ahlak polisi tarafından “başörtüsünü düzgün takmadığı” iddiasıyla gözaltına alındıktan sonra polis gözetiminde ölen Mahsa Amini’nin hayatını kaybetmesi olayı İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin ölümüyle yeniden gündeme geldi. Peki, Mahsa Amini olayı nedir, Mahsa Amini neden öldü? Mahsa Amini kimdir?
İran Cumhurbaşkanı ve beraberindekilerin geçirdiği helikopter kazasında hayatlarını kaybetmelerinin ardından sosyal medya platformu X'te Mahsa Amini gündem oldu. Peki, Mahsa Amini olayı nedir, Mahsa Amini neden öldü? Mahsa Amini kimdir?
Mahsa Amini kimdir?
21 Eylül 1999'da Kürt kökenli bir ailede doğan Amini, 2022 yılında hayatını kaybederek büyük bir uluslararası harekete ilham kaynağı oldu.
Mahsa Amini neden öldü (Mahsa Amini olayı)
Mahsa Amini, 13 Eylül 2022'de Tahran'da "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından "kıyafet kurallarına uymadığı" gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltında bilinmeyen nedenlerle komaya giren Amini, 16 Eylül 2022'de hastanede yaşamını yitirdi. Bu trajik olay, İran'da ve dünya genelinde büyük yankı uyandırarak geniş çaplı protestolara neden oldu.
Mahsa Amini'nin ölümü, İran'da kadın haklarına yönelik baskılara karşı geniş çaplı protestoları tetikledi. "Kadınlar, Yaşam, Özgürlük" sloganlarıyla sokaklara dökülen binlerce kişi, zorunlu başörtüsü yasalarının yanı sıra kadınlara yönelik diğer ayrımcılık ve baskı biçimlerinin sona erdirilmesini talep etti. Bu hareket, uluslararası alanda büyük destek gördü ve birçok şehirde Amini'nin adını taşıyan meydanlar, sokaklar ve parklar oluşturuldu.
İran'da kadınların başörtü takması neden zorunlu?
İran'da 1979 İslam Devrimi sonrası yürürlüğe giren Şeriat kanunlarına göre, tüm kadınların kamusal alanlarda başörtü takması ve uzun, bol kıyafetler giymesi zorunlu hale getirilmişti. Ancak yıllar içinde kadınlar bu baskıcı yasalara karşı durmaya başlamış, protestolar düzenleyerek özgürlük taleplerini dile getirmişti. Amini'nin ölümü, bu mücadelenin sembolü haline geldi ve kadın hakları hareketini daha da güçlendirdi.
2023 yılında, Mahsa Amini ve kadın hakları hareketi, Avrupa Parlamentosu tarafından Saharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'ne layık görüldü. Amini'nin adı, sosyal medyada milyonlarca kez paylaşıldı ve dünya genelinde geniş bir yankı buldu.