İnsan Hakları Eylem planında neler var? Cumhurbaşkanı açıkladı: İnsan Hakları Eylem Planı maddeleri ve içeriği

Cumhurbaşkanı Erdoğan, hukuk reformu paketinin omurgasından bugün Beştepe'de gerçekleştirilecek yeni atanan hâkim ve savcıların kura töreninde değerlendirirken, törende İnsan Hakları Eylem Planı'nı da açıkladı. Erdoğan açıklamasında, “Planda 9 amaç, 49 hedef ve 374 faaliyet yer alıyor. Düzenlemeler aile hukuku, medeni hukuk ile temel hak ve özgürlüklerin güçlendirilmesine yönelik olacak. Paketin teması da "Özgür birey, güçlü toplum, daha demokratik bir Türkiye" olacak. Kolluk kuvvetlerine insan hakları eğitimi verilmesi, boşanma davalarının hızlı sonuçlanması, kadına karşı şiddetle mücadeleyi daha etkin hale getirecek düzenlemeler faaliyetler arasında yer alacak.” İfadelerini kullandı. İnsan Hakları Eylem planında neler var? İnsan Hakları Eylem Planı maddeleri…

İNSAN HAKLARI EYLEM PLANINDA NELER VAR?

Demokratik katılımı güçlendirmek için, siyasi partiler ve seçim mevzuatında değişiklik yapmak üzere kapsamlı bir çalışma başlatıyoruz. KDK ile Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun kararlarını, kişisel verilerin korunması suretiyle kamuoyunun erişimine açıyoruz. İnsan Hakları Tazminat Komisyonu AYM'ye başvuruya gerek kalmaksızın uzun yargılamadan kaynaklı tazminatları karşılayacak. Barolar, STK'lar ve üniversitelerden temsilcilerinin katılacağı bağımsız bir izleme kurulu kuruyoruz. Kırılgan gruptakiler başta olmak üzere suç mağduru vatandaşlarımıza destek olarak yeni mağduriyetler yaşamasının nüne geçmek istiyoruz. Çocuklar, kadınlar, engelliler ve yaşlılar başta olmak üzere psikososyal destek hizmetlerinin etkinliğini arttırıyoruz.

Hukuk devletinin bağımsız, tarafsız bir mahkemelerin varlığı ile vücut bulacağı inancıyla yeni adımlar atıyoruz. Kararların adil olmasının yanında makul sürede verilmesi gerekiyor. Terfi ve teftiş mekanizmasını kararların yeterli gerekçeyle yazılıp yazılmadığı gibi objektif performans kriterleri çerçevesinde yeniden yapılandırıyoruz. Yargı kararlarında da dilimizin en yüksek temsilini bekliyoruz. Yargı kararlarının anlaşılabilir olmasına ilişkin meslek öncesi ve meslek içi faaliyetlerini arttırıyoruz. HSK'nın denetim alanını genişletiyoruz.

Adil kararın makul sürede verilmesini temin için yargıda hedef süre uygulamasını yaygınlaştırıyoruz. Aynı uygulamayı istinaf ve adli tıp içinde getiriyoruz. Kararın 30 gün içinde yazılmasını zorunlu kılıyoruz. Elektronik tebligat uygulamasına yurtdışındaki vatandaşlarımızı da dahile diyoruz. İddianamelerin mağdur ve müştekilere de tebliğ uygulamasını başlatıyoruz. Dosyaya sonra giren belgelerin taraflara tebliğini de zorunlu hale getiriyoruz. Maddi durumu yetersiz olanlara verilen hizmet için avukatlardan alınan vergi oranını düşürüyoruz. Kamu avukatlarının çalışma esaslarını düzenliyor, özlük haklarını düzeltiyoruz. Dava, noter, masraflarını sadeleştiriyoruz. E-duruşma uygulamasını tüm hukuk mahkemelerine yaygınlaştırıyoruz. Adli yardıma elektronik ortamda başvurulmasını sağlıyoruz.

Eylem Planımızın üçüncü amacı hukuki öngörülebilirlik ve şeffaflıktır. Özünde hukuk güvenliği ilkesi var. Mevzuatımız kişiler ve idare yönünden tereddüte yer vermeyecek şekilde açık ve uygulanabilir olmalıdır. Eylem planıyla idarenin iş ve işlemlerinde şeffaflığı daha da güçlendiriyoruz. İdareye yapılan başvurularda cevap verme süresini 60 günden 30 güne indiriyoruz. Kişilere idari mekanizmalar nezdinde iş yapma kolaylığı yapacak tüm adımları atıyoruz.

HAKİM VE SAVCI YARDIMCILIĞI GELİYOR

İstinaf ve temyize başvurma süresi gerekçeli kararın tebliği ile başlayacak. Yargıdaki ünvanlı görevler için kıdem şartı aranacak. Hakim ve savcı yardımcılığımı sisteme kazandırıyoruz. Yargıda ihtisaslaşma giderek daha önemli hale geliyor. Finans, sendika, kamulaştırma,, bilişim suçlarında ihtisas mahkemeleri kuruyoruz. Hakimlere destek olacak mahkeme uzmanı kadrosu ihtisas ediyoruz. Hakim ve savcılara coğrafi teminat sağlayarak, hem yargı teminatını güçlendiriyor, hem de kararların hızlanmasını temin ediyoruz.

Bilirkişilik bölge kurullarını yeniden yapılandırıyoruz. Yetersiz ve hatalı raporları alışkanlık hale getiren bilirkişileri derhal sicilden çıkarıyoruz. Dosyaların sırasıyla otomatik tenzih edilmesini sağlıyoruz.

Eylem Planımızın 4. amacı ifade, örgütlenme ve din özgürlüklerinin korunması ve geliştirilmesidir. Herkesi eşit değerde gören insan odaklı bir yönetim anlayışıyla hareket ediyoruz. Basın- yayın ve internet yoluyla işlenen suçlarda gazetecilerin mesleki faaliyetlerinin kolaylaştırılmasına yönelik tedbirler geliştiriyoruz. Herkesin kendi dini bayramlarında izinli sayılmasını sağlıyoruz. Nefret suçuna ilişkin soruşturma kılavuzları hazırlıyoruz.

Eylem Planı'nın 5. amacı kişi özgürlüğü ve güvenliğinin güçlendirilmesidir. Tutuklamanın bir koruma tedbiri olduğu yönünde mevzuatta önemli değişiklikler yaptık. Süresi, kapsamı, gerekçesi konusunda yapılan değişiklikler önemli bir iyileşme sağlamıştır. Tutuklamada ölçülülük ve orantılılık kapsamında katalog suçlarının kapsamını daraltıyoruz. Sulh ceza hakimliklerinin tutuklama kararlarına karşı dikey itiraz usulü getiriyoruz. ;Otelde gece yarısı gözaltına alma işlemlerine son veriyoruz. İfade alma işlemi 24 saat yapılacak. Mazeretsiz olarak duruşmaya gelinmemesi halinde davanın düşürülmesine ilişkin düzenleme yapıyoruz.

6. amacı kişinin maddi ve manevi bütünlüğü ile özel hayatının güvence altına alınmasıdır. Sistematik işkence iddiaları artık geride kalmıştır. Olay yeri, arama işlemlerinin kayıt altına alınmasını zorunlu hale getiriyoruz. 2012'de yürürlüğe giren 6284 sayılı kanun kendi alanında çok ileri bir düzenlemedir. Tek bir kadının dahi şiddet mağduru olmadığı güne kavuşana kadar bu mücadeleyi sürdüreceğiz.

İNSAN HAKLARI EYLEM PLANI MADDELERİ

1. İnsan, doğuştan sahip olduğu vazgeçilmez haklarıyla yaşar. Devletin temel amaç ve görevi, bu hakları korumak ve geliştirmektir.

2. İnsan onuru, bütün hakların özü olarak hukukun etkin koruması altındadır.

3. Dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebepler temelinde hiçbir ayrımcılık söz konusu olmaksızın herkes hukuk önünde eşittir.

4. Kamu hizmetinin herkese eşit, tarafsız ve dürüst biçimde sunulması, bütün yönetsel faaliyetlerin temel özelliğidir.

5. Mevzuat, tereddüt doğurmayacak şekilde açık, net, anlaşılır ve öngörülebilir kurallar içerir, kamu otoriteleri bu kuralları hukuk güvenliği ilkesinden ödün vermeden hayata geçirir.

6. Sözleşme özgürlüğüne, hukuki güvenlik ilkesi ve kazanılmış hakların korunması prensibine aykırı olarak hiçbir şekilde müdahale edilemez.

7. Devlet, girişim ve çalışma hürriyetini rekabete dayalı serbest piyasa kuralları ile sosyal devlet ilkesi çerçevesinde korur ve geliştirir.

8. Adli ve idari işleyiş; masumiyet karinesi, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkelerini koruyan, gözeten ve güçlendiren bir yaklaşımı merkezine alır.

9. Hiç kimse, eleştirisi veya düşünce açıklaması nedeniyle özgürlüğünden yoksun bırakılamaz.

10. Bağımsız ve tarafsız yargı ile korunan hukuk devleti, hak ve özgürlükler ile adaletin teminatı olarak her alanda tahkim edilir.

11. Haklarının ihlal edildiğini iddia eden herkes, etkili kanun yollarına zahmetsiz şekilde erişebilmelidir. Adalete erişim, hak ve özgürlüklere saygının merkezindedir.