Hıdırellez ne zaman? Hıdırellez gelenekleri neler? İşte 2021 Hıdırellez tarihi!
Doğanın canlanması, toprağın bereketlenmesi, Hızır ile İlyas peygamberlerin buluşmasını simgeleyen Hıdırellez bu yıl da koronavirüsün gölgesinde kutlanacak. Halk takviminin önemli günlerinden olan Hıdırellez dertlerden kurtulmak, şifa bulmak ve kısmetine kavuşmak isteyenlerin beklediği önemli günlerden biri. Hıdırellez günü, Türkiye'nin değişik bölgelerinde farklı gelenek ve inanışlarla kutlanıyor. Peki, Hıdırellez nedir? Hıdırellez ne demek? Hıdırellez ne zaman 2021? Hıdırellez gelenekleri neler? Hıdırellez'in hikayesi ne? İşte 2021 Hıdırellez tarihi ve Hıdırellez gelenekleri...
Türk halk takviminin en önemli günlerinden olan Hıdırellez bu yıl geçen yıl olduğu gibi koronavirüsün gölgesinde kutlanacak. Hıdırellez pek çok kişinin önemsediği önemli günlerden biri olduğu için pek çok bölgede farklı sembolik anlamları olan geleneklerde kutlanıyor. Hızır ile İlyas peygamberlerin buluşmasını simgeleyen, dertlerden kurtulmak, şifa bulmak ve kısmetine kavuşmak isteyenlerin beklediği Hıdırellez günü pek çok kişi tarafından merak ediliyor. Peki, Hıdırellez nedir? Hıdırellez ne demek? Hıdırellez ne zaman 2021? Hıdırellez gelenekleri neler? Hıdırellez'in hikayesi ne? İşte 2021 Hıdırellez tarihi ve Hıdırellez gelenekleri...
HIDIRELLEZ NEDİR? HIDIRELLEZ NE DEMEK?
Anadolu'da "Baharın habercisi" olarak kabul edilen, Hızır ve İlyas peygamberlerin her yıl buluştuklarına inanılan "Hıdırellez", yurdun birçok yerinde farklı ve bir o kadar da ilginç gelenek ve inanışlarla kutlanıyor. Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardandır. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür.
2021 HIDIRELLEZ NE ZAMAN?
Her yıl 5-6 Mayıs'ta geleneksel bayram olarak kutlanıyor.
HIDIRELLEZ HİKAYESİ NEDİR?
Hızır ve İlyas, Hükümdarın ordusundaki iki askerdir. Hükümdar bir gün ordusuyla birlikte ölümsüzlük suyunu (Ab-u Hayat) aramaya çıkar. Yolculukta, Hızır ve İlyas diğer askerlerden ayrılırlar. Bir subaşında durup, yemek için kurutulmuş balık çıkarırlar. Tam bu esnada deniz suyu balığa sıçrar, balık canlanır ve suya atlar. Böylece Hızır ve İlyas ölümsüzlük suyunu bulmuş olurlar. Bu sırada bir melek gelir. Hızır ve İlyas’ın kıyamete kadar yaşayacaklarını, fakat Hızır’ın karada, İlyas’ın denizde ihtiyacı olanlara yardım edeceklerini bildirir. Hıdrellez günü yani 6 Mayıs’ta Hızır ve İlyas’ın buluştuklarına, onların buluşmalarıyla ölü tabiatın canlandığına inanılır. Halk inanışına göre 6 Mayıs’ın yağmurlu geçmesi, Hızır ve İlyas’ın buluştuklarında sevinçlerinden ağlamalarının ve bulutların da onlara katılmalarının bir ispatıdır.
HIDIRELLEZ GELENEKLERİ NELERDİR?
- Hıdırellez öncesindeki günün akşamında, birçok yerde vatandaşlar, ev, araba, çocuk ve eş dileklerini bir kağıda çizerek gül ağacının dalına bağlıyor ya da bu ağacın dibine toprak üzerine yansıtıyor. Bereket getireceğine inanıldığı için gül ağacının dibine para da gömülüyor.
- Bir diğer ritüel de, 5 Mayıs akşamı evin her üyesi, madeni para işaretleyerek bir çantanın içine koyuyor. Gül ağacının dibine bırakılan çanta, Hıdırellez sabahı açılıyor, herkes kendi parasını bereket getirdiğine inanarak cüzdanında saklıyor.
- Birçok kentte bolluk getireceği inancıyla kapı önleri Hıdırellez sabahı evin yönüne doğru süpürülüyor.
- Üzerine çeşitli dilekler, niyetler yazılan kağıtlar açık olarak ve yavaşça bir akarsuya bırakılıyor. Kağıtlar, yazıları üste gelecek şekilde suya düşerse dileklerin kabul olacağına, ters dönerse bunların tutmayacağına inanılıyor.
- Balıkesir ve Çanakkale'de bazı yörelerde, Hıdırellez günü, güneş doğmadan su kenarlarına gidiliyor ve bu suyla kadınlar, ellerini yüzlerini yıkıyor.
- Hıdırellez öncesinin akşamında gül ağacının dibine fasulye gömülüyor ve bu sabaha kadar yeşerirse tutulan dileğin gerçekleşeceğine inanılıyor.
- Hıdırellez günü Kütahya'da çiğ damlalarıyla mayalanarak elde edilen yoğurt, bir yıl boyunca "damızlık" yoğurt olarak kullanılmaya devam ediliyor. Bu yoğurdun üzerine "Nazar değmesin" diye çörek otu serpilerek sadece akrabalara dağıtılıyor. Bu yoğurt mayasının suyundan mayalanan hamur ile de ekmek yapılıyor.
- Kütahya'da ve bazı kentlerde ayrıca bereket getirdiğine inanıldığı için evlerin çevresine haşhaş serpiliyor.
HIDIRELLEZ NASIL KUTLANIR?
Halk huzura kavuşmak ve türlü dileklerde bulunmak için hıdırellez gününde çeşitli ritüeller uygular. Anadolu'da halk tercihen beyaz elbiseler giyerek gün doğmadan önce yeşil ve bol sulu kırlara gidip eğlenir. Kutlamalar yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapılmaktadır. Bu gibi yerlere bu nedenle Hıdırlık da denir. Hızır'ın gezdiği kabul edilen yeşil yerlerde dolaşıp çiçek toplanır, oyunlar oynanır, baharın ilk kuzusu kesilerek yenilir. Toplanan çiçekler kaynatılıp içilirse hastalıklara iyi geleceğin; bu su ile kırk gün yıkanan kişinin gençleşip güzelleşeceğine inanılır.
"Hızır Hakkı" için kuzu kesmek, Hızır geleneğinin yayıldığı her yerde görülen genel adettir. Hızır günü arifesinde yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağzı açık bırakılır. Ev, bağ, bahçe isteyenler herhangi bir yere istediklerinin küçük bir modelini yaparak; altın ve benzeri ziynet eşyası isteyenler ağaç yapraklarını kollarına veya boyunlarına takarak isteklerine kavuşacaklarına inanır. Hıdrellez Günü yapılan duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme adeti vardır.