İşte yeni cezalar!

TBMM Adalet Komisyonu, geçen dönem yasalaşamayan ancak bu dönem Hükümet tarafından yeniden Meclise sunulan temel ceza mevzuatına uyum öngören yasa tasarısını benimsedi. 170 kanunda değişiklik düzenleyen tasarı 651 maddeden oluşuyor.

Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çeşitli Kanunlarda, Temel Ceza Kanunlarında ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’na göre, akarsular üzerinde izinsiz balık üretim tesisi kuranlar, 250 YTL idari para cezasına çarptırılacak.

Türkiye limanlarına girip çıkan gemilerden, Limanlar Kanunu’na muhalefet edenlere, liman başkanı tarafından 500 YTL’den 20 bin YTL’ye kadar idari para cezası verilecek. Türkiye limanları arasında, kanunlara aykırı kabotaj yapan gemilerin kaptanlarına ve yabancılara ait deniz taşıtlarının sahiplerine 1000 YTL’den 25 bin YTL’ye kadar idari para cezası verilecek. Ayrıca yabancı gemiler ve diğer deniz taşıtları, idari para cezası tahsil edilinceye kadar elverişli bir limanda, masrafları kendisine ait olmak üzere tutulacak.

Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanunda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmediği gerekçesiyle el konulan gemi, limanın bulunduğu yerin mülki amirliğince, ihale mevzuatı hükümlerine bağlı olmaksızın satılacak.


SAHTE DOKTORLARA CEZA

Uzman olmayıp da laboratuvar açanlar veya izinle açtıkları laboratuvarları uzman olmayan kişilere bırakanlara, bin YTL’den 5 bin YTL’ye kadar idari para cezası uygulanacak.
Sahte doktor ve diş hekimlerine 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası verilecek.
Diploma ve belgesi olmadığı halde ebelik yapanlara, 250 YTL idari para cezası uygulanacak. Ruhsatsız ve izinsiz sünnetçilik yapanlar, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Diploması veya meslek belgesi olmaksızın diş protez teknisyenliği yapan kişilere, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası verilecek.


İZİNSİZ ÖLÜ NAKLİNE CEZA

Defin ruhsatı olmadan cenaze defneden mezar bekçileri veya ölü sahipleri ile izin almadan bir şehir ve kasabadan diğerine ölü nakledenlere, 100 YTL idari para cezası verilecek.
Belediyelerin karar organları veya ilgili komisyonlar tarafından mevzuata uygun olarak belirlenen yolcu nakil araçlarına ilişkin ücret tarifelerine uymayan kişi, belediye encümeni tarafından 250 YTL’den 5 bin YTL’ye kadar idari para cezasına çarptırılacak.


ORMAN YAKAN ÖRGÜT ÜYELERİNE MÜEBBET HAPİS

Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak orman yangınına yol açanlara 2 yıldan 7 yıla kadar, kasten orman yakanlara ise 10 yıldan az olmamak üzere hapis; devletin güvenliğine karşı suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde orman yakanlara da müebbet hapis cezası uygulanacak.
Fidan ekim sahasını bozan kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Yasak bir bitkiyi yurda sokanlara, 3 aydan 1 yıla kadar hapis; Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca muayene edilmemiş veya izin verilmemiş tohumlukları ithal ve ihraç edenlere de 1000 YTL idari para cezası verilecek.


ÖZEL HASTANELERİN CEZALARI ARTIYOR

Kayıt, malzeme, alet, eşya ve binaların sıhhi şartlarında ve hastane hizmetlerindeki noksanlar ile diğer eksiklikleri uyarıya rağmen zamanında yapmayan özel hastanelerin işletenlerine, 5 bin YTL idari para cezası verilecek.
Yatan hastalardan, fazla ücret alan özel hastanelere 10 bin YTL idari para cezası uygulanacak.
Özel hastanelerde, gerekli laboratuvar tetkiklerini yapmadan, karın, göğüs ve beyin ameliyatları yapan doktorlara 5 bin YTL idari para cezası verilecek. Tedavisini üstlendiği hastaları, yerine vekil bırakmadan izinsiz terk eden uzman doktorlar, 2 bin YTL idari para cezasına çarptırılacak.


KENEVİR EKİMİ

İzin belgesi almadan veya izin belgesi almasına rağmen, bilerek izin verilen kısmın dışında fazla ya da farklı yerde kenevir ekimi yapan kişiler, 100 günden az olmamak üzere adli para cezasına çarptırılacak.
Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişiye ise 1 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Yurda kaçak ilaç sokanlar, ilaçların miktarı ve değerine göre 100 günden 5 bin güne kadar adli para cezasına mahkum edilecek.
İzinsiz olarak çeltik ekenlere, ektikleri her dekar için idari para cezası verilecek. Ayrıca kazanç sağlanan yerlerdeki çeltiklerin suyu kesilecek.
Paralı yollardan geçiş ücreti ödemeden geçen araç sahiplerine, geçiş ücretinin 10 katı kadar idari para cezası uygulanacak.
İzin almadan posta ve abone kutularını, bunları açacak anahtarları yapanlara, kullananlara; taşıtlara da posta aracı şeklini verenlere, 250 YTL idari para cezası uygulanacak. Tehlikeli oldukları için kabulü yasak olan maddeleri postayla gönderenlere, suç oluşturmadığı takdirde 400 YTL idari para cezası uygulanacak.
İzinsiz ticari amaçla posta faaliyetinde bulunanlara, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.
Sınırdışı edildikleri veya Türkiye’yi terk etmesi gerektiği halde ülkeye izinsiz gelen yabancılar, 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.


FİKİR VE SANAT ESERLERİ

Bir sanat eserini, icrayı, fonogramı veya yapımları hak sahiplerinden izin almadan işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshalarını yayan, temsil eden veya her türlü işaret ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla halka iletenlerden, izni alınmamış hak sahipleri, sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya tespit edilecek rayiç bedelin en çok 3 kat fazlasını isteyebilecek.
İzinsiz çoğaltılan kopyalar satışa çıkarılmamışsa, hak sahibi, çoğaltılmış kopyaların, çoğaltmaya yarayan film, kalıp ve benzeri araçların imhasını veya üretim maliyet fiyatını geçmeyecek uygun bir bedel karşılığında kendisine verilmesini ya da sözleşme yapılması halinde isteyebileceği miktarın 3 katı fazlasını talep edebilecek.
Bir eseri icrayı, fonogramı veya yapımı, hak sahiplerinin yazılı izni olmaksızın işleyen, temsil eden, çoğaltan, dağıtan, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma ileten, yayımlayan ya da hukuka aykırı olarak işlenen veya çoğaltılan eserleri satışa sunan, satan, kiralayan, ödünç veren veya başka şekilde yayan, ticari amaçla satın alan, ithal ve ihraç eden, kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran ya da depolayan kişi hakkında 1 yıldan 5 yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunacak.
Başkasına ait esere kendi eseri olarak ad koyan kişi, 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasına mahkum edilecek. Bu suçu, dağıtarak veya yayımlayarak işleyenlere de verilecek hapis cezasının üst sınırı 5 yıl olacak.
Bir eserden kaynak göstermeksizin alıntı yapanlara, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.


ALENİLEŞMEMİŞ ESERİ AÇIKLAMAYA CEZA

Hak sahibi kişilerin izni olmaksızın, alenileşmemiş bir eserin içeriği hakkında kamuya açıklamada bulunan kişi, 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılacak. Bir eserle ilgili olarak yetersiz, yanlış veya aldatıcı nitelikte kaynak gösteren kişiler de 6 ay kadar hapisle cezalandırılacak.
Bir eseri, icrayı, fonogramı veya yapımı, tanınmış bir başkasının adını kullanarak çoğaltan, dağıtan, yayan veya yayımlayan kişi, 3 aydan 1 yıla kadar hapse mahkum edilecek.
Bilgisayar programlarının hukuka aykırı olarak çoğaltılmasının önüne geçmek amacıyla oluşturulan ilave programları etkisiz kılmaya yönelik program veya teknik donanımları üreten, satışa sunan, satan veya kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran kişilere, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
Bandrol yükümlülüğüne aykırı ya da bandrolsüz olarak bir eseri çoğaltıp satışa sunan, satan, dağıtan veya ticari amaçla satın alan kişilere, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.


KALDIRIMLARDA KİTAP SATIŞ YASAK

Yasal olarak çoğaltılmış bandrollü eserlerin, yol, meydan, pazar, kaldırım, iskele ve köprü gibi yerlerde satışı yasak olacak.
Sahte bandrol üretenler, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
İzinsiz elektronik imza oluşturanlar, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 50 günden az olmamak üzere adli para cezasına çarptırılacak. Sahte elektronik sertifika oluşturan veya bu sertifikaları bilerek kullananlar, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 100 günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılacak.


SİLAH SUÇUNDAN CEZA ALANLARA RUHSAT VERİLMEYECEK

Ateşli silahlarla ilgili suçlardan ceza alanlar, affa uğramış olsalar bile, ateşli silah taşıma ve bulundurma ruhsatı alamayacaklar. Ateşli Silahlar Kanuna aykırı olarak yurda silah sokan, satan, satmaya aracılık edenler, 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Kurusıkı tabir edilen ses ve gaz fişeğiyle benzerlerini atabilen tabancayı, teknik özelliklerinde değişiklik yaparak öldürmeye elverişli silah haline dönüştürenlere, 1 yıldan 3 yıla kadar ve 30 günden 100 güne kadar adli para cezası verilecek.
Şiş ve satır gibi kesici aletleri saldırı amaçlı taşıma yasak olacak.
Yivli ve yivsiz silahlar ile kama, hançer, şişli baston, pala, kılıç, sivri uçlu ve oluklu bıçaklar ve benzeri aletleri saldırıda kullanmak üzere taşıyanlara, 3 aya kadar hapis veya adli para cezası uygulanacak.
İzinsiz tüfek ve tabanca imal edenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.
Yurtiçinde veya dışında, devlet veya hükümet başkanları tarafından hediye edilen ve belgeli; Birinci Meclis üyelerinin mirasçılarına intikal eden; İstiklal Savaşı’ndan önceki savaşlardan yanlarında kalan veya mirasçılarına intikal ettiği belgelendirilen ile İstiklal Savaşı’na katılan askerlere, bu savaşta hizmetlerine karşılık hatıra olarak verilen silahlar devredilebilecek.
Ruhsatsız eczane açanlara 3 aydan 1 yıla kadar, diplomasız kimyagerlik veya kimya mühendisliği yapanlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis; yetkisi olmadığı halde hemşirelik yapanlara 100 YTL idari para cezası verilecek.
Veteriner olmadığı halde hayvan tedavi edenler, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
İşçilerine öğle dinlenmesi yaptırmayan işverene, 100 YTL para cezası uygulanacak.
Arama izni ve ruhsatı olmadan petrol arayanlar, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.


ÇOCUĞUNU OKULA GÖNDERMEYENE CEZA

Yapılan tebliğe rağmen çocuğunu okula göndermeyenlere, çocuğun okula devam etmediği her gün için 10 YTL idari para cezası verilecek. Buna rağmen çocuğunu okula göndermeyen veya göndermeme sebebini okul idaresine bildirmeyenlere 300 YTL ceza uygulanacak.
Yanlış adres bildirenler hakkında, 1 yıla kadar hapis uygulanacak.
İzinsiz finansal kiralama faaliyetinde bulunanlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Belgesiz seyahat acentalığı faaliyeti yürütenler, 3 aydan 6 aya kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.
Ambalajında belirtilen miktarlara uymayan bir malı üreten ve satanlara, bin YTL’den 10 bin YTL’ye kadar idari para cezası kesilecek.


FUTBOLDA VE AT YARIŞLARINDA BAHİSE CEZA

Futbol karşılaşmalarında müşterek bahis düzenleyen, bunlara ait biletleri bilerek satan ve dağıtanlara, 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.
Spor karşılaşmalarının yapıldığı kapalı veya açık alanlara, her türlü silah, kesici ve delici alet, sis veya ses bombası sokanlar, 3 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılacak; ayrıca, 6 aydan 1 yıla kadar karşılaşmaları seyirden men edilecek.
Yasaklı olmasına rağmen spor alanına girenlere, bu kişilerin girmesine yardımcı olanlara ve önlem almayanlara, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilecek. Bu konuda kanundaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen kamu görevlileri hakkında, TCK’nın "görevi kötüye kullanma" suçunu düzenleyen 257. maddesi uygulanacak.
At yarışlarıyla ilgili kanun hükümlerine aykırı müşterek bahis veya yarış piyangosu düzenleyenler, 3 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasına mahkum edilecek. Suçun; at sahibi, antrenör, jokey, jokey yamağı, seyis ve yarış hizmetlileriyle işlenmesi durumunda verilecek hapis cezası, 6 aydan az olamayacak.
Tasarıya göre, devlet memuru olacaklarda; işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha üzeri mahkumiyet cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suç işlememe şartı aranacak. Memur olabilmek için ayrıca, anayasal düzene ve bu düzeninin işleyişine, milli savunmaya, devletin sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama ve kaçakçılık suçlarından mahkum olunmaması gerekecek.
Kooperatif yönetimlerinde bulunma şartları, devlet memurluğuna atanma engeli olmamaya paralel olarak genişletilecek.
Hakimin reddi isteğinin kabul edilmemesi halinde, istemde bulunanların her birine 500 YTL’den 5 bin YTL’ye kadar idari para cezası uygulanacak.
İhtiyati tedbir kararına uymayanlar, 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Tanıklığın zorunlu olduğu hallerde, geçerli bir sebep olmaksızın, tanıklıktan veya yeminden çekinen kişi hakkında, bundan doğan giderlere hükmedilmekle beraber, ayrıca, 15 güne kadar disiplin hapsi verilecek.


EMEKLİ HAKİM VE SAVCILARIN AVUKATLIK YAPMASI

Emeklilik ve istifa gibi sebeplerle görevlerinden ayrılan adli, idari ve askeri yargı hakim ve savcıları ile Anayasa Mahkemesi raportörleri, özellikle son hizmet gördükleri mahkeme veya dairede, bu görevlerinden ayrılma tarihinden itibaren 2 yıl süreyle avukatlık yapamayacak.
Maliye Bakanlığı tarafından adli yardım hizmetlerinde kullanılması için (zorunlu müdafilik ücreti) Türkiye Barolar Birliği (TBB) hesabına aktarılan paraların, belgelendirilmesi ve denetlenmesine ilişkin esas ve usuller, TBB’nin görüşü alınmak suretiyle, Adalet ve Maliye bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Bu paraların, amaç ve yönetmelikteki usul ve esaslara uygun kullanılıp kullanılmadığının denetimini Sayıştay yapacak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası personeli hakkında, zimmet suçu ile kanunla verilen görevlerin yerine getirilmesi sırasındaki eylemleri dolayısıyla soruşturma ve kovuşturma yapılması Banka Meclisi’nin; atama ve seçim suretiyle görev yapan diğer mensupları hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılması ise Başbakanın, Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunmasına bağlı olacak.


KIYI ŞERİDİNİ BOZANLARA CEZA

Kıyıda ve uygulama imar planı bulunan sahil şeritlerinde, duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engelleri oluşturanlara, 2 bin YTL’den 10 bin YTL’ye kadar para cezası verilecek.
Kıyılardan kum, çakıl alan veya çekenlere, 3 bin YTL’den 15 bin YTL’ye kadar para cezası uygulanacak.
Bu eylemlerin, kıyının doğal yapısını bozacak bir etki meydana getirmesi durumunda, failler hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına hükmolunacak.
Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının yıkılmasına, bozulmasına, tahribine, yok olmasına sebebiyet verenler, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.
Kültür ve tabiat varlıklarıyla ilgili bildirim yükümlülüğüne aykırı hareket edenlere, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
Kültür ve tabiat varlıklarını, kanuna aykırı olarak yurtdışına çıkaranlara, 5 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.
İzinsiz kazı veya sondaj yapan kişilere 2 yıldan 5 yıla kadar, izinsiz define arayanlara 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanacak. İzin almadan fındık bahçesi kuranlara 700 YTL; ruhsatsız çay bahçesi kuranlara, çaylıkları söktürüldüğü gibi, her dekar için 400 YTL idari para cezası verilecek.


ARA DURAKTA YOLCU İNDİRENE 300 YTL

Karayolu yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetlerinde kullanılan ticari araçların şoförlerinin, sürücü mesleki yeterlilik belgesi alması zorunlu olacak. Sürücü mesleki yeterlilik belgesi almadan, karayolu yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan işletmecilere 500 YTL, şoförlere ise 200 YTL idari para cezası verilecek.
Yetki belgesi almadan taşıma işinde faaliyet gösterenlere 5 bin YTL, sorumluluk sigortası yaptırmayan taşımacılara da 1000 YTL para cezası uygulanacak.
Terminal ve ara durak dışında yolcu indirip bindiren taşımacılar, 300 YTL para cezasına çarptırılacak.
Özel güvenlik iznini almadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişiler veya kuruluşların yöneticileri, 3 aydan 1 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.
Özel güvenlik alanında İçişleri Bakanlığından izin almadan faaliyette bulunanlarla izin almadan özel güvenlik eğitimi veren kurum ve kuruluşların yöneticilerine, 3 aydan 1 yıla kadar hapis verilecek.
Çalışma izni verilmeyen kişileri özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edenlere, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
Önceden bildirimde bulunmadan yurtdışından yardım alan derneklerin yöneticilerine, 3 aya kadar hapis verilecek.
İzinsiz yardım toplayanlar, 700 YTL idari para cezasına çarptırılacak.


KİMLİK BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Gerçeğe aykırı kimlik bildiriminde bulunanlara, 100 YTL idari para cezası uygulanacak.
Otel, motel gibi konaklama tesislerinde kalanların geliş-gidiş kayıtlarını usulüne uygun tutmayan, kolluk kuvvetlerine ve talebi halinde TÜİK’e vermeyen konaklama yerlerinin sahiplerine, 10 bin YTL idari para cezası verilecek.


TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞLERİ

Kanuna aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşleri düzenleyen veya yönetenlerle bunların hareketlerine katılanlar, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde 1 yıl 6 aydan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.
Toplantıya ilişkin kanunda belirtilen görevleri yerine getirmeyen düzenleme kurulu üyeleri, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Güvenlik kuvvetlerine, hükümet komiserine veya yardımcılarına, hükümet komiseri tarafından toplantı veya yürüyüş safahatının teknik araç ve gereçlerle tespiti için görevlendirilenlere, bu görevlerini yaptıkları sırada cebir ve şiddet veya tehdit veya nüfuz ve müessir kuvvetle engel olanlar hakkında, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Vergi kanunlarına göre tutulan defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler, gizleyenler veya yanıltıcı belge düzenleyen veya bu belgeleri kullananlar hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis uygulanacak.
Bu defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.


SERMAYE PİYASASI KANUNU

Sermaye piyasası araçlarının değerini etkileyebilecek, yalan, yanlış, yanıltıcı, mesnetsiz bilgi veren, haber yayan ya da yorum yapanlar, sermaye piyasasından izinsiz olarak faaliyette bulunanlar, sermaye piyasası araçları, nakit ve diğer her türlü kıymeti, kendisinin veya başkasının menfaatine satan, kullanan ve gizleyenler; 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
SPK görevlilerine istenen bilgileri vermeyen, eksik veya gerçeğe aykırı belge verenler, defter ve belgeleri ibraz etmeyen, saklayan, yok edenlerle defter ve kayıt tutmayanlara, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasına verilecek.
Özelleştirme programında bulunan kuruluşlarla ilgili, Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunda yer verilen yasaklara aykırı hareket edenlere, fiilin önemine göre, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Ancak, verilecek adli para cezasının miktarı, edinilen haksız kazancın 3 katından az olamayacak.
Elektrik Piyasası Kanunu hükümlerine uymayanlardan tahsil edilen idari para cezalarının yüzde 10’u EPDK, kalan kısmı Hazine hesabına aktarılacak.


GREV VE LOKAVT

Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’ndaki şartlar gerçekleşmeden grev veya lokavt kararı verenlerle, bunu teşvik edenler, zorlayanlar veya propagandasını yapanlar 3 aya kadar, kanundışı greve katılanlar 6 aydan 2 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.
Grev ve lokavt kararını şart ve usulleri dışında uygulayanlar, uygulanmasına zorlayanlar, teşvik edenler ve propaganda yapanlara, 3 aya kadar hapis cezası uygulanacak.
Grev veya lokavtın sürekli ya da geçici olarak yasaklandığı işyerlerinde bu kararı verenler, teşvik edenler, zorlayanlar veya propagandasını yapanlar ise 2 aydan 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Grev veya lokavt kararı verenler, böyle bir kararın verilmesine veya uygulanmasına veya bunlara katılmaya ve devama zorlayanlara, teşvik edenlere ve bu yolda propagandasını yapanlara; grev ve lokavta katılanlar veya devam edenlere, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek.


GREV ÇADIRINA 6 AY HAPİS

Grev uygulanan işyerinde, "Bu işyerinde grev vardır"; lokavt uygulanan işyerinde de "Bu işyerinde lokavt vardır" ibareleri dışında, bu işyerleri çevresinde afiş, pankart gibi ilan araçlarını asan veya yazı yazanlarla işyeri ve çevresinde grev nedeniyle kulübe, baraka, çadır gibi barınma yerleri yapanlar veya yaptıranlar, 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılacak.
İşyerlerinde okuma-yazma bilmeyen işçilerin eğitimlerini yaptırmayan özel kurum ve kuruluş yöneticileri, 200 YTL idari para cezasına çarptırılacak.
Bildirimde bulunmadan yabancı çalıştıran işverene, her bir yabancı için 250 YTL idari para cezası uygulanacak.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununda yapılan değişikliğe göre, oda ve borsa genel sekreteri seçilmek; oda, borsa ve birlik organlarının seçimlerine katılmak için "kaçakçılık" ve "vergi kaçakçılığı" suçlarından hapis cezasına mahkum olmama şartı da aranacak.
Oda, borsa, birlik organlarının seçimlerinde, siyasi partiler, sendikalar ve sendika üst kuruluşları aday gösteremeyecek; belirli adayların lehinde ve aleyhinde faaliyette bulunamayacak, propaganda yapamayacak. Buna aykırı davrananlar, 6 aya kadar hapisle cezalandırılacak.
Görevden uzaklaştırılan esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşları personeli, haklarında kovuşturmaya yer olmadığı ya da mahkumiyet kararı verilmediği hallerde, tekrar görevlerine dönecek.


RTÜK KANUNU

Radyo ve televizyon yayınları yoluyla işlenen suçlardan dolayı sorumluluk; yayını yöneten ve programı yapanla birlikte sorumlu müdüre ait olacak.
Kuruldan izin almadan radyo ve televizyon yayını yapan kişi veya kuruluşların yöneticileri, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 50 günden 5 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.
Türkiye Cumhuriyeti’nin varlık ve bağımsızlığına, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü aleyhine yayın yapan kuruluşların işletenleri, yayın yönetmeni, sorumlu müdürü, haber müdürü, program yapımcısı ve sunucularına, TCK’da yer alan suçlardan iştirak hükümlerine göre verilecek cezalar, yarı oranında artırılarak uygulanacak.
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) "uzlaşma" hükümlerinde değişiklik yapıldı. Buna göre, soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı suçlar; şikayete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın 3. fıkrası hariç olmak üzere TCK’nın "kasten yaralama" fiilini düzenleyen 86. maddesi, "taksirle yaralama", "konut dokunulmazlığının ihlali", "çocuğun kaçırılması ve alıkonulması", "ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması" suçları uzlaşma kapsamında olacak.
Soruşturma ve kovuşturması şikayete bağlı olsa bile, etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlar ile cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda uzlaştırma yoluna gidilmeyecek.


KOLLUK GÖREVLİSİ DE UZLAŞMA TEKLİFİNDE BULUNACAK

Suçun uzlaşmaya tabi olması halinde, Cumhuriyet savcısı veya talimatı üzerine kolluk görevlisi, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunacak.
Uzlaşma önerilen kişi, en geç 3 gün içinde kararını verecek. Aksi takdirde teklifi reddetmiş sayılacak.
Resmi mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama, yurt dışında olma ya da başka bir nedenle mağdur veya suçtan zarar görene ulaşılamadığında, uzlaşma yoluna gidilmeksizin soruşturma sonuçlandırılacak.
Birden fazla mağdur veya zarar gören varsa, hepsinin uzlaşmayı kabul etmesi gerekecek.
Uzlaşma teklifi veya teklifin kabul edilmesi, soruşturma konusu suça ilişkin delillerin toplanmasına ve koruma tedbirlerinin uygulanmasına engel olmayacak.


AVUKAT VEYA HUKUK ÖĞRENİMİ GÖRMÜŞ KİŞİ

Uzlaşma teklifinin kabul edilmesi halinde Cumhuriyet savcısı uzlaştırmayı kendisi gerçekleştirebileceği gibi, uzlaştırmacı olarak barodan avukat görevlendirilmesini isteyebilecek. Savcı, hukuk öğrenimi görmüş kişiler arasından da uzlaştırmacı görevlendirebilecek.
Tarafların, uzlaştırmacıları reddetme hakları olacak.
Uzlaştırma görüşmeleri, gizli olarak yürütülecek. Uzlaştırmanın sonuçsuz kalması halinde tekrar uzlaştırma yoluna gidilemeyecek.
Uzlaşma sonucunda şüphelinin edimini yerine getirmesi halinde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilecek. Yerine getirilecek olan edim, maddi veya manevi bir zararın karşılığı olabileceği gibi, özür dileme şeklinde de olabilecek. Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması, taksite bağlanması veya mağdurun belirli bir süre istihdam edilmesi gibi süreklilik arz etmesi halinde şüpheli hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilebilecek. Kamu davasının ertelenmesi kararından sonra, uzlaşmanın gerekleri yerine getirilmezse, kamu davası açılacak.
Uzlaşmanın gerçekleşmesi halinde, uzlaştırmacıya ödenecek ücret dahil olmak üzere, tüm giderler devlet hazinesinden karşılanacak.


KAMU DAVASI AÇMAYA ERTELEME

Cumhuriyet savcısı, "uzlaşma kapsamına giren, üst sınırı 2 yıl veya daha az süreli hapis cezasını" gerektiren suçlardan dolayı, yeterli şüphenin varlığına rağmen, kamu davasının açılmasının 5 yıl süreyle ertelenmesine karar verebilecek.
Mahkeme, sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezasıysa, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verebilecek.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması durumunda, sanık 5 yıl denetim süresine tabi tutulacak.
Alt sınırı 5 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmalarda, kişilerin istemine bakılmadan müdafi görevlendirmesi yapılacak.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kesinleşmemiş ancak, hükme bağlanmış olan dosyalarda, uzlaşma kapsamının genişlediği gerekçesiyle bozma kararı verilemeyecek.


ELÇİLİK VE KONSOLOSLUKLAR, ADLİ SİCİL VERECEK

Yurt dışındaki elçilik ve konsolosluklar, adli sicil bilgilerini verebilecek.
Adli Sicil Kanunu’nda, "hak yoksunluklarının giderilebilmesi" için yapılan düzenlemeye göre, TCK’nın "belli haklardan yoksun bırakılma" hükmünü içeren 53. maddesinin, "hak ve yetkilerin kötüye kullanılması" ile "dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla işlenen taksirli suçtan mahkumiyetle" ilgili fıkraları hariç olmak üzere, cezanın infazının tamamlanmasından sonra 3 yıl geçmesi, bu sürede yeni bir suç işlememesi ve iyi halli olma konusunda kanaat oluşturması halinde, kişi yasaklanmış haklarını geri isteyebilecek.
Mahkum olunan cezanın infazına genel af veya etkin pişmanlık dışında başka bir hukuki nedenle son verilmiş olması halinde, yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilmesi için hükmün kesinleştiği tarihten itibaren 5 yıl geçmesi gerekecek. Ancak bu süre kişinin mahkum olduğu hapis cezasına 3 yıl eklenmek suretiyle bulunacak süreden az olmayacak.
Denetimli serbestlik kararının infazıyla ilgili yapılan çağrılara uymayan hükümlülere, yaptırım uygulanacak.


SEÇİMLERLE İLGİLİ HÜKÜMLER

Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’da seçim yasaklarıyla ilgili yapılan değişikliklere göre, seçim kurullarının toplanmalarına ve görevlerini yapmalarına engel olanlara, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Seçim işlerinin yapıldığı sırada, seçim kurulları veya kurul başkanları tarafından alınan karar ve tedbirlere, uyarılara rağmen uymayanlara, 200 YTL idari para; bu karar ve tedbirlerin uygulanmasını zorlaştıran veya neticesiz kalmasına neden olan kişilere, 6 aya kadar hapis ve 500 YTL’den 2 bin YTL’ye kadar idari para cezası uygulanacak.
Seçim başladıktan sonra kuruldaki görevlerini haklı bir gerekçe olmadan terk edenler 3 aydan 1 yıla kadar; seçime ait kağıt, oy pusula ve zarfları ile sandıkları vaktinde yerine göndermeyen seçim kurulu başkan ve üyeleri, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Seçmen kütüğüne, kendisini veya bir başka seçmeni bilerek birden fazla kayıt ettirenlere 6 aydan 2 yıla kadar hapis verilecek. Tamamen veya kısmen sahte seçmen kütüğü veya seçmen listesi oluşturan, bozan, çalan veya yok eden kişiye TCK’ya göre "belgede sahtecilik" suçuna göre verilecek ceza, yarı oranında artırılarak uygulanacak.
Seçim propagandası toplantısına engel olan kişi, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak, bu suçun, en az 3 kişi ve silahla işlenmesi durumunda, ceza artırılacak.
Hakkında yayın durdurma kararı verilen özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumlularına 15 bin YTL’den 100 bin YTL’ye kadar idari para cezası verilecek.
Oy verme gününden önceki gün saat 18.00’den sonra ve oy verme gününde umuma açık yerlerde seçim propagandası ile bu amaçla yayın yapanlar, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Oyunu kullandıktan sonra uyarıya rağmen sandık başından ayrılmayan veya herhangi bir müdahale, telkin veya tavsiyede bulunanlara 3 aydan 1 yıla kadar; başkasının adına oy vermeye teşebbüs eden veya veren kişilere 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.


SANDIK ÇALANA 5 YIL

Yetkisi olmadığı halde her ne sebeple olursa olsun oy sandığının yerini değiştiren, yerinden kaldıran, oy sandığını açan, çalan veya tahrip eden veya içindeki oy zarflarını alan, çalan veya değiştiren kişilere, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
Seçim sonuçlarına, geçerli bir neden olmaksızın ve kötü niyetle itiraz edenlere, 1000 YTL’den 5 bin YTL’ye kadar idari para cezası verilecek.
Seçim günü silah taşıyan kişi, bin YTL’den 5 bin YTL’ye kadar idari para cezasına çarptırılacak.
Milletvekili seçimlerinde, siyasi partiler ile bağımsız adaylar aynı oy pusulasında yer alacak. Birleşik oy pusulasının en üstüne "siyasi partiler ve bağımsız adaylar" ibaresi yazılacak ve bağımsız adaylar, son sıradaki siyasi partiden sonra yer alacak. Bir seçim çevresinde birden fazla bağımsız adayın bulunması durumunda, sıra, kurayla belirlenecek.


HAYVANLARI KORUMA KANUNU

Hayvanları Koruma Kanunu’na muhalefet edenlere verilen idari para cezaları da artırılıyor.
Toplu yaşanan yerlerde beslenen, barındırılan kedi ve köpeklerin kontrolsüz üremelerinin önüne geçmek için yükümlülüklerini yerine getirmeyen hayvan sahiplerine 300 YTL; insan, hayvan ve çevre sağlığı açısından gerekli önlemleri almayan hayvan sahibine 200 YTL ceza uygulanacak.
Sahipsiz ya da güçten düşmüş hayvanların, Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanunu’nda öngörülen durumlar dışında öldürülmesi durumunda, hayvan başına 600 YTL; cerrahi amaçlı müdahalelerle ilgili hükümlere aykırı davrananlara hayvan başına 200 YTL ceza verilecek.
Bir hayvan neslini yok edecek müdahalede bulunanlar, hayvan başına 10 bin YTL; hayvanları, bilimsel olmayan tedavi ve deneylerde kullananlar, 1200 YTL cezaya çarptırılacak.


HOROZ DÖVÜŞÜNE 1500 YTL CEZA

İzinsiz hayvan ticareti yapanlara bin YTL; hayvanları, doğal kapasitesini veya gücünü aşacak şekilde veya yaralanmasına, gereksiz acı çekmesine, kötü alışkanlıklara özendirilmesine neden olacak yöntemlerle eğitenlere 1500 YTL ceza uygulanacak. Horoz, köpek dövüşünde olduğu gibi, bir hayvanı başka bir hayvanla dövüştürenlere de 1500 YTL ceza kesilecek.


KURBAN KESİMİ

Hayvanları, hijyenik kurallara ve usulüne uygun kesmeyenlere 600 YTL; kurbanlarını sağlık şartları ve çevre temizliğine uygun olarak kesmeyenlere de 1500 YTL ceza verilecek.
Kanuni istisnalarla, tıbbi ve bilimsel gerekçeler ve gıda amaçlı olmayan, insan ve çevre sağlığına yönelen önlenemez tehditler bulunan acil durumlar dışında yavrulama, gebelik ve süt anneliği dönemlerinde hayvanları öldürenlere, her hayvan başına 600 YTL ceza uygulanacak.
Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranan, hayvanların kesin olarak öldüğü anlaşılmadan vücutlarına müdahalelerde bulunan, kesim için yetiştirilmiş hayvanlar dışındaki hayvanları ödül, ikramiye ya da prim olarak dağıtan, hayvanlarla cinsel ilişkide bulunanlara, 300 YTL ceza kesilecek.


PİTBULL GİBİ HAYVANLARIN ÜRETİMİ

Pitbull Terrier ve Japanese Tosa gibi tehlikeli hayvanların üretimi, sahiplendirilmesi, Türkiye’ye sokulması, satılması ve reklamının yapılması, sergilenmesi gibi suçlar karşılığında, hayvan başına 3 bin YTL idari para cezası verilecek.
Hayvana çarpan ve ona zarar veren sürücü, onu en yakın veteriner hekim ya da tedavi ünitesine götürmekle yükümlü olacak. Buna aykırı davranan, 300 YTL ceza alacak.
Avlanmak suretiyle, bir canlı türünün yok olması tehlikesine ya da ekolojik dengenin bozulması tehlikesine neden olunması halinde, failler hakkında, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası hükmolunacak.
Av ve yaban hayvanlarının beslendikleri ve barındıkları ortamı zehirleyenler, 2 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.
Zehirle avlananlara, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 50 günden az olmamak üzere adli para cezası verilecek.
Avcılık belgesi almadan avlananlar 300 YTL, avlanma izni olmadan avlananlara da 150 YTL ceza kesilecek.


SALGIN HASTALIK TAŞIYAN HAYVANLAR

Gümrük kapılarından başka yerlerden hayvan veya hayvan maddelerini ithal veya ihraç edenler, salgın hayvan hastalığı nedeniyle gümrük kapılarından yurda sokulması yasaklanan hayvan ve hayvan maddelerini geçirenlerle karantina veya muayene yerlerindeki hayvanları kaçıranlar, 6 aydan 2 yıla kadar hapis, 1500 güne kadar adli para cezasına mahkum edilecek.
Hastalıklı, hastalıktan veya bulaşmadan şüpheli hayvan veya hayvan maddelerini veya bulaşmaya vasıta olabilecek eşya ve maddeleri her ne suretle olursa olsun kordon altına alınan yerlerle önceden tespit ve ilan edilmiş bulunan yasak bölgeler dışına çıkaranlar, satanlar; öldürülmüş veya imha edilmiş hayvan ve maddelerini gömüldükleri yerden çıkaranlar da 6 aydan 2 yıla kadar hapis, 1500 güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.
İzin almadan hayvan sağlığını korumada kullanılan her türlü aşı, serum ve biyolojik maddeleri imal eden ve satanlara, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
Kullanımına izin verilmemiş veya kullanımı farmakolojik veya toksikolojik etkileri sebebiyle yasaklanmış her türlü maddeyi hayvanlara verenler, 5 bin YTL idari para cezasına çarptırılacak.
Kombina, mezbaha ve hayvan kesimi yerlerinden başka yerlerde ticari amaçla hayvan kesenlere, 1000 YTL idari para cezası uygulanacak.
Hayvan sağlığı için tehlikeli yemleri üreten veya satanlara, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Hayvanlarının kara yollarına girmesine engel olmayanlara, 120 YTL idari para cezası verilecek.
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya, geçen dönem Komisyonun kabul ettiği tasarının yasalaşmaması üzerine içinde yer alan bazı maddelerin kanun teklifine dönüştürülerek yasalaştırıldığını hatırlattı.
İyimaya, tasarının içinde yer alan ancak yürürlüğe girmiş maddelerin Genel Kurulda verilecek önergelerle tasarıdan çıkarılacağını söyledi.