İstanbul için tsunami uyarısı!

İstanbul Teknik Üniversitesi’ndeki(İTÜ) deprem konferansında tsunami modelleri üzerine çalışan İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü’nden Prof. Dr. Sinan Özener ile konuştuk. Büyük bir deprem sırasında sualtında yaşanacak heyelanın risk oluşturacağını belirten Prof. Dr. Özener, “Deniz tabanında uçurum gibi çok dik yerler olduğu zaman bu noktalarda su altı heyelanlar olur. Bu heyelanlar deprem sırasında tsunamiye yol açar. Tarihsel süreçte 1509’daki depremin 7.4 büyüklüğünde olduğunu tahmin ediyoruz. O tarihte meydana gelen büyük depremde Marmara Denizi’nde tsunami oluşurken, İstanbul’un kıyı bandında ciddi hasarlar yaşandığını tespit etmiş durumdayız. 1766 depreminde de tsunami dalgaları özellikle Sarayburnu ve Karaköy kıyılarını bile olumsuz etkiledi” dedi.

‘Kıyılar etkilenecek’

Büyük depremde ortaya çıkacak tsunaminin, İstanbul’un Marmara kıyıları, Tuzla ve Kadıköy sahil kesimlerini olumsuz etkileneceğini belirten Prof. Dr. Özener, “Tsunami olması için deniz tabanının düşey olarak aşağıya veya yukarıya atım yapması gerekir. Marmara’daki fay hattı doğu-batı istikametinde, İzmit Körfezi, Tuzla ve Adalar bölgesine devam ediyor. Bir süre sonra yönü değişiyor. Doğu-batı yönünde devam etmediği için, fayın bu kısmında düşey hareket büyük tsunamiye yol açabilir. Osmanlı döneminde depremler nedeniyle oluşan hasar ve ölümler o kadar yüksekti ki, maalesef kayıtlarda büyük dalga veya tsunamiden söz edilmiyor. Şayet fay hattı batıdan, doğuya kırılırsa tsunami ihtimali çok zayıf olacaktır. Ancak fay doğudan batıya kırılmaya başladığında Adalar segmenti de kırılırsa büyüklüğü 7.5 olan deprem meydana gelir. Ciddi bir tsunami riski söz konusu. Çünkü adalar fayı düşey hareketli. Bu durumda tsunami dalgaları 2.5 metreyi bulabilir” diye konuştu.

‘5.8’lik depremin 20 katı olacak’

Özener, Silivri açıklarında meydana gelen 5.8’lik depremin ardından ortaya çıkan tabloyu ise şöyle yorumladı: “Son depremin olduğu yer tamamen kilitli olan ve hiç deprem olmayan bir bölgede gerçekleşti. Deprem bizim Marmara’daki en ciddi sismik boşluğu gözlediğimiz fay parçasının en batı ucunda oldu. Büyük ihtimalle yırtılma batıdan başlayacak. Kırılma veya yırtılmanın ne kadar gittikten sonra duracağı önem taşıyor. Dolayısıyla kırılmasını beklediğimiz fayın en batı ucunda hareketlilik var. Fayın kırılmayan diğer ucu aşağı yukarı İstanbul Boğazı’nın güneyine kadar geliyor. Tek parça kırılma olursa büyüklüğü 7.2-7.4 olur. Şayet kırılma sadece Silivri’den Avcılar’ın açıklarına uzanan hatta meydana gelirse büyüklü 7.1’i geçmez ve tsunami etkisi de çok zayıf olur. Ancak 7.4 ve üzeri deprem İstanbul’da çok kötü bir tabloya neden olur. Kent merkezine 20 km mesafede 7.4 büyüklüğündeki deprem felaket ve yıkım demektir. İki hafta önce 5.8’lik depremin 20 katını düşünün!” (Milliyet)