Kaçak elektrik çekebilmek için soğan bile kullanmışlar
Kaçak elektrikte dudak ısırtan yöntemler ortaya çıktı. Öyle ki, Enerji Bakanlığı yetkilileri "Bu yöntemler bizim mühendislerimize bile tez konusu olacak düzeyde. Kurnaz aboneler TÜBİTAK ödüllerine aday gösterilecek düzenekler geliştirmiş" yorumunu yaptı
Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.'nin (TEDAŞ) elektrikte kayıp ve kaçağı önlenmek için yaptığı çalışmalar kapsamında ortaya çıkan kaçak elektrik yöntemleri, akıllara durgunluk verecek cinste. İşte elektriği bile çarpan cinlikler...
* Rezistanslı tuğla: Daha çok Doğu ve Güneydoğu'da rastlanan bu yöntemle tuğlalara ince tellerden rezistans yapılıyor ve her bir tuğla "elektirik ocağı" haline getiriliyor. Evlerin tabanı ya da duvarlarına bu tuğlalardan döşeniyor. Sayaç devre dışı bırakılıyor ve böylece evin ısıtması yerden ya da duvardan sağlanıyor. TEDAŞ görevlileri arasında bu sisteme "Doğu'nun sosyetesi" deniyor ve 'mansiyona layık görüldü' esprileri yapılıyor.
Kumanda ile gerilim ayarı: Sayaçtan özel çekilmiş bir direnç hattı ve o hattın bağlı olduğu bir kumanda görevini gören bir elektrik düğmesiyle evin içinden ayar yapılıyor. Bu yöntemde numaratörün ne kadar artacağı abonenin insiyatifine kalıyor.
* Mumla durdurma: Elektrik sayacının üzeri bir yorgan iğnesiyle deliniyor. Ancak iğne sayaca mumla tutturuluyor. İğne sayacın dönmesini önlüyor. Mum sayacın üzerinde bırakılıyor, sayaç okuyucu görevli geldiğinde abone, "elektrikler sık kesiliyor, bu yüzden mumu burada tutuyoruz" deniliyor. Bireysel abonelerin tercihi...
* Sahte mühürleme: Sayacın mühürü kırılarak endeksin mandal denilen kısmı devreden çıkarılıyor. Ancak sayacın okunma dönemi yaklaştığında sayaç sahte mühürle yeniden mühürleniyor. Orjinaline çok benzemesine rağmen, bu mühürlerin üzerinde Sanayi Bakanlığı'nın verdiği ve sadece TEDAŞ'ın kullandığı bazı işaretler ve rakamlar olmuyor.
* Kanca düşürme: En basit yöntem olarak biliniyor. Daha çok öğrenci evlerinde rastlanan bu yöntemde, sayacın endeksini durdurmak üzere mandal ya da kanca denilen kısım devre dışı bırakılıyor. Böylece endeks çalışmıyor.
* Özel düzenekle sayacın eksik yazdırılması: Sanayide ve çok profesyonelce uygulanan bu yöntemde, sayacın işleyişini tamamen değiştiren yepyeni bir düzenek oluşturuluyor. Bu düzeneğin işleyişi tamamen kullanıcının insiyatifinde oluyor. Böylece sayacı istediği kadar yazdırabiliyor. Bu yöntemle kaçırıldığı tespit edilen bazı firmalara TEDAŞ geçen yıl 1.2 trilyon liralık ceza kesti.
* Sayaca köprü atmak: Yine sanayide kullanılan bu yöntemde, sayaçlarda demir tozu ya da demir çubukla devre tamamlanıyor. Böylece elektrik endekse ulaşmadan akıma devam ediyor.
* Zaman ayarlı düzenek: Özel olarak yapılmış son derece teknik olan zaman ayarlı bir düzenekle sayacın istenildiği zaman ve istenildiği sürece devrede kalması sağlanıyor. Böylece kullanıcı, sayacının ne kadar elektirik yazmasını istiyorsa o kadar yazdırabiliyor.