Hava tahminleri nasıl yapılıyor? Uzman isim sosyal medya hesaplarına karşı uyardı
Hava sıcaklıklarını rekor seviyeye çıkmasının ardından vatandaşların hava olaylarına ilgisi arttı. Bu durumun farkında olanlar ise sosyal medyada peş peşe hava durum tahmini yapan hesaplar açmaya başladı. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, vatandaşları bu hesaplara karşı uyararak önemli açıklamalarda bulundu.
Alican Yıldırım / alican.yildirim@gazetevatan.com
Hava sıcaklıkları bu yıl rekor üstüne rekor kırdı. Hava sıcaklıklarındaki bu beklenmedik değişiklikler sosyal medyada hava durumu tahmini yapan sayfalara ilgiyi arttırdı. Bu sebepten dolayı sosyal medyada birçok hava durumu tahmini yapan sayfa türedi. Belli bir kaynağa dayanmadan hava durumu tahmini yapan bu sayfalara vatandaşları yanlış yönlendiriyor. Bu konuda bir cezai yaptırım olmaması da takipçi arttırmak isteyen sayfa sahiplerini cezbediyor.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, hava durumu tahminlerinin nasıl yapıldığı konusunda bilgi vererek vatandaşlara uyarılarda bulundu. Tek, "Sosyal medyada yapılan hava tahminlerin biraz internet doktorluğuna benzetiyorum" ifadelerini kullandı.
HAVA TAHMİNİNDE 11 GRİD NOKTASI VAR
Hava tahminlerini nasıl yapıldığıyla ilgili bilgi veren Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, "Hava tahminlerinde artık numerik tahmin yapılıyor. Numerik tahminlerde atmosfer modelleriyle çalışılıyor.. Bu modellerin içerisinde yaklaşık 11 tane denklem var. 11 denklem dünyayı file gibi örüyor. Bunlara grid noktaları diyoruz. Grid noktasında 11 denklemi çözüyorsunuz. Atmosferin tepe noktalarına kadar bu grid noktalarını çözüyorsunuz. Yani hava sıcaklıkları tahmini yapılırken bunun çözülmesi gerekiyor." şeklinde konuştu.
HAVA SICAKLIKLARI NEDEN ARTIYOR?
Hava sıcaklıklarının meydana gelmesinde birçok dinamik olduğunun altını çizen Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Tek, "Hava sıcaklıklarını ölçülmesinin bazı dinamikleri var. Bir makine çalışıyor diyebiliriz aslında. Hava sıcaklarının artmasında fiziksel süreç var. Ekvator'dan başlanıp kutuplara ulaşacak hat boyunca oluşan hücreler var. Bu hücrelerin davranış biçimlerindeki oynamalar hava sıcaklarına etki ediyor. Hava sıcaklıklarını bu hücrelerinin hareketinin bir sonucu olarak değerlendirebiliriz. Bunun öncesinde de 30-40 adet etken devreye giriyor. Bu etkenler bir araya gelince de sıcaklık değerleri ortaya çıkmış oluyor. Bunun temelinde de genel atmosferik sirkülasyon modeli var. Bu model içerisinde o hücrelerin davranış biçimleri analiz ediliyor. O hücrelerdeki hareketler dünyada havanın nasıl oluşacağını belirliyor." dedi.
SOSYAL MEDYA HESAPLARI VATANDAŞI KANDIRIYOR
Sosyal medyada hava tahmini yapan hesaplar için vatandaşlara uyarılarda bulunan Tek, "Sosyal medyada yapılan hava tahminlerini biraz internet doktorluğuna benzetiyorum. İnsanlar uzmanlık alanı olmadan konuyla ilgili eğitim almadan internetten edindiği bilgilerle hava tahminleriyle ilgili yorumda bulunuyorlar. Bizim ürettiğimiz veya diğer kuruluşların ürettiği haritalara bakarak bu yorumları gerçekleştiriyorlar. Mesela bu kişiler geçtiğimiz kış için 30'a yakın alarm seviyesinde uyarı yaptılar. Soğuk hava dalgası geliyor diyerek açıklamalarda bulundular. Ama böyle bir şey gerçekleşmedi. Vatandaşlarımızı bu hesaplara karşı uyarıyoruz." diye belirtti.
"BİLİMSEL VERİLERE DAYANARAK TAHMİNLERİ GERÇEKLEŞTİRİYORUZ "
Hava tahminlerini bilimsel verilere dayanarak gerçekleştirdiklerini ifade eden Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Tek, "Meteoroloji Genel Müdürlüğü hava tahminleri konusunda bu işin merkezi konumumda yer alıyor. Onların yayınladığı raporlar, haritalar, tahminler var. Ülkemizin hava durumuyla ilgili ana kaynağına sahip olan kurumu Meteoroloji Genel Müdürlüğü olarak öne çıkıyor. Bunun yanında Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezi, Dünya Meteoroloji Teşkilatı ile ilişkileri olan bunlarla beraber çalışan bir kuruluş. Örneğin Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi 1911'den beri faaliyet gösteren bir kuruluş olarak ölçümlerin içerisindeyiz. Bizde hava tahminleriyle ilgili açıklamalar yapıyoruz ama ayakları yere basan ve bilimsel verilere dayanarak bu tahminlerimizi gerçekleştiriyoruz." dedi.
ÖNÜMÜZDEKİ YIL DAHA RAHAT EDECEĞİZ AMA...
Önümüzdeki yıllar ile ilgili bir iyi bir de kötü haber veren Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Tek, "2023 yılı bu zamana kadar yapılan hava sıcaklıkları ölçümlerinde en yüksek değerlerin ortaya çıktığı yıl olarak öne çıkıyor. En yüksek sıcaklık değeri olan yılları sıraladığımızda en önlerde hatta, ilk sırayı alacak seviyede bir sıcaklık artışı öne çıktı. Dünya ortalamasında sıcaklar 16 derece civarındayken bu seneki sıcaklıklar 17 derece seviyesine çıkmış durumda. Dünya genelinde sıcaklık ortalamalarında bir artış var. Önümüzdeki sene sıcaklar bu yıldan fazla seviyede olmayabilir ama ondan sonraki yıl için yeni rekorların gelme olasılığının çok yüksek olduğunu söyleyebiliriz." diye konuştu.
