Kimler arabulucu olabilir?

Arabuluculuk Avrupa ve Amerika’da uzun yıllardır uygulanan bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Türkiye’de ise henüz yeni bir meslek olan arabuluculuk, iki kişi arsında dava konusu olmuş bir uyuşmazlığı, mahkemeye gitmeden arabulucu eşliğinde çözüme kavuşturulmasıdır.

Türkiye’de arabuluculuk 1990’lı yılların sonu itibariyle özellikle akademik çevrelerce üzerinde durulan ve tartışılan bir konuyken 2008 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilen ‘’Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı’’, 7 Haziran 2012 tarihli oturumunda kabul edilerek yasallaştı. İşte arabuluculuk hakkında merak edilenler...

Arabuluculuğun amacı nedir?

Arabulucular, tarafların iletişimini kolaylaştırmak ve taraflar arasında çözüm yolu bulmayı amaçlar. Taraflar arasında çözüm yolu bulmayı amaçlarken, bir karar vermez ve seçenek de sunmaz. Kişinin çözümü kendi bulmasında yol gösterici olur. Tarafsız ve bağımsız olmak zorunda olan arabulucular, Türkiye’de en az beş yıllık mesleki deneyimi olan hukuk fakültelerinden mezunlarından seçilir.

Kimler Arabulucu olabilir?

1. Türk vatandaşı olmak,
2. Hukuk Fakültesinden mezun olmak veya yabancı bir hukuk fakültesini bitirip de Türkiye'deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan derslerden sınava girip başarı belgesi almış bulunmak,
3. 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak,
4. Mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip olmak,
5.Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak,
6. Arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Bakanlığımızca yapılan yazılı sınavda başarılı olmak,
gerekir.

Yeni iş kanuna göre hangi davalar arabulucuya gider?

ADALET Bakanlığı’nca hazırlanıp Başbakanlığa gönderilen yeni İş Kanunu Tasarısı Taslağına göre, işçi-işveren uyuşmazlıklarında dava açmadan önce arabulucuya gitmek zorunlu olacak. Arabulucu görüşmeleri üç haftada sonuçlanacak. Bireysel veya toplu iş sözleşmesine bağlı çalışan işçi ve işveren alacağı, tazminatı, işe iade taleplerinde dava açmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olacak. İş kazası ve meslek hastalığından kaynaklanan tazminat durumları dışında arabulucuya başvurmadan doğrudan iş mahkemesine açılan davalar usulden reddedilecek.

Hangi davalar arabulucuya götürülemez?

Kamu düzeninden sayılan bazı uyuşmazlıklarda arabuluculuk uygulanamaz. Örneğin aile içi şiddet iddiası içeren uyuşmazlıklar, SGK’nın taraf olduğu hizmet tespiti, yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti, sendikanın işyeri yetki tespiti, boşanma, velayet, soy bağının tespiti gibi konular arabuluculuk kapsamı dışında kalmaktadır.

Bakanlıkça yapılacak sınavın yeri, tarihi, saati, sınava başvuru ve sınavla ilgili diğer hususlar Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü (www.hmgm.adalet.gov.tr) ve Daire Başkanlığımızın internet sitelerinde ilan edilmektedir.