Dumanlı Köyü muhtar Hasan Aydınlı, olaydan göldeki kazılar başladıktan sonra haberdar olduklarını söyledi. Hürriyet'ten Musa Kesler'in haberine göre, gölün yakın çevresinde yerleşim yeri olmadığını söyleyen Aydınlı şöyle devam etti: “Gölün olduğu bölge yayla olarak kullanılıyor. Gümüşhane’ye bağlı ama Arsin’in Güneyce köyü sakinleri kullanıyor. Bu gölde define olduğuna dair bugüne kadar bir söylenti veya hikâye duymadık. Ta ki göl kazılana kadar. Onu da kazıldığı gün gördük. Gittik baktık başında jandarma var, devlet adamları var. İzinli bir kazı olduğunu öğrenince yapacak bir şeyimiz yoktu. Oturduk seyrettik. Bir kazı makinesi, bir de kepçe vardı. Gölde çalışıyorlardı. Devletten izinsiz olsa zaten köylü izin vermezdi, onları da döverdi. Öyle kaç kişiyi dövdüler. Bizim oralarda kaçak define arayan çok oluyor. Eski köprülerin altını kazanlar oluyordu. Mesela Santa harabelerindeki eski köprüyü define ararken neredeyse yıkıyorlardı. Bu işi yaparken yakalananlar, yargılananlar da var. Göldeki çalışmalar devam ediyor. Kar yağarsa kendiliğinden dolacak, yoksa su getirip dolduracaklar.’
ÇED RAPORU İSTENECEK
Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un doğal sit alanı ilan edileceğini duyurduğu
Dipsiz Göl’de incelemelerde bulundu. Bakan Yardımcısı Birpınar, “Burası bir çevre felaketi olarak görülüyor. Bu tip faaliyetler öncesinde mutlaka ÇED ve üniversite raporu istenecek” dedi.
İŞTE GÖLÜN ‘TIPASI’NI ÇEKENLER
Büyük tepki gören define arama kazısının ruhsat sahipleri Fatih Sözen ve Ahmet Canbakkal’ın fotoğrafları da ortaya çıktı. Bu isimlere dosyadaki telefon numaralarından ulaşıldı. Ruhsattaki isimlerden Fatih Sözen ‘Ben o kişi değilim, isim benzerliği’ dedi. Ancak numarasının nasıl dosyaya girdiğine de cevap veremedi. Yine aynı şekilde ulaştığımız Ahmet Canbakkal da “O kişi ben değilim, sadece isim benzerliği” dedi.
KAZI İZNİ USULSÜZ
Dipsiz Göl’deki define arama tartışması hâlâ devam ederken uzmanlar, 27 Ocak 1984’te çıkarılan Define Yönetmeliği’nin günümüz koşullarına uygun olmadığını düşünüyor. Yönetmeliğe göre, defineyi arayacak kişi arama yapacağı yerdeki mülki amirliğe dilekçeyle müracaat ediyor. Mülki amir, yerin 2863 sayılı Kanun’un 6’ncı maddesinde belirtilen yerler ile tespit ve tescil edilen sit alanları ve mezarlıklar içinde olup olmadığını, define aranmasından sakınca bulunup bulunmadığını en yakın müze müdürlüğüne tespit ettiriyor.
MASRAFLAR DEFİNECİYE
Yönetmelik, taşınmaz kültür varlığı olan tescilli yapılarda, sit alanlarında define aranmasına izin vermiyor. Ancak sit alanı olmasa bile doğal ve tarihi süreci bilinen yerlerin de müze müdürlüğünün incelemesi sonrasında define ruhsatının verilebileceğini belirtiyor. Yönetmeliğe göre, define aramasından doğacak zarar ve kazı yapılan yerin eski haline getirilmesi ile ilgili masraflar defineciye ait. Ayrıca yönetmelikte “Define aranacak yer 100 metrekareyi geçemez” deniyor. Buna göre, Dipsiz Göl 12 bin yıllık bir geçmişi olduğu bilindiği ve 100 metrekareyi aştığı bilindiğine göre define aranması için uygun bulunmaması gerekiyordu.
Uzmanlar bu maddeye göre, gölün kurutulup kazı işlemi bittikten sonra eski haline getirilmesi mümkün olmayacağından kazı ruhsatının verilmemesi gerektiğini belirtiyor. (Ömer ERBİL)
