Hükümet bu bilgileri gizliyor

Sayıştay yönetmeliğine göre artık Milli Güvenlik Kurulu (MGK), Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) dahil tüm devlet kurumlarının mal ve harcamaları gizlenebilecek.

Hükümet, devlet yönetiminde şeffaflık beklentisi içinde olan kamuoyunu bir kez daha ters köşeye yatırdı. Hazırlanan yönetmeliğe göre MSB, MİT Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, MGK Genel Sekreterliği, Jandarma, Sahil Güvenlik ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nün mallarının denetimi yine “gizlilik esasına” göre yapılacak. Sayıştay’ın hazırlayacağı raporlar ise ancak “gizli bölümleri” ayıklandıktan sonra kamuoyuna açıklanacak. Böylece, savunma, güvenlik ve istihbarat kuruluşlarına ait taşınır-taşınmaz malların özellik ve miktarlarıyla, bunları nerede, nasıl kullandıkları konusu yine sır olmayı sürdürecek. Dahası, bu mallara ilişkin yargılama ve kararlar da gizli tutulacak.


Sır yönetmelik Martta yazılmış


Sayıştay Kanunu uyarınca hazırlanan “Savunma, güvenlik ve istihbarat ile ilgili kurumların mallarına ilişkin denetim sonucu hazırlanan raporların kamuoyuna duyurulmasına ilişkin yönetmelik” dünkü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikte ilk dikkat çeken şey, yönetmeliğin yürürlüğe konmasının 5 Mart 2012 tarihinde kararlaştırıldığının, o günden bu yana yayım için beklendiğinin ortaya çıkması oldu.


Şeffaflık yerine gizlilik


Yönetmelikte, malları denetlenecek kurumlar şöyle sıralanıyor: Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM), Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı (KDGM), Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Genel Sekreterliği, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü.

Yönetmelik, bu kurumlara bağlı idarelerin ellerinde bulunan savunma, güvenlik ve istihbarat ile ilgili her türlü taşınır ve taşınmaz malların denetimini öngörüyor.

Yönetmelik bu denetimin nasıl yapılacağını ve sonuç raporunun ne kadarının nasıl açıklanacağını ise şu ifadelerle düzenliyor: “İlgili kamu idarelerinin Sayıştay tarafından yapılan denetimleri sonucunda, her bir kamu idaresi için ayrı ayrı hazırlanan taslak denetim raporları gizlilik esasları çerçevesinde, görüşü alınmak üzere, denetlenen kamu idaresine gönderilecek, idarenin bir ay içinde rapor hakkında hazırlayıp bildireceği görüş dikkate alınarak hazırlanan denetim raporları, Başkanlık’ça gizlilik esaslarına uyularak görüşleri alınmak üzere ilgili Sayıştay Dairesi ve Kurula gönderilecek.


Rapor önce gizlice Meclis’e


Kurul görüşü alınan denetim raporundan, kanunların açıklanmasını yasakladığı durumlar ile devlet mallarına ilişkin hususları içeren kısım Başkanlık’ça ayrılarak gizlilik esasları içerisinde TBMM’ye sunulacak. Raporun diğer kısmı ise TBMM’ye sunulduktan sonra Sayıştay Kanunu 44/1.fıkrası uyarınca kamuoyuna duyurulacak. Bu konudaki Sayıştay raporları TBMM’de ilgili komisyonda görüşülürken ise yalnızca raporlardaki konulardan kamuoyuna duyurulması kararlaştırılanlar Sayıştay Başkanlığı tarafından kamuoyuna açıklanacak.


Yargılama da gizli olacak


Gizlilik, sadece raporların açıklanmasında değil, bu kurumlara ait mallarla ilgili yargılamalarda da geçerli olacak. İşte o yönetmelik maddesi de şöyle: “Kamu idaresinin üst yöneticisinin gerekçeli talebi üzerine yargılamaya esas raporun Devlet mallarına ilişkin kısımlarının yargılanması ve kararın açıklanması hususlarında, dairece gizlilik kararı verilebilir.


Bu bilgiler duyurulmayacak


Yönetmeliğin en tartışmalı kısmı ise “Duyurulmayacak” başlıklı 5. madde. Buna göre Sayıştay’ın MSB, MİT, Jandarma, Emniyet, MGK ve diğer güvenlik ve istihbarat kurumlarının mallarının denetimiyle ilgili raporlardan kamuoyu bütün olarak haberdar olamayacak, dolayısıyla bunları sorgulayamayacak. Yönetmelikte kamuoyundan saklanacaklar şöyle sıralanıyor:

a) Kanunların açıklanmasını yasakladığı durumlar.
b) Devlet mallarının bulunduğu yer, teknik özellikleri ve miktarı.
c) Devlet mallarının nasıl ve nerede kullanıldığı.
ç) 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 24. maddesine göre (örtülü ödenek maddesi) temin edilen devlet malları. (Adnan Keskin-Taraf)