Hava trafiği alarm veriyor!
Sayıştay’ın DHMİ raporu korkuttu: Hava trafik kontrol hizmetlerinde 1980’lerden kalma teknoloji kullanılıyor. Acil yeni sistem kurulmalı
Sayıştay’ın DHMİ’ye ilişkin inceleme raporunda çarpıcı tespitler yer aldı. DHMİ tarafından işletilen 44 havalimanında 2012’de inen kalkan uçak sayısının yüzde 5 artarak 958 bine ulaştığı ifade edilen raporda, “Yolcu sayısı ise yüzde 10,6 oranında artış göstererek 115 milyon 507 bin 708’ye kişiye ulaşmıştır. 2012 yılında önceki yıla göre; uçak trafiğinde iç hatlarda yüzde 4,7 oranında 19 bin 894 adet ve dış hatlarda yüzde 5,7 oranında 23 bin 820 adet, yolcu trafiğinde ise iç hatlarda yüzde 11 oranında 5 milyon 463 bin 449 kişi ve dış hatlarda yüzde 10,3 oranında 5 milyon 626 bin 90 kişi artış gösterdiği görülmüştür” denildi.
Hava trafik kontrol hizmetlerinde, kontrollü sahalarda sivil ve askeri trafiğinde 24 saat kesintisiz hizmet verilmesinin ve uçuş emniyetinin en üst düzeyde sağlanmasının esas olduğu belirtilen raporda, “Hava seyrüsefer emniyetinin en üst düzeyde sağlanması amacıyla, geleceğin hava seyrüsefer hizmet kavramı çerçevesinde geliştirilen ATM/CNS programına uygun yapılanma sağlanırken, yeni ATM teknolojileri ve yöntemlerinin entegrasyonunun sağlanması amacıyla teknik alt yapının yenilenmesinin yanı sıra hava sahası düzenlemeleri, personel eğitimi, performans ve kapasite planlaması alanların da hava seyrüsefer emniyetinin sağlanması amacıyla EUROCONTROL ile yakın işbirliği içerisinde birçok proje hayata geçirilmiş bulunmaktadır.
Risk taşıyor
Mevcut Hava Trafik Kontrol altyapısı (ATC sistemleri ve radarlar), 1980’lerin teknolojisidir. Bu sistemlerin hem teknolojisi eskimiş olup, hem de kapasite olarak artan hava trafik yükünü karşılamakta zorlandıkları görülmüştür. Ayrıca bu sistemler için yedek parça temininde ve yazılım destek alımında güçlükler oluşmakta ve bundan dolayı sistemlerin idamesi riske girmektedir. Bu yapının SMART Projesi kapsamında yenilenmesi çalışmaları devam etmektedir” denildi.
14 yıldır bitmeyen proje
1989’da işletmeye alınan Hava Trafik Kontrol (ATC) sistemlerinin yenilenmesi için 2000’de çalışma başlatıldığı belirtilen raporda, “SMART adı altında sürdürülecek projede sorunların yaşanması yatırımın tamamlanmasını geciktirmiştir. Bu konuda daha fazla gecikilmeksizin, kabul işlemleri ile ilgili aksaklıkların nihai şekilde giderilmesi ve sistemin bir an önce devreye alınması sağlanmalıdır” denildi. Birçok devlet başkanı ve siyasilerin kullandığı Ankara hava sahasına ilişkin de Sayıştay raporunda, “Ankara Hava Saha Kontrol Merkezi ile Trafik Kontrol Komplekslerinin Temin ve Tesisi sistem alımı işinde 3 yıldan uzun süredir devam eden kabul işlemleri ile ilgili gecikme ve aksaklıklar bir an önce giderilmeli sistem devreye alınmalıdır” uyarısı yapıldı.