Korkunç şüphe!
Turistik tesis mi olacak?
Galatasaray Üniversitesi’nin Ortaköy kampüsünde bulunan tarihi bina alev alev yandı. Tarihi üniversite binasında yangın nedeniyle meydana gelen maddi hasar, gün aydınlanınca ortaya çıktı.
Derste olan 100 kadar öğrenci canını zor kurtardı. Vali Mutlu “Büyük ihtimalle elektrik tesisatından çıkmış. Spekülasyonları araştıracağım” dedi.
Galatasaray Üniversitesi’nin Ortaköy kampüsünde öğretim üyelerinin odaları ve sekretaryanın bulunduğu tarihi ahşap binada dün saat 19.00 sıralarında 3. katta bulunan bir öğretim üyesinin odasındaki elektrik kontağından yangın çıktı. İki farklı sınıfta İngilizce ve Fransızca eğitimi alan öğrenciler yangını fark edince binayı terk etti. Ancak iddiaya göre sirenler çalmasına rağmen başka bir sınıfta Rusça dersindeki yabancı öğrencilerin bulunduğu sınıfın hocası koridora bakıp yangına dair bir işaret göremeyince derse devam etti. Yaklaşık bir saat sonra öğrenciler ve hoca, elektrikler kesilip dışarı çıkınca yangını fark etti. Öğrenci ana kapıya yöneldi anca kıpı kilitli olunca çıkamadı. Ardından öğretim üyesi öğrencileri bahçeye açılan tünele yönlendirdi ve binayı terk ettiler.
Söndürme sistemi yok
Sarıyer, Beşiktaş, Şişli ve Beyoğlu itfaiyeleri 47 araç ve 110 personelle yangına müdahale etti. Kıyı Emniyeti’ne bağlı 5 söndürme gemisi de denizden yangına su ve köpük sıktı. Ancak alevler hızla büyüdü, binanın çatısı çöktü. Yangın yaklaşık 3.5 saat sonra kontrol altına alındı. 10 itfaiye görevlisi dumandan etkilendi.
Binada yangın uyarı sistemi olmasına rağmen yangın söndürme sistemi bulunmadığı bildirildi.
ERTUĞRUL GÜNAY: BU YAPILARI YENİDEN ELDEN GEÇİRMEK GEREKİYOR
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, gazetecilerin Galatasaray Üniversitesi'ndeki yangına ilişkin sorularını yanıtladı.
Bakan Günay, "İstanbul geçmiş yıllarda da bu yangınlardan da zarar görmüş. Genel olarak ahşap ve kagir yapılar çoğunlukla sivil mimari örneklerimizin büyük bir çoğunluğu. Bunlar yangına dayanıksız yapılar. Yeni dönemlerde bu binalar kullanılıyorsa çok ciddi önlemler almak gerekiyor. Haydarpaşa’da çatıda işi kurtarmıştık. Ama olay, Milli Eğitim binasında çok daha istenmez boyutlara vardı. Bugün Galatasaray Üniversitesi’nde de aynı durumu görüyoruz. Üçüncü kat. Tamamen bir kat yandı. Bütün bu yapıları restore ederken yangın düzeni açısından mutlaka yeniden elden geçirmek gerekiyor. Vali beyden rica ettim. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İtfaiye Müdürlüğü, bizim Koruma Kurullarımız birlikte ve o binaları kullananlar özellikli binayla ilgili çağdaş önlemleri alınmış mıdır diye elden geçirmek gerekiyor. İstanbul gibi bu kadar çok insanın yaşadığı tarihsel birikimin de fazla olduğu bu şehirde bu önlemleri yeni baştan düşünmek gerekiyor" dedi.
"ELBETTE AYNISI YAPILIP OKUL OLARAK KULLANILIR"
Galatasaray Üniversitesi binasının bundan sonra yıkılıp yıkılmayacağı sorusuna ise Günay, "Hayır. Geçmiş yıllarda bir binayı yıkardınız yerine bir kagir bina yapardınız. 1970’te olmuş bunlar. Yıkılmış veya yakılmış bir tarihi binanın yerine bir bina yapılmış. Ama şimdiki koruma mevzuatımız buna imkan vermiyor. Bugünkü çağda yapısal özellikleri olan bir bina kendi haliyle yeniden yapılabilir. Başka bir bina onun yerine yapmak mümkün değildir" yanıtını verdi. Binada eğitimin devam edip etmeyeceğiyle ilgili ise Bakan Ertuğrul Günay, "O, Galatasaray Üniversitesi’nin bileceği bir şey ama o bina aynen tamamlanacak. Yerine yıkılıp beton bir bina yapılamaz. Bu binaların bütünüyle elden geçirilip – daha önce bunu ben söylemiştim ama ciddi bir eleştiri almıştım ama düşünmekte fayda var - bazılarının yeni baştan temelden çatıya kadar elden geçirilmesi daha yararlı fonksiyonlarla kullanılması kültür turizmi açısından mümkün olabilir mi o ayrı bir tartışmadır. Ama ‘Biz burayı okul olarak kullanmak istiyoruz’ deniliyorsa elbette aynısı yapılıp okul olarak kullanılır" dedi.
Zabıt tutulurken başladı
Galatasaray Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ethem Tolga yangınla ilgili şu bilgiyi verdi: “Bir öğretim üyesinin odasında elektrik kontağı marifetiyle duman söz konusu oluyor. Yangın alarmı çalıyor. Güvenlikçiler hemen müdahale ediyorlar, söndürüyorlar daha doğrusu alev bile yok. Dumanlı yere köpük sıkıyorlar. Sonra itfaiye geliyor, itfaiye yangın söz konusu olmadığı için zabıt tutarken ondan sonra çatıda işte dumanlar çıkıyor daha sonra alev alıp gidiyor.”
Vali: Araştırılacak
İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu ise şu açıklamayı yaptı: “Yangına müdahale anında yapıldı. Çatının büyük bölümü yandı. Yangın büyük ihtimalle elektrik tesisatından çıkmış olabilir. Yangına gece olduğu için havadan müdahale yapılamadı. Savcılık soruşturma açacaktır. Spekülasyonlarla ilgili ben de araştırma yapacağım.”
Hüzünlü gözlerle izledi
Galatasaray Başkanı Ünal Aysal, Galatasaray Üniversitesi’ndeki yangını Boğaz’dan üzüntülü gözlerle izledi, “Umarım sabotaj değildir” dedi.
AVM VE OTEL YAPILAMAZ
GALATASARAY Başkan Yardımcısı Adnan Öztürk, “O bina üniversite olarak faaliyetlere devam edecek. En kısa zamanda okulu yeniden eski haline kavuşturacağız. Binanın yakıldığı için otel ya da AVM yapılacağına dair spekülasyonlar da doğru değil” dedi.
TEKRAR OKUL OLMALI
PROF. Dr. İlber Ortaylı ise “Boğaz’daki tarihi binaların, okul olanlarının art arda yanması çok düşündürücü. Bunlar tekrar okul yapılmalı. Yanan binadaki kütüphaneye altı bin kitap bağışladım. Bazı kitapları bulmak çok zor” diyerek endişelerini dile getirdi.
'TELAFİSİ ÇOK ZOR'
Üniversitenin eski rektörlerinden Erdoğan Teziç ve tarihçi İlber Ortaylı ise arşivde bulunan kitaplara dikkat çekti. Binada kendi bağışladığı 6 bin kitabın olduğunu söyleyen Ortaylı, bu kitaplardan bazılarının bulunamayacak nitelikte olduğunu söyledi.
Binanın onarımı için Galatasaray kurumu mensuplarına büyük iş düştüğünü söyleyen Teziç ise, "Bina bir şekilde restore edilebilir. Ancak çok zengin bir kitap malzemesi vardı orada. Ben 50 yıllık kitaplarımı oraya bağışlamıştım. Başka yerlerde bulunma imkanı olmayan nadide eserler bulunuyordu. Bunların hepsi heralde kullanılamayacak hale geldi. Bunların telefisi çok zor" diye konuştu.
142 YILLIK BİNA
GALATASARAY Üniversitesine ev sahipliği yapan bina, Feriye Sarayları olarak da bilinen ve Çırağan Sarayı’nın müştemilatı olan bir bina. Sultan Abdülaziz döneminde mimar Sarkis Balyan tarafından 1871’de inşa edilen ve resmi adı İbrahim Tevfik Efendi Sahil Sarayı olan ana bina, uzun yıllar Galatasaray Lisesi’ nin kız bölümü dersliği ve yatakhanesi olarak kullanıldıktan sonra Galatasaray İlkokulu’na tahsis edildi ve 1992 yılında da üniversiteye devredildi.
Üç büyük yangın
İstanbul’da son dönemde tarihi mekanlarda üç kez yangın çıktı. Galatasaray Üniversitesi’nden önce Aralık 2010’da Haydarpaşa Garı, Aralık 2012’de de Cağaloğu’nda bulunan 150 yıllık İl Milli Eğitim Müdürlüğü binası yandı.
Galatasaray Üniversitesi kampüsündeki tarihi binada, itfaiye ve olay yeri inceleme ekiplerinin çalışmaları sürüyor.
Boğaziçi’nde yer alan tarihi binada dün akşam saatlerinde çıkan ve yaklaşık 5 saat süren yangın, ağır hasar oluşturdu. Binaya şu anda öğrenciler alınmazken, üniversite öğretim üyeleri ve yöneticilerinin yangının ardından yapılacaklarla ilgili çalışmalar yaptığı öğrenildi.
Binada, itfaiye ekipleri ile olay yeri inceleme ekipleri yangının çıkış sebebi ile ilgili araştırmalarına devam ediyor.
G.SARAYLILAR KAMPANYA BAŞLATTI
Sosyal medya üzerinden kampanya başlatan Galatasaraylılar, "GSÜ restore edilerek okul olarak kalsın" dedi.
Ayrıca Kültür Bakanlığı'ndan tarihi binanın geleceğine ilişkin bir açıklama beklediklerini ifade eden Galatasaraylılar, şöyle dediler:
"Galatasaray Üniversitesi'nde çıkan yangından sonra okulun geleceği muallak.
Yangın henüz sönmeden otele dönüştürülmesi ihtimalinden söz edilmeye başlandı bile. Canlı yayına çıkan bir öğrenci, okula binanın otel yapılmasıyla ilgili tekliflerin geldiğini söyledi.
Durumun vahametini anlamak için tarihçi olmaya gerek yok. Geçmişin izlerinin hızla silindiği, binaların "yangın" yoluyla dönüşüme uğrayarak ticarileştiği bir zamanda yaşadığımızın farkındayız.
İçindeki bütün bilgi birikimi, belgeleri, süslemeleriyle yok olan binanın otele dönüştürülmesi acımızı ve tarihimizi bir kat daha yok edecek.
Sizlerin derhal bir açıklama yaparak binanın geleceği hakkında endişelenen öğrencileri, hocaları, tarihçileri ve duyarlı vatandaşları bilgilendirmenizi, binanın gelecekte de okula ait kalacağının ve hiç bir şartla otel ya da benzeri ticari bir amaçla kullanılmayacağının sözünü vermesinizi talep ediyoruz"
Galatasaraylılar yangının ardından bugün okulda "Hepimiz üniversitemizdeyiz. GSÜ Yanıyor, GSÜ Uyanıyor!" sloganıyla eylem yapacak. Eylem Galatasaray binasının önünde saat 15.00'te yapılacak.
İNAN KIRAÇ'TAN AÇIKLAMA GELDİ
Galatasaray Eğitim Vakfı Başkanı İnan Kıraç, binaya gelerek, incelemelerde bulundu ve yetkililerden bilgi aldı.
Kıraç, gazetecilerin sorusu üzerine ”Yeni Galatasaray, küllerin üzerine en kısa zamanda yapılacak” dedi.
Bağış kampanyası
Galatasaray camiası adına yapılan yazılı açıklamada da dünkü yangın nedeniyle Galatasaray Üniversitesi’ndeki binanın ağır hasar gördüğü belirtilerek, ”Galatasaray camiasının üzüntüsü tarif bile edilemez. Galatasaray Camiası, eğitim kurumları, eski öğrencileri, kulübü, dernekleri, vakıfları ve taraftarlarıyla en kısa sürede hasar gören binalarını kendi mali imkanlarıyla yeniden yapmak üzere harekete geçmiştir. Gün; birlik, beraberlik ve dayanışma günüdür. Yanan binanın küllerinden daha güçlü bir Galatasaray çıkacaktır” denildi.
Açıklamada, isteyenlerin Galatasaray Eğitim Vakfı’nın ”IBAN no: TR 67 0006 7010 0000 0088 3090 50” hesabına bağış yapabileceği bildirildi.
REKTÖRLÜKTEN AÇIKLAMA YAPILDI
GALATASARAY Üniversitesi Rektörlüğü’nden dün akşam çıkan yangınla ilgili yapılan yazılı açıklamada, yangında tarihi binanın ağır hasar gördüğü belirtilerek, "Eğitim-öğretim hiçbir aksama olmaksızın akademik takvimde duyurulduğu şekilde devam edecektir" denildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
" 22 Ocak 2013 Salı günü saat 19.30 sıralarında üniversitemiz tarihi binasının İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim elemanlarının çalışma odalarının yer aldığı üçüncü katında sebebi henüz belirlenemeyen bir yangın çıkmıştır. İtfaiye ekipleri tarafından müdahale edilmiş olmasına rağmen uzun süre söndürülemeyen yangın sonucunda tarihi binamız ağır hasar görmüştür. Meydana gelen vahim olay karşısında üzüntümüz tarifsizdir. Yapılacak hasar tespitinden sonra binamızın eski haline getirilmesi için çalışmalar elbirliğiyle aralıksız sürdürülecektir. Eğitim-öğretim hiçbir aksama olmaksızın akademik takvimde duyurulduğu şekilde devam edecektir."
TOPKAPI SARAYI MÜDÜRÜ: ELİMİZDEN GELENİ YAPARIZ
Topkapı Sarayı Müdürü Haluk Dursun, Galatasaray Üniversitesi’ndeki yangının ardından geceyi Topkapı Sarayı’nda geçirdiğini ifade ederek, ”Topkapı Sarayı’nı tekrar gözden geçirdim. Topkapı Sarayı yangına karşı gerekli donanıma bugün için sahip olur, yarın için olmaz. Çünkü teknoloji çok hızlı gelişiyor. Yangın önleyici teknolojileri süratle arttırmak ve önlem kat sayısını yükseltmek zorundayız. Çıkan her olayın bize ders olması lazım” dedi.
Dursun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dün akşamki yangında büyük zarar gören Galatasaray Üniversitesi’nin Çırağan Sarayı’na bağlı aynı model ve aynı hat üzerindeki parçaları olan Feriye Sarayları’ndan biri olduğunu söyledi.
Sahil saraylarının genellikle padişahların çocuklarına daha ziyade kızlarına tahsis edildiğini anlatan Dursun, bu grup içindeki binaların, Cumhuriyet döneminden sonra saltanat ailesi gittiği için bir dönem boş kaldığını daha sonra da eğitim amaçlı tahsis edildiğini anlattı.
Eğitime tahsis edilen bu binalardan birinin de Galatasaray Lisesi’nin hazırlık sınıflarına tahsis edilen bina olduğunu aktaran Dursun, şu bilgilere verdi:
”Bunun dışında yüksek denizcilik mektebine bir bölümü, Beşiktaş Lisesi’ne bir bölümü, Kabataş Erkek Lisesi’ne iki bölümü veriliyor. Bunlar toplam 5 parça. Ana parça da Çırağan Sarayı. Dolmabahçe Bezm-i Alem Camisi ile Ortaköy Büyük Mecidiye Camisi arası bu tür mekteplerden meydana gelmiş. Bu sıra içerisinde aşağı yukarı 1870’ten itibaren bu binaların yapılış tarihleri ve geçirdiği restorasyonlar var. Bu binalar genellikle ana yapı olarak taş bina.
Çırağan Sarayı daha önce büyük bir yangın geçirdiği için diğer binalar yangına karşı aslında hazırlıklı ve teyakkuz halindeydi. Bu binaların daha çok çatı ve taban örtüleri ahşap ağırlıklı. Ama binanın ana iskeletleri ahşap ağırlıklı
değil. Binalar statik olarak daha çok rıhtım üzerine oturmuş olan binalar.”
Galatasaray Üniversitesi’nin kullandığı binanın içinde 3 katlı büyük bir saray bloku bulunduğunu ifade eden Dursun, ”O mektepte okuyan birisiyim. Galatasaray Lisesi’nde okumak için geldiğimde İstanbul’daki ilk gecemi yanan yerde geçirmiştim. Orası lisenin yatakhanesiydi. O nedenle dün akşam çok acı bir gece geçirdik. Yatılı olarak büyük bir nesil orada kaldılar. Arkadaşlarımız arasında da acıyla izlendi, dün geceki yangın” diye konuştu.
'ELİMİZDEN GELENİ YAPMAYA HAZIRIZ'
Haluk Dursun, binanın birinci katındaki yemekhanenin tamamen taş ve mermer ağırlıklı, ikinci kattaki dershanelerin yarı ahşap olduğunu belirterek, üçüncü katta da yatakhanenin yer aldığını, eğitim için geldiği ilk dönemde binanın ortasında kocaman bir sobanın yer aldığını anlattı. Dursun, 1992 yılında Galatarasay Eğitim Vakfı tarafından Galatasaray
Üniversitesi’nin kurulduğunu ve bu binanın üniversite olarak hizmet vermeye başladığını ifade ederek, ”Bu saray grubunun büyük bloklarının ortasında hizmet işlerinde kullanılan agavat köşkleri vardır. Bunlar saraya göre küçük ama İstanbul’a göre büyük köşklerdir. Bu köşklerde hizmetliler ve yüksek görevliler kalırdı. Bu binalardan birinde yani Dolmabahçe Sarayı’nın Musahiban Köşkü’nde
Başbakanlık ofisi bulunuyor. Galatarasay Üniversitesi Rektörlüğü olarak kullanılan bu köşklerden biri eskiden revirdi, lisenin müdürü otururdu. Allah’tan dün geceki yangında yanmadı. Büyük bir kültür ve mimari değer. Kültürel bir değer olduğu için hemen eski haline kavuşturulmasını bekliyoruz. Galatasaray camiası birbirini çok tutan ve romantik bir camiadır. Hepimiz elimizden geleni yapmaya hazırız” diye konuştu.
”Boğaziçi’nde 40 Yıl” adlı bir kitap yayınladığını ve kitabının başlangıcında Galatasaray Lisesi’ndeki günlerine yer verdiğini aktaran Dursun, kitapta bu tarihi bina yanmadan önceki resimlerinin de yer aldığını bildirdi.
Dursun, ”Saray binalar grubunun geleceğinin şehir plancıları, kültür tarihçileri, yerel yöneticiler ve merkezi yönetim tarafından bir mastır plan şeklinde değerlendirilmesi lazım. Bu musibetin hayra vesile olması için derhal üst kurula çalışmalara başlanmasını teklif ediyorum” dedi.
Topkapı Sarayı Müzesi Müdürü Dursun, sahildeki saraylar arasında en büyük yangını Çırağan Sarayı’nın geçirdiğini belirterek, şunları söyledi:
”Bu sarayın, esas oğlanları yandı. Çok kıymetli bir sadrazam yalısı olan Sait Halim Paşa Yalısı yandı. Gaziosmanpaşa Yalısı da yandı ve şu anda otel dönüşümü içerisinde. Kamuoyunun böyle bir korkusu da var, ’Bunlar yandıktan sonra
turistik tesis haline dönüştürülecek mi?’ diye. Çünkü bu Sait Halim Paşa Yalısı’nda ve Gaziosmanpaşa Yalısı’nda oldu. Ahmet Rasim Paşa Mektebi’nde bu gelenek devam ediyor. Ama her şey para üzerinde dönmüyor. İstanbul bir dünya
mirası. Bu tür mirasları doğru olarak geleceğe taşıyacak şekilde kullanmakta fayda var.”
Haluk Dursun, Galatasaray Üniversitesi’ndeki yangının ardından geceyi Topkapı Sarayı’nda geçirdiğini belirterek şöyle konuştu:
”Topkapı Sarayı’nı tekrar gözden geçirdim. Yalnızca Topkapı Sarayı değil, tarihi ahşap binalardan çok örnekler var. Yenikapı Mevlevihanesi yandı. Allah korusun, Galata Mevlevihanesi de ahşap bir binadır. Haliç’teki en güzel
ahşap binalardan bir tanesi Aynalıkavak Kasrı’dır. Bu tür binaların envanterini çıkararak bunlara yönelik bütüncül acil eylem planlı, yeni modernizasyon ışığı altında koruma önlemlerinin hiç olmazsa bu vesileyle alınmasını teklif ediyorum. Topkapı Sarayı yangına karşı gerekli donanıma bugün için sahip olur, yarın için olmaz. Çünkü teknoloji çok hızlı gelişiyor. Yangın önleyici teknolojileri süratle
arttırmak ve önlem kat sayısını yükseltmek zorundayız. Çıkan her olayın bize ders olması lazım.”
BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ'NDEN GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ'NE DESTEK
Boğaziçi Üniversitesi, Galatasaray Üniversitesi binasında çıkan yangın sonrası, hasar tespit çalışmaları doğrultusunda belirlenecek ihtiyaçlar çerçevesinde eğitim ve öğretim için tüm olanakları seferber edeceklerini ve Galatasaray Üniversitesi’nin yanında olacaklarını duyurdu.
Boğaziçi Üniversitesi'nden yapılan yazılı açıklamada, Galatasaray Üniversitesi’nde 22 Ocak 2013 tarihinde yaşanan talihsiz yangının Boğaziçi Üniversitesi tarafından üzüntüyle karşılandığı ifade edilerek şunlar belirtildi:
"Galatasaray Üniversitesi Rektörlüğü nezdinde, üniversitenin akademik kadrosuna,öğrencilerine ve mezunlarına geçmiş olsun dileklerimizi iletir; Galatasaray camiasının üzüntüsünü paylaşırız. Hasar tespit çalışmaları doğrultusunda belirlenecek ihtiyaçlar dahilinde Boğaziçi Üniversitesi olarak eğitim ve öğretim için tüm olanaklarımızı seferber ederek Galatasaray Üniversitesi’nin yanında olacağımızı kamuoyuna duyururuz."
ABDULLAH GÜL: ÜNİVERSİTE ESKİ HALİNE GETİRİLMELİ
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Galatasaray Üniversitesi kampüsündeki tarihi binadaki yangına ilişkin, zarar gören yapının eski haline getirilmesi için her türlü desteğin verileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Gül, Galatasaray Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ethem Tolga’yı telefonla arayarak, yangın hakkında bilgi aldı ve geçmiş olsun dileğini iletti.
Görüşmede,yangından zarar gören tarihi binanın en kısa sürede restore edilerek, eski haline getirilmesi gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Gül’ün bu süreçte her türlü desteğin verileceğini de dile getirdiği kaydedildi