Hıdırellez ne zaman, hangi gün? Hıdırellez dilekleri nasıl yapılır? Hıdırellez ritüelleri nelerdir?

Hıdırellez ne zaman? Sorusu kutlamaların yapılacağı tarihe az bir süre pek çok kişi tarafından araştırılıyor. Türk kültür coğrafyası içerisinde Hızır’la İlyas’ın buluştuğu gün olarak kabul edilen ve bir “şenlik” olarak kutlanan Hıdrellez geleneği günümüzde de yaşatılmaya devam ediyor. Baharın gelişinin kutlandığı mevsimsel bir bayram olan Hıdırellez’de bazı genelekler ve ritüeller gerçekleştiriliyor ve bunlar bereket ile ilişkilendiriliyor. Pek çok kişi Hıdırellez’in ne zaman başlayacağını merak ediyor. Peki, Hıdırellez ne zaman, hangi gün? Hıdırellez dilekleri nasıl yapılır? Hıdırellez ritüelleri nelerdir? Hıdırellez duası var mı? Hıdırellez nasıl kutlanır? Hıdırellez Ahırkapı Şenlikleri 2022 olacak mı? İşte detaylar…

HIDIRELLEZ NEDİR? HIDIRELLEZ NE DEMEK?

Hıdrellez adı “Hızır-İlyas” isimlerinin halk arasında telaffuz edilen şeklidir. “Hızır” İslam literatüründe bir peygamber adı olmakla birlikte kelimenin kökeni el-Hadır’dır. el-Hadır kelimesi Arapça’da el Ahdar; yeşil, yeşil dal veya yeşilliği çok olan yer anlamına gelmektedir. “Hızır” ve “İlyas” iki peygamberdir. Hızır karalarda İlyas ise denizlerde gezmektedir. Her sene 6 Mayıs’ta bir araya gelirler. Bu buluşma neticesinde havalar ısınır, tabiat canlanır, her yer yeşillenir. Hıdırellez, eski çağlardan itibaren Türk kültür coğrafyasında kışın biterek yazın başladığı bir zamanda kutlanan, mevsimsel bir bayramdır.

HIDIRELLEZ NE ZAMAN, HANGİ TARİHTE?

Miladi takvime göre 6 Mayıs'tan başlayıp 7 Kasım'a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım'dan 5 Mayıs'a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. 2022 yılı Hıdırellez Bayramı 5 - 6 Mayıs günleri arasında kutlanıyor olacak.

HIDIRELLEZ DİLEKLERİ NASIL YAPILIR?

Hıdırellez'de 5 Mayıs akşam ezanı ile gül dallarına paralar asılır (Eskiden kese içine para dikilip gül dibine gömülürmüş) ya da açık cüzdan bırakılır. Asılan paralar ya da cüzdanlar 6 Mayıs sabah erkenden geri toplanır ve sonrasında ise o notlar suya bırakılır.

Hıdırellez akşamı gül ağacında dilek tutarken yapmanız gerekenlere ek olarak bir de duasını okumanız gerekir.

HIDIRELLEZ DUASI VAR MI?

Bismillahirahmanirahim

Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin.

HIDIRELLEZ RİTÜELLERİ NELERDİR?

- Hıdrellez hazırlıkları nisanın birinci haftasından başlar. Evlerin bütün eşyası kaldırılarak temizlik yapılır, sandıklar aktarılarak kışlıklar kaldırılır, yazlıklar çıkartılır.

- Hıdırellez günü yenecek yemeklerin hazırlığına başlanır, alış veriş yapılır.

- Hıdırellez kutlamalarında da kazanlar kurulur ve topluca yemekler yenir.

- Hazırlanan bu yemekler kırlarda ailecek ya da eş, dost, akraba, konu komşu topluca yenir.

-  Hıdırellez’i su bulunan, yeşil bahçelerde ya da kırlarda kutlanır.

- Eski Türk inançlarından kaynaklanan ateşten atlama ritüeli gerçekleştirilir. Bunun şifasını veren, hastaları sağlığına kavuşturan bir özelliğinin olduğu inancı vardır.

- Çocukları olmayan evli kadınlar ile yeni gelinler çocuk sahibi olmak için geceden gül dalına salıncak bağlarlar veya gül dalının dibine içinde bezden yaptıkları bir bebek olduğu halde beşik bırakırlar.

- Hızır gezdiği yerlere ve dokunduğu şeylere bolluk ve bereket getirir. Bundan dolayı Hıdırellez ritüellerinin başında bolluk ve bereket taleplerine yönelik uygulamalar yapılır. Hıdırellezde kapalı yerlerde oturmak günah sayılırdı.

- Sabah erkenden kalkılır, evlerin kapı ve pencereleri sonuna kadar açılarak havalandırılır. Bu ritüelle, “Hızır’ın bereketi”nin eve gireceğine inanılır.

- Hıdırellez günü mutfak, ambar ve depoların pencere ve kapılarının açık kalması da uğurlu sayılır.

- Sofrada bir parça kuzu eti bulunması uğurlu sayılır.

- Gül dalına bir gün önceden bir kese içinde para bağlanır. Hıdırellez sabahı gün doğmadan önce para besmeleyle alınarak cüzdana konur. Bu paranın uğurlu olduğuna, bu paranın bir yıl boyunca hiç eksilmeyeceğine parayı taşıyan kişiye bereket getireceğine inanılır.

- Yine Hıdrellez’de; ev sahibi olmak isteyen kişi geceden bir gül dalının dibine ya hamurdan, ya da çalı çırpıdan bir ev maketi yapar, ev sahibi olmak için dua eder.

- Hıdırellez günü yapılan bir de “Denize dilekçe verme” âdeti vardı. Bunun için dilekçe kâğıdının  üstüne şöyle yazılırdı: “Arzıhal sundum deryaya, Derya da sunsun Mevla’ya!” Bu dilek denize atılır. Kâğıdın yazılı olan tarafı, denizin üstüne gelirse bu dileğin kabul olunduğuna bir işaret sayılır.