İstanbul için korkutan uyarı! 'Marmara Depremi’nin ayak sesleri...'

Silivri açıklarında dün yaşanan deprem İstanbul’u salladı. Silivri açıklarında saat 11.00’de meydana gelen 4.6 büyüklüğünde deprem herhangi bir hasara yol açmadı ancak büyük korku yarattı. 1999 yılındaki Gölcük depreminin ardından olası büyük depremin beklendiği kentte birçok okul sarsıntıyla birlikte boşaltıldı. Ev ve işyerlerini terkeden İstanbullular, yakınları için endişe yaşadı. Bazı veliler çocuklarını almak için okullara koştu. İstanbul Valiliği ise herhangi bir hasar ihbarı yapılmadığını açıkladı. Silivri Belediye Başkanı Volkan Yılmaz da okullardaki öğrencilerin tedbir amaçlı bahçeye çıkarıldığını söyledi. Yılmaz, “Deprem yüzeye yakın gerçekleştiği için daha şiddetli hissedildi, dolayısıyla panik yaşandı” dedi.

5.3 km derinde

Silivri açıklarındaki depremin, birkaç günlük hareketlilik sonrası meydana gelmesi de dikkati çekti. Fay hattında arka arkaya yaşanan en büyüğü 3.1 şiddetindeki depremlerin ardından, 4.6 büyüklüğündeki sarsıntı yaşandı. İstanbul ve çevre illerde hissedilen yerin 5.36 kilometre derinindeki depremin en yakın yerleşim birimi olan Silivri Muratköy’e uzaklığının 20 kilometre 52 metre olarak ölçüldü. Depremden sonra en büyüğü 3.4 büyüklüğünde 20’den fazla artçı sarsıntı kaydedildi.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem Dairesi Başkanı Murat Nurlu, depremin Kuzey Anadolu Fayı üzerinde orta çukurlukta, Silivri’ye yaklaşık 20 kilometre kadar uzaklıktaki fay üzerinde yaşandığını kaydetti. 1963 yılında da bu faya yakın yerde 6.3 büyüklüğünde deprem meydana geldiğini vurgulayan Nurlu, depremin bu fay hattında biriken enerjinin boşaltılmasına da yardımcı olduğunu söyledi. Nurlu, “Son bir haftada de aktivitemizde deprem sayımız 27. Marmara Denizi ve çevresinde 27 adet deprem meydana geldi” dedi.

‘Geliyorum’ diyor

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Dr. Doğan Kalafat da, depremin olası İstanbul depreminin habercisi olduğu değerlendirmesinde bulundu:

“Küçük depremler hiçbir zaman büyük depremin enerjisini almazlar. Büyük deprem üretme potansiyelinin çok yüksek olduğunu ve hazırlık safhasında olduğunu bize işaret ediyor. Bu deprem ‘Ben hazırlık yapıyorum. Bu coğrafyada yaşıyorsanız muhakkak tedbirli ve hazırlıklı, bilinçli bir toplum olun’ mesajını vermektedir. Marmara Denizi’nin 15-17 km altında bir fil ayaklarını kırmış yatıyor. Siz yalnızca 3’lük depremle filin tüyünü kopartıyorsunuz ama fili ayağa kaldırmak için gerekli olan kuvveti veremezsiniz. Dolayısıyla ufak depremler bize bu coğrafyada hazırlık safhasında olduğunu, fayın aktif olduğunu ve büyük deprem üretme potansiyelinin çok yüksek olduğunu işaret ediyor. Yakın gelecekte önemli bir deprem bekliyoruz. Yakın gelecek derken de bunu 10’lu yıllar olarak telaffuz etmek lazım. O büyük deprem 7 civarında olacak. 17 Ağustos depremi büyüklüğünde olmayacak veya Erzincan gibi 1939 depremi gibi 7.9’lar gibi olmayacak.”

Veliler okula koştu

Tedbir amaçlı okul bahçesine çıkarılan çocuklar daha sonra okullara alındı. Çocuğunu görmek için Silivri Çağrıbey Ortaokulu önüne gelen Yasemin Can, “Deprem olunca hemen çocuğumu almak için okula gelim. Geldiğimde hepsi bahçedeydi. Sadece depremden değil tahliye sırasında ezilme tehlikesi geçirirler diye de korktum” dedi.Tedbir amaçlı okul bahçesine çıkarılan çocuklar daha sonra okullara alındı. Çocuğunu görmek için Silivri Çağrıbey Ortaokulu önüne gelen Yasemin Can, “Deprem olunca hemen çocuğumu almak için okula gelim. Geldiğimde hepsi bahçedeydi. Sadece depremden değil tahliye sırasında ezilme tehlikesi geçirirler diye de korktum” dedi.Çocuklarını merak ettiği için okula koşan Sinan Saka da, “Çok sallandık. Hemen dışarı çıktık, koşarak okula geldik. Çocuğumuzu gördük, rahatladık” derken Sema Hacıoğlu ise, “Kızım korkmuş, çok ağlamış. Birbirimizi gördük çok rahatladık” ifadelerini kullandı.

‘Büyük depremi tetikleyebilir’

Yaşanan depremin ardından akıllara gelen ilk soru sarsıntının İstanbul depremi için öncü olup olmadığıydı. Deprem uzmanlarının yorumu ise şöyleydi:

İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr.Cenk Yaltırak: “Deprem ana faya açılan ikincil fayda gerçekleşti. Söz konusu deprem için öncü diyemeyiz. Kendi başına, münferit bir deprem gerçekleşti. Daha büyüğü gelir mi, gelmez mi bilemeyiz. En riskli ve kırılmasını öngördüğümüz fay hattı Osmangazi Köprüsü’nün olduğu yerden başlayıp, İmralı Adası kuzeyine uzanan 110 km’lik hat. Doğu Marmara’da uyuyan ejderha kuyruğunu her an yere vurabilir. İzmit’te yaşanan büyük depremlerden en çok 19 yıl sonra tarihte hep Marmara’da depremler olmuş. 2019 ve sonrası için deprem olasılığı yüzde 90’ı geçmiş durumda. 110 kilometrelik fay hattında biriken enerji endişelendiriyor.”

İTÜ Jeoloji Mühendisi Prof.Dr. Okan Tüysüz: “Orta Marmara Çukurluğu dediğimiz ve büyük deprem oluşturmasını beklediğimiz fayda yaşanan ve bu fayın aktif olduğunu göstermesi açısından önemli bir deprem. Deprem serisi şeklinde gelişti. Dikkatle takip edilmesi gerekiyor. Yan kollardan birisinde gelişmiş olma ihtimali de var. Büyük depremin beklendiği fay sistemi üzerinde yaşandı. Ana fay İzmit Körfezi’nden gelir, Marmara açıklarından dönüp Mürfete’ye kadar uzanır. 17 Ağustos’tan sonra 20 yıldır deprem beklentisi var. Ama bu deprem o değil. Bugün yaşananın 500 misli daha büyüğünden bahsediyoruz. “

İTÜ Jeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ziyadin Çakır: “Bu deprem kırılmasını beklediğimiz fay segmentinin yakınlarında odu. Mekanizmalarını henüz bilmiyloruz. Ana fay üzerindeki gerilimi ne kadar etkilemiştir, ne kadar gerilme yüklemiştir bilmiyoruz. Kritik bir yer burası. O yüzden bu depremler daha büyük bir depremi tetikleyibilir. Ama tetiklemeyebilir de. Kaliforniya’da 5 büyüklüğünde bir deprem oldu daha sonra 7’liği tetikledi. Bu da büyük bir depremi tetikleyebilir. 1 saat sonra da 3 yıl sonra da olabilir büyük deprem. Eski bina stoklarının eritilmesi lazım.”

Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Şerif Barış: “Bana göre büyük depremin öncüsü değil. Bu depremlere bakarak çok büyük depremler olacak diyemeyiz. Depremi konuşmak yerine, daha az zararla depremi nasıl atlatırızı konuşmalıyız. Vatandaşlar eşyalarını sabitlesinler. Korku ve panikle dışarı çıkmak yerine sağlam mobilyaların yanı ya da altına sığınmamız gerekiyor.”

İTÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü emekli Öğretim Üyesi Prof.Dr.Haluk Eyidoğan: “Silivri’de meydana gelen deprem ana fay üzerinde gerçekleşti. Aslında bölgedeki deprem faaliyeti 22 Eylül’de başladı. Dolayısıyla bu bir deprem serisi. Bölgedeki deprem faaliyeti izlenmeli.”

Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Şükrü Ersoy: “Bu, gelecek büyük Marmara depreminin ayak sesleri olarak değerlendirilebilir. Bu öncü mü bilmiyorum. Ama halkımızın bir süre sokakta nefes almasında fayda var.”

Gazi Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Süleyman Altan: “Silivri’nin güneyinde kırılmamış bir kesim var. Bu 50-70 km uzunluğunda bir parça. Burası kırılırsa 7.0’den büyük bir deprem İstanbul’un batısında yaşanacak. Umuyorum ki bu fay hattı tamamen kırılmasın.”

Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Yıldırım: “Marmara’daki fayın bir kolu hareket etmiştir. Dikkat edilmesi gereken; Büyükçekmece ile Tekirdağ arasındaki hat.” (Milliyet)